Το μεταρρυθμιστικό πακέτο περιλαμβάνει 15 νόμους, μεταξύ των οποίων και ο αντιτρομοκρατικός. Στόχος είναι η ενίσχυση της ελευθερίας έκφρασης της σκέψης, η δικαιότερη απονομή της δικαιοσύνης και κατοχύρωση της ανεξαρτησίας της. Σε μερικές από τις ποινικές αποφάσεις που αφορούν σε ποινές φυλάκισης κάτω των 5 χρόνων, θα δίδεται η δυνατότητα προσφυγής στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο. Ο πρόεδρος Ερντογάν  τόνισε ότι το πακέτο θα ενισχύσει τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών.

«Ποινικοποίηση των ιδεών»

Μεταρρύθμιση θα υποστεί και το περιβόητο άρθρο 7 του αντιτρομοκρατικού νόμου σχετικά με την προπαγάνδα περί τρομοκρατίας που εφαρμόστηκε πολύ συχνά σε δίκες στέλνοντας δεκάδες δημοσιογράφους στη φυλακή. Παρόλα αυτά επικρατεί σκεπτικισμός. Οι επικριτές θεωρούν ότι το περιέχόμενο των μεταρρυθμίσεων είναι κάτω των προσδοκιών τους. Δημοσιογράφοι πάλι πιστεύουν ότι οι προσδοκίες τους δεν καλύπτονται και ότι με την τροποποίηση της νομοθεσίας δεν θα σταματήσει η «ποινικοποίηση των ιδεών». Τα κόμματα της αντιπολίτευσης φέρνουν το επιχείρημα ότι δεν διασφαλίζεται η δημοσιογραφική δουλειά και δεν προστατεύονται οι δημοσιογράφοι. Ο Ομέρ Φαρούκ Εμινάγογλου από το Συνδικάτο Νομικών YARSAV υποστηρίζει ότι η έκφραση γνώμης και η άσκηση κριτικής προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και δεν είναι εγκληματικές πράξεις, όπως ορίζονται στο τουρκικό σύνταγμα.

Για τον πρώην εισαγγελικό λειτουργό, με το μεταρρυθμιστικό πακέτο, η τουρκική κυβέρνηση ουσιαστικά παραδέχθηκε ότι για καιρό οι δημοσιογράφοι τιμωρήθηκαν παράνομα. «Το πακέτο δεν δίνει στους δημοσιογράφους τις ελευθερίες που χρειάζονται και οι μικρές παραχωρήσεις δεν ανοίγουν τον δρόμο προς την ελευθερία της γνώμης». Την ίδια άποψη συμμερίζεται και ο ΄Εννγκιν Εζκοτς από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα μιλώντας στη DW. «Θα έπρεπε το κοινοβούλιο να επεξεργαστεί ένα καλύτερο πακέτο. Ετσι όπως είναι δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες». Ο Μπάρις Γιαρκαντάς, πολιτικός του ιδίου κόμματος προσθέτει ότι δεν δίνεται στους πολλούς δημοσιογράφους έγκλειστους στις φυλακές η δυνατότητα να αφεθούν ελεύθεροι. Ο Γιαρκαντάς επικαλούμενος σχετικές έρευνες που έχει κάνει, αναφέρει ότι μόνο τους τελευταίους μήνες, 10 δημοσιογράφοι καταδικάστηκαν σε ειρκτή 29 χρόνων.

«Ουτοπία η απελευθέρωση του Ντεμιρτάς»

Ο πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Κωνσταντινούπολης Τουργκούτ Καζάν θυμίζει ότι η ελευθερία της γνώμης προβλέπεται και σε τουρκικούς νόμους και ειδικά στα άρθρα 285 και 301 του Ποινικού κώδικα. «Η ελευθερία της γνώμης ερμηνεύτηκε πάντα ως τρομοκρατικό έγκλημα» λέει. «Και τώρα ξαφνικά δεν θα είναι έγκλημα; Νομίζω ότι αυτό το μεταρρυθμιστικό πακέτο αποτελεί προσπάθεια να διορθώσει κάπως την εικόνα της Τουρκίας αλλά το περιεχόμενο του ίδιου του πακέτου είναι ανόητο». Πολλοί στην Τουρκία ελπίζουν τώρα ότι μετά τη νομική μεταρρύθμιση θα αφεθεί ελεύθερος ο πρώην συμπρόεδρος του φιλοκουρδικού κόμματος HDP Σελαχατίν Ντεμιρτάς. Η φυλάκισή του λόγω «τρομοκρατικής προπαγάνδας» θεωρείται από τους οπαδούς του ως παράνομη.

Ο Τουρκγούτ Καζάν όμως πιστεύει ότι οι προσδοκίες είναι ουτοπικές. «Ο Ντεμιρτάς αποτελεί σύμβολο ανυπαρξίας κράτους δικαίου. Απελευθέρωσή του θα ήταν πιθανή μόνο εφόσον ταιριάζει στους χειρισμούς της κυβέρνησης».  Σύμφωνα με την ΜΚΟ "Ρεπόρτερ χωρίς Σύνορα" 134 δημοσιογράφοι  βρίσκονται στις τουρκικές φυλακές. Η χώρα θεωρείται ως η μεγαλύτερη φυλακή στον κόσμο για δημοσιογράφους. Η οργάνωση ζητά να γίνει πιο διαφανής ο διάλογος για την μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης. Εκπρόσωποι του κυβερνητικού κόμματος ΑΚΡ αντιδρούν χαλαρά και δηλώνουν ότι το τουρκικό κοινοβούλιο θα συζητήσει όλα τα επίμαχα σημεία και θα τα αξιολογήσει.

Χιλάλ Κεγλού

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου