Τι γίνεται με το Γκουαντάναμο στην Κούβα; Γιατί ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα δεν υλοποιεί υπόσχεση που έδωσε το 2009 να μπει λουκέτο σε αυτό το στρατόπεδο κράτησης «παράνομων πολεμιστών» κι άλλων υπόπτων που κρατούνται εκεί κάτω από άθλιες συνθήκες και κατά παραβίαση των διεθνών συνθηκών, μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στους Δίδυμους Πύργους και την εισβολή στο Αφγανιστάν; Μετά και την απόφαση της αμερικανικής Γερουσίας να απαγορεύσει τη μεταφορά κρατουμένων στις ΗΠΑ δυσκολεύει πολύ μια τέτοια απόφαση και, όπως φαίνεται, θα ολοκληρωθεί η θητεία του Μπαράκ Ομπάμα χωρίς να κλείσει το Γκουντάναμο.

«Ή να αφεθούν ελεύθεροι, ή να δικαστούν»

Σε πρόσφατη έκθεσή του ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) επαναλαμβάνει την έκκληση να κλείσει το Γκουαντάναμο. Ο Ομέρ Φίσερ, αντιπρόεδρος του γραφείου του ΟΑΣΕ για τους Δημοκρατικούς Θεσμούς και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, μιλώντας στη DW τόνισε ότι το θέμα δεν είναι μόνο να κλείσει το κέντρο κράτησης και οι φυλακισμένοι να μεταφερθούν κάπου αλλού χωρίς προοπτική να περάσουν από δίκη. «Γνωρίζουμε ότι ορισμένοι κρατούμενοι βρίσκονται έγκλειστοι για πολλά-πολλά χρόνια, δίκες γίνονται ελάχιστες», τονίζει ο Ομέρ Φίσερ. «Όμως οι κρατούμενοι έχουν το δικαίωμα είτε να τους απαγγελθεί κατηγορία είτε να αφεθούν ελεύθεροι. Δεν μπορεί να παραμένουν εκεί και να μη συμβαίνει ούτε το ένα ούτε το άλλο. Δεν μπορεί να βρίσκονται απεριορίστως υπό καθεστώς κράτησης».

Ο Πολωνός αξιωματούχος χαιρετίζει τη συζήτηση που έχει ξεκινήσει και πάλι ανάμεσα στο Κογκρέσο, την κυβέρνηση και τον πρόεδρο, δηλώνει ότι δεν είναι δουλειά του να επεμβαίνει, αλλά εκείνο που τον ενδιαφέρει είναι να βγει ένα καλό αποτέλεσμα κι αυτό το αποτέλεσμα «δεν μπορεί να είναι άλλο από το κλείσιμο του Γκουντάναμο».

Κινητικότητα μετά πολλών εμποδίων

Η έκθεση του ΟΑΣΕ 280 σελίδων, που δόθηκε στη δημοσιότητα στη Ουάσιγκτον, περιγράφει με εξαντλητικό τρόπο την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη βάση του Γκουαντάναμο. Εκεί έχουν απομείνει 112 κρατούμενοι, εκ των οποίων στους 102 δεν έχει απαγγελθεί κατηγορία. Είναι χαρακτηριστικό ότι κρίθηκαν αβάσιμες οι κατηγορίες σε βάρος 53. Οι συντάκτες της έκθεσης χαιρετίζουν τη νέα κινητικότητα στην αμερικανική διοίκηση και την επιτάχυνση των διαδικασιών ανεύρεσης χωρών για να δεχθούν κι άλλους κρατούμενους που αναμένεται να αφεθούν ελεύθεροι μέχρι τέλος του χρόνου. Αναζητήσεις για φυλακές γίνονται και στην αμερικανική επικράτεια, αν και το νομικά και πολιτικά εμπόδια από την αντίδραση των Ρεπουμπλικάνων είναι τεράστια.

Μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες και καταφέρει ο Αμερικανός πρόεδρος να κάμψει τις αντιδράσεις των πολιτικών του αντιπάλων, ο ΟΑΣΕ καταγγέλλει μεταξύ άλλων ότι η αναγκαστική πρόσληψη τροφής για όσους κρατούμενους κάνουν απεργία πείνας προκαλεί χωρίς λόγο πόνο. Θα μπορούσε να θεωρηθεί απάνθρωπη συμπεριφορά, ακόμη και ένα δυνητικό βασανιστήριο.

Μίχαελ Κνίγκε / Ειρήνη Αναστασοπούλου