Την ώρα που η Δύση προσπαθεί να βοηθήσει τη Λιβύη να δημιουργήσει κατάλληλες συνθήκες για τη διεξαγωγή εκλογών τέλος Δεκέμβριου, το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των ΗΕ κατέγραψε πρόσφατα μια σοκαριστική εικόνα. Πρόσφυγες, φυγάδες και άνθρωποι που ζητούν άσυλο στη χώρα πέφτουν θύματα σοβαρών παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πρόκειται για πράξεις που θα μπορούσαν να διωχθούν ως εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Την εικόνα επιβεβαιώνουν κι άλλες οργανώσεις βοήθειας.

Φρίκη και φόβος

Ανάμεσά τους και κρατικές οργανώσεις, όπως το Νορβηγικό Συμβούλιο Προσφύγων. Τις προηγούμενες ημέρες καταγράφηκαν μαζικές φυλακίσεις προσφύγων. «Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πράξη αυθαιρεσίας των προηγούμενων χρόνων εναντίον προσφύγων στη Λιβύη και δεν είναι η πρώτη φορά» λέει η Αλεξάνδρα Σάιε, εντεταλμένη για τη Λιβύη από τη Νορβηγία. «Μάθαμε ότι τουλάχιστον 5000 πρόσφυγες κλείστηκαν στις φυλακές, ανάμεσά του γυναίκες και παιδιά. Πολλοί, από όσους βρίσκονται στη Λιβύη ζουν υπό διαρκή φόβο. Η κατάσταση είναι τεταμένη. Έχουμε πληροφορηθεί ότι υπάρχουν πρόσφυγες που δεν εγκαταλείπουν τα σπίτια τους από φόβο. Μάλιστα Λίβυοι από τα διπλανά σπίτια τούς προειδοποιούν ότι κάτι τέτοιο είναι επικίνδυνο. Οι άνθρωποι είναι τρομοκρατημένοι».

Οι «Γιατροί χωρίς Σύνορα» επιβεβαιώνουν τις μαζικές φυλακίσεις. Μόνο την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου τριπλασιάστηκε ο αριθμός των κρατούμενων σε στρατόπεδα στην πρωτεύουσα, την Τρίπολη. Ολόκληρες οικογένειες έχουν συλληφθεί και με χειροπέδες μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα, όπου πολύ συχνά δεν υπάρχουν νερό και τροφή. Η έρευνα που έκανε επιτροπή εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναφέρει τα εγκλήματα με το όνομά τους: δολοφονίες, βασανισμοί, εκτελέσεις, βιασμοί και δουλεία. Τα θύματα είναι πάντα οι πιο αδύναμοι, κυρίως πρόσφυγες και μετανάστες.

Να αφυπνιστεί η ΕΕ

Οι πολιτικές συνθήκες δεν βοηθούν. Η Λιβύη είναι διαιρεμένη σε σφαίρες επιρροής, όπου τον πρώτο λόγο έχουν μισθοφόροι, εγκληματικές ομάδες και διάφορες φυλές με κοινό χαρακτηριστικό τη χρήση βίας, όπως επιβεβαιώνει και η Τρέισι Ρόμπινσον, μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων των ΗΕ. «Αυθαίρετες φυλακίσεις κάτω από αφόρητες συνθήκες σε μυστικές φυλακές ανήκουν στα πιο προωθημένα μέτρα που χρησιμοποιεί το κράτος, αλλά και οι μισθοφόροι εναντίον εκείνων που απειλούν τα συμφέροντά τους. Το εργαλείο της βίας χρησιμοποιείται στις φυλακές σε τέτοιο βαθμό και τόσο συστηματικά που μπορεί να στοιχειοθετήσει το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας».   

Βία και κακοποιήσεις προσφύγων γίνονται και από τη λιβυκή ακτοφυλακή. Στελέχη της εκπαιδεύτηκαν και εξοπλίστηκαν από την ΕΕ. Η Αλεξάνδρα Σάιε, από το Νορβηγικό Συμβούλιο Προσφύγων καλεί την ΕΕ να αναθεωρήσει τη στάση της. «Οι πλούσιες χώρες, και κυρίως η Ευρώπη, θα πρέπει να κάνουν περισσότερα. Η κατάσταση των προσφύγων στη χώρα προκαλεί φρίκη.  H διεθνής κοινότητα πρέπει να αφυπνιστεί και να δράσει».

Γίργκεν Στρίγιακ/ARD

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου