Ακατανόητες γκριμάτσες, κινήσεις του σώματος που δεν μπορούν να ελεγχθούν, ξαφνικές κραυγές. Αυτά είναι κάποια από τα συμπτώματα του συνδρόμου Τουρέτ. Πρόκειται για μια νευροψυχιατρική διαταραχή, η οποία εμφανίζεται συνήθως στην παιδική ηλικία ή στην εφηβεία. Οι ασθενείς, όπως ο Μπεν Μπρουνς, δεν μπορούν να κάνουν τίποτα εναντίον αυτών των αντιδράσεων. Η ασθένεια στον Μπεν διαγνώσθηκε όταν ήταν παιδί, σήμερα είναι 34 χρονών και ξέρει πως οι περισσότεροι γύρω του αντιδρούν άσχημα.

Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι το σύνδρομο Τουρέτ είναι μόνο οι βρισιές που ξεφεύγουν από τους ασθενείς παρά τη θέληση τους. Η κοπρολαλία όμως όπως ονομάζεται, αφορά μόνο το 20% με 30% των ασθενών, όπως δηλώνει η Κίρστεν Μίλερ-Βαλ, Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Ανοβέρου. Ποιος είναι πάντως ο λόγος που στους ασθενείς ξεφεύγουν βρισιές και όχι λέξεις όπως γάλα, ψωμί, σκύλος, δεν είναι σαφές.

Εντωμεταξύ πάντως έχουν γίνει πάρα πολλές έρευνες στον εγκέφαλο των ανθρώπων που πάσχουν από το σύνδρομο Τουρέτ. Για τον έλεγχο των κινήσεων απαιτείται ένα πολύπλοκος συνδυασμός νεύρων στον εγκέφαλο, ο οποίος δεν λειτουργεί σωστά στους ασθενείς με σύνδρομο Τουρέτ.

Προβληματική η συνεργασία μεταξύ κέντρων του εγκεφάλου

Η διαταραχή αυτή οφείλεται στην υπερέκκριση της ντοπαμίνης, μιας ουσίας που παίζει το ρόλο του νευροδιαβιβαστή. Χρησιμοποιείται δηλαδή από τα νευρικά κύτταρα για να επικοινωνούν μεταξύ τους. Στους ασθενείς με σύνδρομο Τουρέτ, η συνεργασία αυτή μεταξύ των διαφόρων κέντρων του εγκεφάλου είναι προβληματική.

Τα φάρμακα που καταρχάς προτιμώνται είναι διάφορα νευροληπτικά. Φάρμακα που μπορούν να επηρεάσουν την έκκριση της ντοπαμίνης, δηλώνει ο Γενς Κουν, καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Κολωνίας. Μια άλλη μέθοδος που χρησιμοποιείται εδώ και περίπου τριάντα χρόνια είναι η ενίσχυση της λειτουργίας του εγκεφάλου. «Πρόκειται για ηλεκτρόδια τα οποία εμφυτεύονται και παράγουν ηλεκτρικούς παλμούς. Τοποθετούνται περίπου όπως οι βηματοδότες στην καρδιά» λέει και πάλι ο καθηγητής Γενς Κουν. Η μέθοδος εφαρμόζεται στους ασθενείς με πάρκινσον για να μειώνει το τρέμουλο. Στους ασθενείς με σύνδρομο Τουρέτ μειώνονται τα τικ.

Η διάγνωση του συνδρόμου Τουρέτ γίνεται κυρίως στην παιδική ηλικία. Δεν σημαίνει όμως ότι κάθε τικ οφείλεται σε αυτό το σύνδρομο. Θα πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον ένα φωνητικό και δυο κινητικά τικ για πάνω από ένα χρόνο. Στη Γερμανία περίπου 0,7% με 1% των παιδιών πάσχει από το σύνδρομο Τουρέτ. Παρόμοια είναι τα ποσοστά σε ολόκληρο τον κόσμο.

Gudrun Heise / Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη