Πώς προέκυψε το «Κατάργκέιτ»; Αρκούν τα μέτρα που ανακοίνωσε η πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου για να καταπολεμηθεί η διαφθορά στην καρδιά της Ευρώπης; Μπορούμε και πρέπει να περιορίσουμε το λόμπινγκ στις Βρυξέλλες; Για όλα αυτά μιλάει στην Deutsche Welle ο κατ' εξοχήν αρμόδιος. Πρόκειται για τον Ντάνιελ Φρόιντ, ευρωβουλευτή των Πρασίνων και επικεφαλής της άτυπης επιτροπής του Κοινοβουλίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς.

Απαντώντας στο ερώτημα, εάν ο ίδιος εκπλήσσεται από το «Κατάργκεϊτ», ο Γερμανός ευρωβουλευτής λέει ότι «εδώ έχουμε δύο απαντήσεις. Η πρώτη είναι ότι υπάρχουν δικτατορικά καθεστώτα με πολλά χρήματα, στα οποία δεν αρέσουν τα ψηφίσματα που βγάζουμε, ιδιαίτερα όταν στηλιτεύουμε τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, το έχουμε δει και στο παρελθόν. Αυτό που όντως μας εκπλήσσει είναι ότι μέσα στο Κοινοβούλιο υπάρχουν συνάδελφοι που δέχονται βαλίτσες με μετρητά. Αυτό με συγκλονίζει».

Μέχρι στιγμής, όλα τα ονόματα υπόπτων συνδέονται με την πολιτική ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D). Πρόκειται για σκάνδαλο που αφορά αποκλειστικά την Κεντροαριστερά; Ο Ντάνιελ Φρόιντ τονίζει ότι δεν έχει οριστική απάντηση, γιατί «αν πράγματι το Κατάρ ή άλλες χώρες θέλησαν να επηρεάσουν τις αποφάσεις, θα μου φαινόταν κάπως παράξενη τακτική να προσεγγίζουν μόνο σοσιαλδημοκράτες. Αλλά αυτό θα φανεί στη δικαστική έρευνα».

«Καλή αρχή» τα μέτρα Μετσόλα

Σε μία εμφανή προσπάθεια να αντιδράσει εγκαίρως, χωρίς να αφήνει περιθώρια για υπονοούμενα και «σκιές», η πρόεδρος της Ευρωβουλής Ρομπέρτα Μετσόλα ανακοίνωσε στο Στρασβούργο έναν κατάλογο 14 μέτρων για την πρόληψη και καταπολέμηση της διαφθοράς στην Ευρωβουλή, τα οποία όμως απομένει τώρα να εγκριθούν από το σύνολο των ευρωβουλευτών. Μεταξύ άλλων προβλέπεται πλήρης καταγραφή όλων των ραντεβού με λομπίστες, καθώς και η κατάργηση της ελεύθερης πρόσβασης για πρώην ευρωβουλευτές, οι οποίοι θα καλούνται να κάνουν αίτηση για είσοδο στο κτίριο της Ευρωβουλής, ως απλοί επισκέπτες.

Δεν λείπουν όμως οι αντιδράσεις. Για παράδειγμα ο Γερμανός ευρωβουλευτής Ντανιέλ Κασπάρι, συντονιστής των Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών (CDU) στο Ευρωκοινοβούλιο, μιλώντας στη γερμανική τηλεόραση, εκφράζει επιφυλάξεις για την πλήρη καταγραφή των ραντεβού, θεωρώντας ότι «προκαλεί δυσχέρειες στο κοινοβουλευτικό έργο», ενώ την ίδια στιγμή υποστηρίζει ότι απαιτούνται και άλλου είδους αποφάσεις, για παράδειγμα «περικοπές των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων σε περίπτωση εμπλοκής σε σκάνδαλο διαφθοράς, ένα μέτρο το οποίο θα μπορούσε να έχει ιδιαίτερη αποτρεπτική ισχύ».

Ο ευρωβουλευτής των Πρασίνων Ντάνιελ Φρόιντ εκτιμά ότι τα μέτρα που προτείνει η πρόεδρος της Ευρωβουλής «είναι σίγουρα μία καλή αρχή για τη συζήτηση που θέλουμε να κάνουμε. Λείπουν όμως κάποια άλλα, εξίσου σημαντικά μέτρα, αν και τα ζητούσαμε εδώ στο Κοινοβούλιο με ευρύτατη πλειοψηφία τον περασμένο Δεκέμβριο. Λείπει η πλήρης δημοσιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων, λείπει η επαρκής προστασία για τους πληροφοριοδότες (whistleblowers»), αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι λείπει ένας έξωθεν έλεγχος των κανονισμών, από μία ανεξάρτητη αρχή».

Θεμιτό και χρήσιμο το λόμπινγκ, αλλά...

Όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι το λόμπινγκ είναι εξ'ορισμού αθέμιτο. Κάθε άλλο, υποστηρίζει ο ευρωβουλευτής των Πρασίνων. «Χρειαζόμαστε την εκπροσώπηση συμφερόντων, χρειαζόμαστε τη γνώμη των επιχειρήσεων που μας εξηγούν εάν και πώς επηρεάζονται από τη νομοθετική διαδικασία, όπως χρειαζόμαστε και τη γνώμη των ΜΚΟ, των επαγγελματικών ομάδων, των συνδικάτων. Αυτό είναι φυσιολογικό όταν ψηφίζουμε νόμους που αφορούν 450 εκατομμύρια πολίτες. Όταν μιλάμε για μία ανταλλαγή επιχειρημάτων, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα. Αλλά όταν μιλάμε για βαλίτσες με μετρητά, αυτό υπερβαίνει κάθε όριο, εδώ πρόκειται για ποινικό αδίκημα. Υπάρχει βέβαια και μία γκρίζα ζώνη. Για παράδειγμα μία πρόσκληση προς τους ευρωβουλευτές για ένα ταξίδι πολυτελείας ή για ένα ακριβό δείπνο είναι κάτι που επιτρέπεται. Αλλά ίσως θα έπρεπε να απαγορεύεται...»

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο