Μέρες έντυπων ανακαλύψεων αυτές που διανύουμε με την 64η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φραγκφούρτης να ολοκληρώνεται την Κυριακή. Ας ανακαλύψουμε ένα καινούργιο γερμανικό βιβλίο, ευπροσήγορο προς τη σημερινή Ελλάδα. Έχει τον τίτλο «Φιλότιμο!», υπότιτλο «Περιπέτειες, καθημερινότητα και κρίση στην Ελλάδα» και φέρει την υπογραφή του ελληνολάτρη Andreas Deffner, ανώτερου στελέχους του Υπουργείου Υγείας. Για όποιον ξέρει τον Οδό Δέφνερ στην Αθήνα, ο Andreas είναι μακρινός συγγενής εκείνου του γλωσσολόγου Μιχαήλ Δέφνερ που δίδαξε στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, μελέτησε τα τσακώνικα και έμαθε γερμανικά στον Ελευθέριο Βενιζέλο.

Περιήγηση στην καθημερινότητα

Ωστόσο η καίρια ελληνική εμπειρία του Andreas Deffner δεν έχει σχέση με την ιστορία της οικογένειας, αλλά της νεότητάς του. Μόλις τέλειωσε το λύκειο το 1993 πήγε εκδρομή μετά από συμβουλή ενός καθηγητή του στο Τολό. Και ένοιωσε αυθόρμητα μια απρόσμενη οικειότητα με τον ελληνικό περίγυρο. Από τότε επιστρέφει τακτικά στο Τολό, σαν εκεί να είναι η δεύτερη οικογένεια και η δεύτερη πατρίδα του, αλλά και σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας. Πρόπερσι κυκλοφόρησε το βιβλίο του «Το ελληνικό καφεμαντείο», μια πρώτη περιήγηση στην ελληνική καθημερινότητα και νοοτροπία. Και τώρα ο δεύτερος τόμος με τίτλο «Φιλότιμο!» από τον οίκο της Φραγκφούρτης Grössenwahn. Είτε ο συγγραφέας μιλά για το ψάρεμα είτε για το μάζεμα της ελιάς, είτε πάει στα Μέθανα είτε στο Σιδηρόκαστρο, είτε επισκέπτεται τα Πομακοχώρια είτε τον Γερμανό συνάδελφο Roberto Vardez στον Αφιώνα της Κέρκυρας, όπου και έγραψε μια σειρά αστυνομικών με τον τίτλο «Ο μπάτσος της Κέρκυρας», ο Deffner ξεναγεί με γλαφυρότητα τον Γερμανό αναγνώστη στα μυστήρια της ελληνικής ζωής.

Ερμηνείες και συνταγές

Ένα μόνο δεν μπορεί να του εξηγήσει με απλό τρόπο. Τι είναι ακριβώς το φιλότιμο. Σοφίζεται λοιπόν μια συνταγή. Τα υλικά: δυο τρεις θετικές σκέψεις, ένα λίτρο αίσθηση για τη ζωή, 500 γραμμάρια φιλοξενία, μια ολόκληρη ώριμη φιλία χωρίς τη φλούδα, δέκα σταγόνες εξυπηρετικότητα, λίγη υπερηφάνεια, αξιοπρέπεια και αίσθηση καθήκοντος. Για τη σάλτσα του το φιλότιμο χρειάζεται 5 κουτάλια της σούπας αυτοθυσία, 5 κουτάλια στέρηση και φρεσκοτριμμένο σεβασμό. Δεν γνωρίζουμε αν στη γερμανική κατσαρόλα τα υλικά αυτά θα δώσουν το γνωστό ελληνικό αποτέλεσμα, αλλά εν πάση περιπτώσει ο Deffner προσπαθεί να μεταλαμπαδεύσει ελληνικές αρετές και συνταγές με σπάνια καλοκαγαθία. Υπάρχουν άραγε και Έλληνες συγγραφείς που προσπαθούν να μας εξηγήσουν σήμερα με παρόμοια θέρμη τις αρετές και τις συνταγές των Γερμανών;

Σπύρος Μοσκόβου

Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη