Η Σαουδική Αραβία πέτυχε την έκπληξη εξασφαλίζοντας μία μεγάλη ποδοσφαιρική διοργάνωση, το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων του 2023. Τώρα θέτει ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους και επιχειρεί να διοργανώσει το Μουντιάλ του 2030. Γνωρίζει ασφαλώς ότι, μόλις οκτώ χρόνια μετά το Μουντιάλ του Κατάρ, είναι μάλλον απίθανο να αναλάβει και πάλι τη διοργάνωση μία αραβική χώρα. Γι αυτό αναζητεί συνδιοργανωτές και προσεγγίζει την Ελλάδα και την Αίγυπτο. Ένα «Μουντιάλ των τριών ηπείρων» θα αποτελούσε σοβαρή υποψηφιότητα για την Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (FIFA).

Μία «ανήθικη πρόταση»

Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα της DW ο υπουργός Αθλητισμού της Ελλάδας Λευτέρης Αυγενάκης επιβεβαιώνει ότι έγιναν ήδη σχετικές επαφές, αλλά εμφανίζεται μάλλον γενικόλογος: «Οι συνομιλίες βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, εξετάζονται οι δυνατότητες για κατάθεση μίας κοινής υποψηφιότητας», επισημαίνει. Πολλοί ποδοσφαιρόφιλοι στην Ελλάδα ονειρεύονται να ζήσουν ένα Μουντιάλ στη χώρα τους, αλλά η σκληρή πραγματικότητα διαψεύδει τα όνειρα, αν αναλογιστούμε ότι σήμερα μόνο ένα γήπεδο ποδοσφαίρου σε ολόκληρη τη χώρα- και αυτό με κάποιες επιφυλάξεις- θα τηρούσε τα κριτήρια της FIFA για τη διοργάνωση.

Πρόκειται για το Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας, που είχε χρησιμοποιηθεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Συγχρονα στάδια κατασκευάζουν αυτή τη στιγμή δύο μεγάλοι σύλλογοι, ο Παναθηναϊκός στην Αθήνα και ο ΠΑΟΚ στη Θεσσαλονίκη, αλλά ακόμη και αυτά έχουν χωρητικότητα κάτω των 40.000 θεατών, κατά συνέπεια δεν τηρούν τις προϋποθέσεις για ένα Μουντιάλ.

Και εδώ εμφανίζεται μία «ανήθικη πρόταση» την κατάλληλη στιγμή: σύμφωνα με δημοσιεύματα η Σαουδική Αραβία δηλώνει πρόθυμη να αναλάβει ολόκληρο το κόστος κατασκευής των νέων, υπερσύγχρονων γηπέδων. Μία τέτοια προοπτική διανοίγει νέες δυνατότητες, τις οποίες ασφαλώς αντιλαμβάνεται ο Έλληνας υπουργός Αθλητισμού. Οι κακές γλώσσες υποστηρίζουν μάλιστα ότι δεν θα είχε αντίρρηση να κατασκευαστεί ένα από τα νέα γήπεδα στην Κρήτη, όπου βρίσκεται και η εκλογική του περιφέρεια.

Η υπερηφάνεια των Αιγυπτίων

«Ασφαλώς είναι σε θέση η Αίγυπτος να αναλάβει μία τόσο μεγάλη διοργάνωση», λέει στην DW ο Αχμέντ Αμπάς, μάνατζερ ποδοσφαιριστών με διασυνδέσεις στην αιγυπτιακή ομοσπονδία ποδοσφαίρου (EFA), η οποία ωστόσο δεν απάντησε σε ερώτημα για την πιθανή διεκδίκηση του Μουντιάλ το 2030. «Υπάρχει πάντως σχετική εμπειρία, καθώς το 2019, αλλά και το 2006 η Αίγυπτος είχε διοργανώσει το Παναφρικανικό Κύπελλο Ποδοσφαίρου», λέει ο Αχμέντ Αμπάς.

Μία επίσκεψη στο απέραντο εργοτάξιο που αναπτύσσεται 50 χλμ. ανατολικά του Καΐρου, αποδεικνύει πόσο ισχυρές μπορεί να είναι οι φιλοδοξίες των Αιγυπτίων.  Στην περιοχή αυτή δημιουργείται από το μηδέν η νέα διοικητική πρωτεύουσα της χώρας. Μεταξύ άλλων έχει σχεδιαστεί -και σύντομα ολοκληρώνεται- ένα νέο ποδοσφαιρικό στάδιο 94.000 θεατών, το δεύτερο σε χωρητικότητα σε ολόκληρη την αφρικανική ήπειρο. «Προφανώς η Σαουδική Αραβία θα αναλάμβανε το μεγαλύτερο κομμάτι της διοργάνωσης, όπως θα γίνει και στο Μουντιάλ της Βόρειας Αμερικής το 2026, με τους αγώνες να κατανέμονται ανισομερώς σε τρεις χώρες. Οι ΗΠΑ διαθέτουν 11 γήπεδα ποδοσφαίρου, ενώ ο Καναδάς και το Μεξικό από κοινού συνεισφέρουν άλλα πέντε», λέει ο Αχμέντ Αμπάς.

Αυτό σημαίνει ότι οι Αιγύπτιοι περιορίζονται σε δευτερεύοντα ρόλο, κάτι που μάλλον δεν τους ενθουσιάζει.

Το Μουντιάλ και οι ...εκλογές

Αλλά και στην Ελλάδα υπάρχουν κάποιες επιφυλάξεις. Γι αυτό η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προτιμά να μην «σηκώσει» το θέμα πριν από τις εκλογές. Ο σημερινός πρωθυπουργός έχει σοβαρές πιθανότητες να επανεκλεγεί και αν αυτό συμβεί, η κοινή υποψηφιότητα με τους Σαουδάραβες πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Ο ίδιος φαίνεται να βλέπει θετικά το ενδεχόμενο αυτό, ενώ διατηρεί καλές σχέσεις με τον διάδοχο του σαουδαραβικού θρόνου Μωχάμεντ Μπιν Σαλμάν. Τον Ιούλιο του 2022 τον είχε προσκαλέσει στην Αθήνα. Ήταν η πρώτη επίσκεψη του Μωχάμεντ Μπιν Σαλμάν στην Ευρώπη μετά τη δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, το 2018.

Στο μεταξύ οι δύο κυβερνήσεις συνεργάζονται στενά στην αμυντική πολιτική και εξετάζουν την περαιτέρω διεύρυνση της συνεργασίας τους και σε άλλους τομείς. Παράδειγμα αποτελεί το υποθαλάσσιο καλωδιακό σύστημα μεταφοράς δεδομένων (East to Med Data Corridor) που σχεδιάζεται μεταξύ Ελλάδας και Σαουδικής Αραβίας, ενώ το καλωδιακό σύστημα αναμένεται να επεκταθεί και προς την Αίγυπτο.

Μία κοινή υποψηφιότητα των τριών χωρών για το Μουντιάλ του 2030 απλώς συμπληρώνει την όλη εικόνα. Η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία στηρίζει τα φιλόδοξα σχέδια. Όπως λέει ο πρόεδρός της, Τάκης Μπαλτάκος, «αν το αποφασίσει ο πρωθυπουργός, εγώ υπογράφω την αίτηση υποψηφιότητας και με τα δύο χέρια...»

Η FIFA και τα ανθρώπινα δικαιώματα

Ωστόσο, όλα αυτά προϋποθέτουν κάποιες διαδικασίες. Όπως τονίζει η FIFA στην DW, οι λεπτομέρειες και το χρονοδιάγραμμα για πιθανές υποψηφιότητες θα ανακοινωθούν το καλοκαίρι, ενώ παράλληλα θα δημοσιοποιηθούν γραπτώς τα κριτήρια για την ανάθεση. Ένα από αυτά είναι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σε αυτό το ζήτημα η Σαουδική Αραβία δέχεται συχνά επικρίσεις από ουδέτερους παρατηρητές.

Η τελική απόφαση θα ανακοινωθεί στο συνέδριο της FIFA το 2024, στην Οζάκα της Ιαπωνίας. Ο ανταγωνισμός προμηνύεται πολύ σκληρός. Ήδη τέσσερις χώρες της Λατινικής Αμερικής -η παγκόσμια πρωταθλήτρια Αργεντινή, η Ουρουγουάη, η Παραγουάη και η Χιλή- έχουν ανακοινώσει τη δική τους κοινή υποψηφιότητα για το 2030, την οποία ευνοούν μάλιστα οι ιστορικοί συμβολισμοί, καθώς πριν από ακριβώς 100 χρόνια, το 1930, γινόταν στην Ουρουγουάη το πρώτο Μουντιάλ στα χρονικά.

Πάντως ο δημοσιογράφος Μαγίντ Αλ Κουλαΐφι, αρχισυντάκτης αθλητικής εφημερίδας στο Κατάρ, θεωρεί ότι η Σαουδική Αραβία έχει σοβαρές πιθανότητες να αναλάβει τη διοργάνωση, αν επιμείνει. «Ήταν έξυπνη επιλογή η προσέγγιση της Αιγύπτου και της Ελλάδας», υποστηρίζει ο ίδιος. «Η Αίγυπτος διατηρεί άριστες σχέσεις με τον αραβικό κόσμο, αλλά και με αφρικανικές χώρες, ενώ η Ελλάδα σίγουρα μπορεί να κινητοποιήσει τους Ευρωπαίους».

Όσο για τη σαουδαραβική κυβέρνηση, μπορεί ασφαλώς να υπολογίζει στη στήριξη των χωρών του Περσικού Κόλπου, ενώ διατηρεί καλές σχέσεις με πολλές ασιατικές χώρες. Το σίγουρο είναι ότι ο διοργανωτής του Μουντιάλ το 2030 πρέπει να έχει χρήμα, αλλά και επιρροή. Η Σαουδική Αραβία έχει αποδείξει ότι διαθέτει και τα δύο.

Κάκη Μπαλή, Γενς Κρεπέλα, Εμάντ Εντίν Σαγιέντ Χασάν

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου