Σωρεία αντιδράσεων προκαλεί η νέα συμφωνία ασφαλείας που σύναψαν Αυστραλία, Ηνωμένες Πολιτείες και Βρετανία, και η οποία περιλαμβάνει χρήση πυρηνικής τεχνολογίας σε υποβρύχια. Η συμφωνία, που κατά τους αναλυτές, αλλάζει δραστικά τις ισορροπίες στην περιοχή του Ειρηνικού αλλά και του Ινδικού Ωκεανού, προβλέπει οι τρεις χώρες να μοιράζονται πληροφορίες και τεχνογνωσία σε τομείς όπως είναι η τεχνητή νοημοσύνη, ο κυβερνοχώρος και οι υποβρύχιες αμυντικές τεχνολογίες.

Δέσμευση της Αυστραλίας για μη διάδοση των πυρηνικών

Κινητήριος μοχλός για την επίτευξη της συμφωνίας φέρεται να ήταν ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Σκοτ Μόρρισον, ο οποίος έσπευσε να επισημάνει, ότι στόχος δεν είναι η Αυστραλία να καταστεί πυρηνική δύναμη, αλλά να ενισχυθεί η σταθερότητα στην περιοχή, η οποία καλείται να αντιμετωπίσει νέες απειλές.

«Θέλω να είμαι ξεκάθαρος. Η Αυστραλία δεν επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Θα συνεχίσουμε να ανταποκρινόμαστε στις δεσμεύσεις για την μη διάδοση των πυρηνικών», είπε ο ηγέτης των Συντηρητικών της Αυστραλίας.

Ο κ. Μόρρισον, ο Βρετανός ομόλογός του Μπόρις Τζόνσον και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, στις κοινές δηλώσεις τους δεν κατονόμασαν καμία απειλή. Ωστόσο, οι αναλυτές λένε ότι αυτό το σύμφωνο αφορά περισσότερο την Κίνα, που τα τελευταία χρόνια ενδυναμώνει την παρουσία της στον συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο.

Αντιδράσεις από την Κίνα και τη Νέα Ζηλανδία

Η πρεσβεία της Κίνας στην Ουάσιγκτον, σε μια πρώτη τοποθέτηση, κατηγόρησε τις τρεις χώρες για ψυχροπολεμική νοοτροπία και ιδεολογική προκατάληψη. Σημειώνεται ότι οι σχέσεις της Αυστραλίας με την Κίνα εδώ και καιρό είναι σχεδόν «παγωμένες», τόσο στο πολιτικό όσο και στο οικονομικό σκέλος.

Αντίδραση υπήρξε και από τη Νέα Ζηλανδία η οποία ξεκαθάρισε ότι δεν θα επιτραπεί η διέλευση στα χωρικά της ύδατα πυρηνοκίνητων πλοίων. «Δεν θα κάνουμε εξαίρεση για την Αυστραλία», δήλωσε η Νεοζηλανδή πρωθυπουργός Τζασίντα Αρντέρν.

Διευκρίνισε όμως, ότι το νέο τριμερές σύμφωνο ασφαλείας δεν πρόκειται να επηρεάσει την πενταμερή συμφωνία που αποκαλείται «Πέντε Μάτια» (Five Eyes) και υφίσταται εδώ και πολλά χρόνια μεταξύ των κατά βάση αγγλοσαξονικών χωρών, δηλαδή τις ΗΠΑ την Βρετανία, την Αυστραλία τον Καναδά και τη Νέα Ζηλανδία.

Αντιδράσεις και κατά των πυρηνικών

Τη δική της θέση κατέθεσε η Διεθνής Εκστρατεία για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων (ICAN) σημειώνοντας ότι η νέα αυτή συνεργασία με το ακρωνύμιο AUKUS (Australia-United Kingdom-United States) είναι προς την λάθος κατεύθυνση και η Αυστραλία, παρά τα όσα λέγονται περί του αντιθέτου, είναι στον δρόμο της ανάπτυξης πυρηνικών όπλων.

Τέλος, για ότι έχει σημασία, η ανακοίνωση της συμφωνίας τώρα, δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από το γεγονός ότι η Αυστραλία επί της ουσίας βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο, μιας και μέχρι τον Μάιο πρέπει να διεξαχθούν εκλογές.

Ο κ. Μόρρισον, εκτιμούν οι αναλυτές, θέλει να περάσει το μήνυμα ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας χρειάζονται ενίσχυση και ότι υπάρχουν κίνδυνοι και απειλές στον ορίζοντα που πρέπει η χώρα πρέπει να είναι επαρκώς έτοιμη για να αντιμετωπίσει.

Θέμης Καλλός, Σύδνεϋ