Ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ ντε Κρo θεωρείται χαμηλών τόνων και φιλoευρωπαίος πολιτικός. Ωστόσο πριν από τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ αυτήν την Πέμπτη και Παρασκευή στις Βρυξέλλες μίλησε σκληρά. «Αυτή είναι μια εβδομάδα αποφάσεων. Το θέμα είναι εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ακόμα κάποια σημασία στη δραματική οικονομική και ενεργειακή κρίση που προκάλεσε ο ρωσικός πόλεμος κατά της Ουκρανίας. Ή θα τα καταφέρουμε ή θα αποτύχουμε», δήλωσε στο βελγικό κοινοβούλιο. «Η ώρα για συγγνώμες τελείωσε», τόνισε.

Όπως και οι συνάδελφοί του από την Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία, ο επικεφαλής της βελγικής κυβέρνησης υποστηρίζει την εισαγωγή ενός ανώτατου ορίου για την  τιμή του φυσικού αερίου. Περίπου οι μισοί από τους 27 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ που θα συνεδριάσουν στις Βρυξέλλες συμμερίζονται αυτή την άποψη διότι ένα ανώτατο όριο θα μπορούσε να εφαρμοστεί γρήγορα και δεν θα κόστιζε τίποτα στα κράτη-μέλη.

Οι υπόλοιποι, αναμεσά τους και η Γερμανία, το βλέπουν διαφορετικά. Ένα πλαφόν στο εισαγόμενο φυσικό αέριο θα οδηγούσε σε κενά στην προσφορά επειδή οι εξαγωγείς ενέργειας δεν θα πουλούσαν πλέον το αέριο τους στην Ευρώπη, ισχυρίζονται. «Τα πλοία με υγρό φυσικό αέριο πάνε εκεί όπου είναι καλύτερη η τιμή», δήλωσε αξιωματούχος της γερμανικής κυβέρνησης πριν από τη συνάντηση στις Βρυξέλλες. Αλλά και η Κομισιόν απορρίπτει ένα ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου. Εν τω μεταξύ το ισπανικό μοντέλο για τη συγκράτηση της τιμής του φυσικού αερίου δεν έχει ακόμη απορριφθεί. Στην Ισπανία και την Πορτογαλία, οι καταναλωτές πληρώνουν μια σταθερή χαμηλή τιμή για την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από φυσικό αέριο και το κράτος πληρώνει τη διαφορά μεταξύ της τιμής καταναλωτή και της πραγματικής τιμής του φυσικού αερίου στην παγκόσμια αγορά.

Από κοινού εξοικονόμηση, από κοινού αγορές

Προκειμένου να αποφευχθεί άλλη μια διαμάχη, όπως αυτή στην Πράγα πριν από δύο εβδομάδες, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ θα προτιμούσε να επικεντρωθεί στις τρέχουσες προτάσεις της Κομισιόν. Η εξοικονόμηση ενέργειας είναι η βασική προτεραιότητα. Στη συνέχεια ακολουθεί η από κοινού αγορά φυσικού αερίου από ευρωπαϊκές εταιρείες. Το 15 % του φυσικού αερίου που θα αποθηκευθεί θα πρέπει να αγοραστεί σύντομα και από κοινού στη χαμηλότερη δυνατή τιμή. Επιπλέον, τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα πρέπει να δεσμευτούν ώστε να προμηθεύσουν με φυσικό αέριο τους γείτονές τους, σε περίπτωση που εκείνοι αντιμετωπίσουν ελλείψεις.

Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη πρέπει να ενισχυθεί, δήλωσε ο Σαρλ Μισέλ και προκειμένου να στηριχθούν τα φτωχότερα κράτη της ΕΕ η Κομισιόν προτείνει 40 δισεκατομμύρια ευρώ από περιφερειακά ταμεία χρηματοδότησης για ενεργειακές επιδοτήσεις. Η Κομισιόν ανακοίνωσε ακόμη ότι τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων και οι ανατολικές υποψήφιες για ένταξη χώρες Ουκρανία και Μολδαβία θα πρέπει επίσης να συμπεριληφθούν στο εν λόγω σχέδιο.

Νέες κυρώσεις κατά του Ιράν;

Τέλος, στη σύνοδο κορυφής θα συζητηθεί και το θέμα του Ιράν όπου εκεί υπάρχει μεγαλύτερη ομοφωνία. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ θέλουν να συμφωνήσουν σε νέες κυρώσεις κατά του καθεστώτος, επειδή η Τεχεράνη προμηθεύει με μαχητικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη τη Ρωσία. Αποτροπιασμό έχει προκαλέσει τις τελευταίες ημέρες η χρήση αυτών των drones στον ρωσικό πόλεμο στην Ουκρανία. Η ΕΕ διαθέτει πλέον επαρκή στοιχεία ότι τα drones προέρχονταν από το Ιράν, δήλωσε εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες. Το Ιράν και η Ρωσία το αρνούνται πάντως κατηγορηματικά.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ ενέκριναν πακέτο κυρώσεων κατά της ιρανικής ηγεσίας την περασμένη Δευτέρα. Τα μέλη της αστυνομίας Ηθών που ευθύνονται για τον θάνατο της 22χρονης Ιρανής Μάχσα Αμινί δεν επιτρέπεται πλέον να εισέλθουν στην ΕΕ ή να αποσύρουν περιουσιακά τους στοιχεία από την ΕΕ. Ο θάνατος της Αμινί, που το εγκλημά της ήταν ότι δεν φορούσε σωστά τη μαντήλα της, έχει προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων στο Ιράν με δεδάδες νεκρούς.

Μπερντ Ρίγκερτ

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου