«Δώρα για τις γιορτές, ελαφρώς μεταχειρισμένα, σε καλή κατάσταση». Φαίνεται ελκυστική μία τέτοια αγγελία; Πάντως στη Γερμανία πολλοί είναι εκείνοι που σκέπτονται σοβαρά να προσφέρουν σε αγαπημένα τους πρόσωπα δώρα από δεύτερο χέρι. Όπως προκύπτει από έρευνα του εμπορικού συνδέσμου Handelsverband Deutschland (HDE) που εκπροσωπεί περισσότερες από 100.000 επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, σε συνεργασία με την ηλεκτρονική πλατφόρμα Sellpy, το 40% των ερωτηθέντων λέει ότι εξετάζει αυτό το ενδεχόμενο. Μάλιστα στις ηλικίες 25-44 ετών ο ένας στους δύο «μπορεί να φανταστεί κάτι τέτοιο», ενώ ο ένας στους τρεις έχει ήδη χαρίσει ένα μεταχειρισμένο δώρο στο παρελθόν.

«Παλαιότερα το μεταχειρισμένο δώρο ήταν ταμπού ή τουλάχιστον έτσι το έβλεπαν οι περισσότεροι», λέει η Άννα Γκάιερ, μάνατζερ της Sellpy. Φαίνεται ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει και σήμερα πολλοί «εκτιμούν τα πλεονεκτήματα μίας βιώσιμης καταναλωτικής συμπεριφοράς, ακόμη και όταν χαρίζουν δώρα». Πράγματι, τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί στη Γερμανία ένα ισχυρό κίνημα που ευαγγελίζεται τη «βιώσιμη κατανάλωση». Σκοπός του είναι να προωθήσει την ανταλλακτική οικονομία, να μειώσει την περιττή κατανάλωση, να ενταχθεί σε μία όσο το δυνατον πιο ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων και της ενέργειας. Ιδιαίτερα στις ηλικές 25-44 ετών οι ερωτηθέντες επιμένουν ότι η «βιώσιμη οικονομία» είναι ο κύριος λόγος, για τον οποίον θα επέλεγαν ένα μεταχειρισμένο δώρο.

Οικονομική διαχείριση στις γιορτές

Ωστόσο, το ζήτημα δεν είναι μόνο ιδεολογικό. Όπως αναφέρει στο Reuters ο γενικός διευθυντής του HDE, Στέφαν Γκενθ, «πολλοί είναι εκείνοι που επανεξετάζουν την καταναλωτική τους συμπεριφορά υπό το βάρος της οικονομικής κρίσης». Ο πληθωρισμός στη Γερμανία κυμαίνεται στο 10% και περιορίζει τις επιλογές των καταναλωτών. Αυτό επιβεβαιώνεται και από πρόσφατη μελέτη της ιδιωτικής εταιρείας καταναλωτικών ερευνών GfK. Σύμφωνα με αυτή, ο ένας στους τρεις Γερμανούς θέλει να δαπανήσει φέτος λιγότερα χρήματα για τα δώρα των εορτών.

Ποσοστό 74% δηλώνει ότι η τιμή αποτελεί ένα από τα κριτήρια, με τα οποία θα διαλέξει το δώρο του, ενώ η κατά κεφαλή δαπάνη για δώρα αναμένεται να φτάσει τα 299 ευρώ, ποσό μειωμένο κατά 8% σε σχέση με το 2021. Μάλιστα, ακόμη και ένα ποσοστό 42% όσων διαθέτουν καθαρό μηνιαίο εισόδημα άνω των 3.000 ευρώ, δηλώνει ότι θα περιορίσει τις δαπάνες στην περίοδο των εορτών, έστω και αν δεν τίθεται ζήτημα οικονομικής ένδειας.

Δώρα «δύο ταχυτήτων»

Μία άλλη έρευνα της ιδιωτικής εταιρείας συμβούλων EY καταλήγει σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα για την καταναλωτική συμπεριφορά των πλέον εύπορων, αλλά και των οικονομικά ασθενέστερων. Σύμφωνα με αυτή την καταγραφή, όσοι διαθέτουν εισόδημα άνω των 70.000 ευρώ ετησίως δεν φαίνεται να προβληματίζονται από την ακρίβεια και μάλιστα σκοπεύουν φέτος να αυξήσουν κατά 1% τα χρήματα που δαπανούν για δώρα (μέση δαπάνη 435 ευρώ έναντι 430 ευρώ το 2021). Αντιθέτως, όσοι κερδίζουν λιγότερα από 25.000 ετησίως θέλουν να μειώσουν δραστικά τα έξοδά τους και δαπανούν φέτος μόλις 120 ευρώ έναντι 158 ευρώ το 2021. Πρόκειται για το χαμηλότερο ποσό που καταγράφεται από το 2008.

Όπως λέει στο Reuters ο Μίχαελ Ρεντς, στέλεχος της EY, «αυτή τη στιγμή πολλοί είναι εκείνοι που αγωνιούν να τα βγάλουν πέρα και τα δώρα προφανώς δεν είναι η προτεραιότητά τους». Αντιθέτως στα υψηλότερα εισοδήματα «υπάρχουν ακόμη διαθέσιμα χρήματα». Από αυτή την τάση εικάζεται ότι φέτος μπορεί να ωφεληθούν ιδιαίτερα τα κοσμηματοπωλεία και τα καταστήματα ειδών πολυτελείας στο κέντρο των μεγάλων πόλεων, καθώς ο κόσμος αρχίζει να επιστρέφει στο κέντρο για αγορές, βόλτα και διασκέδαση μετά τις δύσκολες εποχές της πανδημίας.

Γιάννης Παπαδημητρίου (DPA, Reuters)