Λιγότερη εργασία, καλύτερη διάθεσε και μεγαλύτερη παραγωγικότητα; Στις αρχές της χρονιάς ξεκίνησε ένα ενδιαφέρον πείραμα με την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας, τα αποτελέσματα του οποίου αξιολογήθηκαν από το Πανεπιστήμιο του Μίνστερ. 45 επιχειρήσεις και οργανώσεις στη Γερμανία εισήγαγαν δοκιμαστικά την τετραήμερη εβδομάδα για έξι μήνες χωρίς μισθολογικές προσαρμογές. Η πρωτοβουλία του πειράματος ήταν της εταιρείας συμβούλων Intraprenör, η οποία συνεργάζεται με τη μη κερδοσκοπική οργάνωση 4 Day Week Global (4DWG).

Κατά τη διάρκεια του πειράματος δύο εταιρείες διέκοψαν, δύο άλλες εγκατέλειψαν την αξιολόγηση και από τις υπόλοιπες 41 εταιρείες, μόνο το ένα τρίτο περίπου μείωσε πράγματι τις ώρες εργασίας τους κατά μία ολόκληρη ημέρα. Ας σημειωθεί ότι ο αριθμός των συμμετεχουσών επιχειρήσεων ήταν πολύ μικρός σε σχέση με τα περίπου 3,4 εκατομμύρια γερμανικές επιχειρήσεις.

Ελάχιστη μείωση των ημερών ασθένειας

Το αποτέλεσμα του πειράματος: οι εργαζόμενοι είναι πιο ευδιάθετοι όταν μειώνονται οι ώρες εργασίας. Οι συμμετέχοντες είναι εξίσου παραγωγικοί, όπως όταν εργάζονται με πενθήμερη εβδομάδα, σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις είναι ακόμη και πιο παραγωγικοί. Ταυτόχρονα, οι εργαζόμενοι ανέφεραν σημαντική βελτίωση της ψυχικής και σωματικής τους υγείας, λέει η Γιούλια Μπάκμαν, η οποία είχε την ευθύνη του πιλοτικού προγράμματος και είναι καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μίνστερ

Από το πείραμα προκύπτει ότι οι ημέρες ασθένειας μειώθηκαν ελάχιστα. Η διαφορά ήταν στα όρια του στατιστικού λάθους σε σύγκριση με το 2023. Μια άλλη έκπληξη ήταν ότι η μείωση των ωρών εργασίας δεν είχε θετικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, διαπιστώνει η Μαρίκα Πλατς, η οποία συμμετείχε στην αξιολόγηση του έργου από το Πανεπιστήμιο του Μίνστερ. Σε αντίθεση με άλλες χώρες, στις οποίες έγιναν παρόμοια πειράματα, ορισμένοι εργαζόμενοι ανέφεραν ότι έφυγαν τριήμερο με το όχημά τους. Κατά συνέπεια δεν υπήρξε εξοικονόμηση ούτε ενέργειας, ούτε διοξειδίου του άνθρακα.

Τετραήμερη εργασία ισούται με γενναία αύξηση μισθών

Ο ειδικός σε ζητήματα αγοράς εργασίας Έντσο Βέμπερ αντιμετωπίζει με κριτική διάθεση τα αποτελέσματα του πειράματος. Διεξάγει έρευνες στο Πανεπιστήμιο Ρέγκενσμπουργκ και στο Ινστιτούτο για την Αγορά Εργασίας και το Επάγγελμα. Πιστεύει ότι οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν σε τέτοια πειράματα βλέπουν εξαρχής θετικά την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας. Κατά συνέπεια δεν μπορούν να θεωρηθούν αντιπροσωπευτικές για το σύνολο των επιχειρήσεων της γερμανικής οικονομίας.

Επικριτικός είναι και ο Στέφεν Κάμπετερ, διευθύνων σύμβουλος της Ένωσης Εργοδοτών (BDA) δηλώνοντας ότι οι εταιρείες που βρίσκονται σε διεθνή ανταγωνισμό είχαν αποκλείσει εκ των προτέρων μια συμμετοχή στο πείραμα. Αμφισβητεί μάλιστα ότι υπήρξαν βελτιώσεις παραγωγικότητας. Για τον ίδιο, «μια τετραήμερη εβδομάδα με ίδιους μισθούς είναι απλώς μια μεγάλη μισθολογική αύξηση, την οποία οι περισσότερες επιχειρήσεις δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά». Ο Έντσο Βέμπερ πιστεύει επίσης ότι η κατάργηση μιας εργάσιμης ημέρας την εβδομάδα οδηγεί το πιθανότερο σε εντατικοποίηση της εργασίας τις υπόλοιπες μέρες.

Οι ειδικοί πάντως συμφωνούν ότι η τετραήμερη εβδομάδα εργασίας είναι ανέφικτη σε ορισμένους τομείς. Για παράδειγμα μηχανοδηγοί, οδηγοί ταξί ή λεωφορείων δεν μπορούν ούτε να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους και σίγουρα δεν μπορούν να εργάζονται μόνο τέσσερεις μέρες την εβδομάδα. Παρόμοια είναι κατάσταση και στο λιανικό εμπόριο, στα σχολεία, στην αστυνομία, στην πυροσβεστική υπηρεσία, στα νοσοκομεία και στα γηροκομεία.

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος