Η τελευταία προπαρασκευαστική διάσκεψη για το κλίμα είχε πραγματοποιηθεί στη Βόννη τον περασμένο Αύγουστο χωρίς να φέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Ήταν η τρίτη συνάντηση από τις πέντε συνολικά που έχουν σχεδιαστεί μέχρι το Δεκέμβριο, και μολονότι ο χρόνος πιέζει, το βασικό χαρακτηριστικό της ήταν και παραμένει μέχρι σήμερα η στασιμότητα. Ο επικεφαλής του προγράμματος του ΟΗΕ για το περιβάλλον Αχίμ Στάινερ εξηγεί ότι "υπάρχουν βασικά δύο θέματα-εμπόδιο στη συμφωνία: πρώτον, πώς θα αναλάβουν οι βιομηχανικές χώρες έναν ηγετικό ρόλο στον περιορισμό της εκπομπής ρίπων. Δεύτερον, ένα αξιόπιστο και πλήρες πακέτο χρηματοδότησης, που θα είναι ελκυστικό και για τις αναπτυσσόμενες χώρες να συνεργαστούν και να μην ακολουθήσει η καθεμιά το δρόμο της».

Tροχοπέδη στις διαπραγματεύσεις

Πιο συγκεκριμένα, λείπουν οι ρυθμίσεις αντισταθμιστικών οφελών καθώς και η μεταφορά τεχνογνωσίας στις αναπτυσσόμενες χώρες. Και τη χρειάζονται για διάφορους λόγους. Δεν μπορούν μόνες τους να υλοποιήσουν τα προγράμματα προσαρμογής. Είναι οι πρώτες που καλούνται να πληρώσουν για την αλλαγή του κλίματος με τις ξηρασίες, και τις όλο και συχνότερες φυσικές καταστροφές, μολονότι οι ίδιες έχουν το μικρότερο μερίδιο ευθύνης για τις κλιματικές αλλαγές.

Στο μεταξύ υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής, τουλάχιστον στο μακροπρόθεσμο στόχο. Η άνοδος της θερμοκρασίας της γης πρέπει να περιοριστεί στους δύο βαθμούς μάξιμουμ. Αλλά αυτό δεν αρκεί για μία συμφωνία στην Κοπεγχάγη, όπως είπε ο Ίβο ντε Μπορ, διευθυντής της Γραμματείας του ΟΗΕ για το κλίμα. "Και να καταφέρουμε να περιορίσουμε την άνοδο της θερμοκρασίας κάτω από δύο βαθμούς θα έχουμε παρόλα αυτά δραματικές συνέπειες από την αλλαγή του κλίματος. Δεν πρέπει μόνο να περιορίσουμε τις εκπομπές ρίπων, αλλά να βοηθήσουμε και τις φτωχές χώρες να προσαρμοστούν στις συνέπειες της κλιματικές αλλαγής. Για αυτό και το σημαντικό στην Κοπεγχάγη δεν είναι μόνον οι δύο βαθμοί, αλλά και οι οικονομικές δεσμεύσεις", λέει ο ντε Μπορ.

Δασμούς για προϊόντα απρόθυμων χωρών

Από την πλευρά τους οι βιομηχανικές χώρες αρνούνται δεσμεύσεις για τα αντισταθμιστικά μέτρα. Ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί απείλησε μάλιστα με την επιβολή δασμών στα προϊόντα χωρών που δεν δεσμεύονται σε περιορισμό των ρίπων, όπως για παράδειγμα η Κίνα. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα από την πλευρά του μιλά για περιορισμό των ρίπων κατά 80% μέχρι το 2050. Αυτό όμως είναι πολύ μακρινό, ζητούμενο είναι τί μεσοπρόθεσμα, μέχρι το 2020.

Οι παράγοντες της οικονομίας από την πλευρά τους ζητούν ένα συγκεκριμένο πλαίσιο και συγκεκριμένες δεσμεύσεις στην Κοπεγχάγη. Σε τεχνικό επίπεδο η προεργασία έχει προχωρήσει. Ο επικεφαλής του προγράμματος του ΟΗΕ για το περιβάλλον Αχίμ Στάινερ πιστεύει ακράδαντα ότι μπορούν να λυθούν τα προβλήματα, αλλά «προς το παρόν δεν υπάρχει η πολιτική βούληση για το πρώτο βήμα, που χρειαζόμαστε για να οδηγηθεί η Κοπεγχάγη σε συμφωνία". Είναι αυτή η βούληση για την οποία έκανε έκκληση και ο ΓΓ Μπαν Κι Μουν και περιμένει από τη σύνοδο κορυφής της ομάδας G-20 για να μπορέσουν να προχωρήσουν και οι διαπραγματεύσεις για το κλίμα στην επόμενη προπαρασκευαστική διάσκεψη τον Οκτώβριο στη Μπαγκόνγκ.

Helle Jeppesen / Γιώργος Παππάς

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης