Η απρόσμενη απόφαση του προεδρείου των γερμανών Σοσιαλδημοκρατών να χρίσει τον νυν υπουργό Οικονομικών Όλαφ Σολτς υποψήφιο για την καγκελαρία στις επόμενες εκλογές, θεωρείται από πολλούς στη Γερμανία η είδηση - έκπληξη του φετινού καλοκαιριού. Από τη μια τα ιστορικά χαμηλά ποσοστά δημοτικότητας των Σοσιαλδημοκρατών και από την άλλη η φθοροποιός παραμονή του SPD στην κυβέρνηση του μεγάλου συνασπισμού, έπαιξαν πιθανότατα ρόλο στην απροσδόκητη απόφαση στους συμπροέδρους του κόμματος Βάλτερ Μπόργιανς και Σάσκια Έσκεν.

Από ό,τι όλα δείχνουν πάντως με την απόφασή της η ηγεσία των Σοσιαλδημοκρατών στέλνει το πολιτικό μήνυμα ότι ο Όλαφ Σολτς είναι σε θέση να δρομολογήσει σε ομοσπονδιακό επίπεδο νέες μετεκλογικές συνεργασίες που περιλαμβάνουν τους Πράσινους, ως παραδοσιακούς εταίρους του SPD, αλλά και το Κόμμα της Αριστεράς.

Με τις συμμαχίες αυτές το SPD θα μπορούσε να παραμείνει στην εξουσία με εντελώς διαφορετικό πρόσημο σε περίπτωση που απορρίψει μια ακόμα συγκυβέρνηση με τους γερμανούς συντηρητικούς. Την ίδια στιγμή ο Όλαφ Σολτς θεωρείται το πρόσωπο, το οποίο είναι σε θέση να πείσει τους κεντρώους ψηφοφόρους ότι μπορούν να εμπιστευθούν έναν συνασπισμού Σοσιαλδημοκρατών, Αριστεράς και Πρασίνων, αλλά και ο πολιτικός που έχει την ικανότητα να συσπειρώσει τους αριστερούς και συντηρητικούς ψηφοφόρους στο κόμμα του. 

Αγεφύρωτες μοιάζουν οι διαφορές SPD και Αριστεράς 

Εδώ και καιρό η ηγεσία του κόμματος Η Αριστερά τάσσεται υπέρ μιας μετεκλογικής συνεργασίας με τους Σοσιαλδημοκράτες στο Βερολίνο. Η συμπρόεδρος του κόμματος Κάτια Κίπινγκ δεν κρύβει ωστόσο ότι ο Όλαφ Σολτς δεν ήταν οπωσδήποτε η ιδανική επιλογή. Σε πρόσφατη συνέντευξή της στον ραδιοσταθμό Deutschlandfunk υπενθύμισε ότι ο νυν υπουργός Οικονομικών ήταν γενικός γραμματέας του κόμματος επί καγκελαρίας Γκέρχαρντ Σρέντερ και στήριξε τις ριζικές μεταρρυθμίσεις (Hartz IV), με τις οποίες επλήγη ανεπανόρθωτα το γερμανικό κράτος προνοίας. Μια πολιτική που απέρριπτε τότε, αλλά και σήμερα, ως αρχή πολλών δεινών, η Αριστερά.

Από την άλλη πλευρά τόσο η Κάτια Κίπινγκ όσο και ο συμπρόεδρος του κόμματος Μπερντ Ρίξινγκερ τονίζουν ότι καθοριστικό για μια συνεργασία είναι το περιεχόμενο και όχι τα πρόσωπα. Οι διαφορές Σοσιαλδημοκρατών και Αριστεράς μοιάζουν σε πολλά σημεία αγεφύρωτες, κυρίως όσον αφορά την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας. Έτσι για παράδειγμα Η Αριστερά τάσσεται υπέρ της αποχώρησης της Γερμανίας από “στρατιωτικές δομές” και ζητά τη διάλυση του ΝΑΤΟ. Εκτός αυτού τάσσεται κατά της εμπλοκής της Γερμανίας σε πολέμους και απορρίπτει τη συμμετοχή γερμανών στρατιωτών σε διάφορες αποστολές ανά τον κόσμο. 

Προς το παρόν, μια πιθανή συμμαχία Σοσιαλδημοκρατών-Αριστεράς-Πρασίνων δεν διασφαλίζει πλειοψηφία, αν λάβουμε υπόψη πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Το δεδομένο αυτό ενδέχεται ωστόσο να αλλάξει. Διότι ουδείς γνωρίζει ποιον υποψήφιο για την καγκελαρία θα επιλέξουν οι γερμανοί συντηρητικοί μετά την προαναγγελθείσα αποχώρηση της καγκελαρίου Μέρκελ από την ενεργό πολιτική. Ούτως ή άλλως ο προεκλογικός αγώνας για τις επόμενες εκλογές που θα γίνουν το φθινόπωρο του 2021 δεν έχει καν ξεκινήσει. Τόσο οι Σοσιαλδημοκράτες, όσο και οι Πράσινοι ευελπιστούν ότι θα αντλήσουν ψήφους μεταξύ των “προοδευτικών” ψηφοφόρων της Μέρκελ έτσι ώστε να κόψουν δεύτεροι το νήμα στις επόμενες παγγερμανικές εκλογές. 

Τι θέλουν οι Πράσινοι; 

Στο τέλος ίσως είναι οι Πράσινοι εκείνοι που θα πρέπει να αποφασίσουν αν θέλουν να συγκυβερνήσουν με τους συντηρητικούς ή αν θα τολμήσουν τη συνεργασία με Σοσιαλδημοκράτες και Αριστερούς. Προς το παρόν οι Πράσινοι αφήνουν ανοιχτές όλες τις πιθανές επιλογές και προσπαθούν να προσεγγίσουν όχι μόνο κεντρώους αλλά και συντηρητικούς ψηφοφόρους. Γεγονός πάντως είναι ότι από απόψεως πολιτικών θέσεων οι Πράσινοι βρίσκονται πιο κοντά στους Σοσιαλδημοκράτες από ό,τι στους συντηρητικούς.

Ας μη ξεχνάμε ωστόσο ότι σε δύο ομόσπονδα κρατίδια τη Βάδη-Βυρτεμβέργη και την Έσση συγκυβερνούν ήδη Πράσινοι με τους Χριστιανοδημοκράτες. Και ότι στα κρατίδια του Βερολίνου, του Βρανδεμβούργου και της Θουριγγίας συνυπάρχουν στην κυβέρνηση Σοσιαλδημοκράτες και Αριστερά. Καθοριστικό ρόλο διαδραματίζουν εδώ οι ψηφοφόροι των Πρασίνων, οι οποίοι δεν αποκλείεται να αναδείξουν το πρώην κόμμα διαμαρτυρίας δεύτερο κόμμα στις επόμενες εκλογές. Ίσως ο Όλαφ Σολτς να είναι το πρόσωπο, το οποίο εν τέλει να πείσει τους “δύσκολους” ψηφοφόρους των Πρασίνων ότι έχει νόημα μια νέα, δεύτερη μετεκλογική συνεργασία με το SPD σε παγγερμανικό επίπεδο.

Κάστερν Χόφμαν, Τερέζα Νταπ, Γεργκ Ρετς, Άξελ Χόφμαν (dpa)

Eπιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος