Άουσβιτς, Μπέργκεν Μπέλζεν, Μπιρκενάου, ονόματα ναζιστικών στρατοπέδων εξόντωσης που έχουν χαραχθεί βαθιά στη συλλογική μνήμη της Γερμανίας. Λιγότερο γνωστό είναι το στρατόπεδο θανάτου Στούτχοφ κοντά στο Γκντάνσκ της Πολωνίας.

Στο στρατόπεδο αυτό ένας από τους δεσμοφύλακες ήταν ένας 94χρονος σήμερα άνδρας, ο οποίος δικάζεται για συνέργεια σε ανθρωποκτονία κατά συρροή 100 κρατουμένων. Ο νεαρός τότε στρατιώτης των SS υπηρέτησε στο συγκεκριμένο στρατόπεδο από το 1942 μέχρι το 1944. Αύριο ξεκινάει η δίκη του στο Εφετείο του Μύνστερ. Κατηγορείται ότι εκτός από δεσμοφύλακας διηύθυνε και ομάδες εργασίας εκτός στρατοπέδου.

Το κατηγορητήριο είναι ανατριχιαστικό και δεν φείδεται λεπτομερειών. Αναφέρει ότι τουλάχιστον 100 Πολωνοί κρατούμενοι εξοντώθηκαν με το δηλητηριώδες αέριο Zyklon B. Εκτός αυτού οι συνθήκες διαβίωσης ήταν εσκεμμένα άθλιες ούτως ώστε οι κρατούμενοι να πεθαίνουν από τύφο. Εκατοντάδες κρατούμενοι που δεν ήταν πλέον ικανοί για εργασία τους σκότωναν πυροβολώντας τους στο σβέρκο. Οι κρατούμενοι είχαν την εντύπωση πως θα τους εξέταζαν γιατροί, ωστόσο οι γιατροί αυτοί των SS τους σκότωναν εν ψυχρώ με πιστόλι.

Ο κατηγορούμενος παραδέχθηκε πως υπηρετούσε στο συγκεκριμένο στρατόπεδο, ωστόσο δεν αποδέχεται τις κατηγορίες για συνέργεια σε δολοφονία κρατουμένων. «Εάν το δικαστήριο διαπιστώσει ότι ο δεσμοφύλακας ήταν τμήμα της δομής του στρατοπέδου εξόντωσης και είχε γνώση για το τι συνέβαινε, τότε,, αυτό αρκεί για την καταδίκη του» δηλώνει στην DW o εκπρόσωπος τύπου του δικαστηρίου στο Μύνστερ.

Δικονομικά και άλλα προβλήματα

Υπάρχουν πάντως διάφορα δικονομικά προβλήματα. Επειδή ο κατηγορούμενος την εποχή εκείνη δεν είχε συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας του και ήταν ακόμα ανήλικος, η δίκη θα διεξαχθεί καταρχάς ενώπιον του δικαστηρίου ανηλίκων. Ένα ακόμα ερώτημα είναι εάν θα δικαστεί ή όχι με βάση το Δίκαιο Ανηλίκων. Εάν δικαστεί με βάση τον Ποινικό Κώδικα για τους ενήλικες εγκληματίες, απειλείται για συνέργεια σε ανθρωποκτονία κατά συρροή 100 κρατουμένων, με ποινή φυλάκισης τριών έως δεκαπέντε χρόνων. Σε διαφορετική περίπτωση η ποινή θα είναι μειωμένη.

Σύμφωνα με συστάσεις ειδικού εμπειρογνώμονα, η δίκη μπορεί να διεξάγεται μόνο δυο φορές την εβδομάδα. Το γεγονός βέβαια ότι ο κατηγορούμενος είναι 94 χρονών καθιστά αμφίβολο το εάν θα μπορέσει να εκτίσει την ποινή του σε περίπτωση που καταδικαστεί. 

Σε περίπτωση που ο κατηγορούμενος δεν μπορέσει να εκτίσει την ποινή του πάντως, θα είναι πολύ μεγάλη απογοήτευση για τους δώδεκα συγγενείς των θυμάτων από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, το Ισραήλ και την Πολωνία που παρίστανται μέσω της πολιτική αγωγής.

Τα εγκλήματα έχουν τελεστεί πριν από εβδομήντα και πλέον χρόνια και είναι πια δύσκολο να βρεθούν δράστες εν ζωή οι οποίοι θα είναι σε θέση να δικαστούν και να εκτίσουν την ποινή τους.

Ραλφ Μπόζεν / Μαρία Ρηγούτσου