Σε μια παραλιακή έκταση εφτά χιλιομέτρων κοντά στην πόλη Σιταγκόνγκ στο Μπαγκλαντές υπάρχει δουλειά για 150.000 ανθρώπους. Εδώ και σαράντα χρόνια στην περιοχή αυτή βρίσκεται το μεγαλύτερο νεκροταφείο πλοίων στον κόσμο. Εκεί διαλύεται το 40% των πλοίων σε όλο τον κόσμο, τα οποία πλέον δεν ταξιδεύουν. Από τα πλοία αυτά ξεχωρίζουν πόρτες, παράθυρα, κρεβάτια και οτιδήποτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στη συνέχεια πωλούνται.

Παρόμοιες επιχειρήσεις υπάρχουν και σε άλλες χώρες της Νοτιανατολικής Ασίας όπως το Πακιστάν και η Ινδία. Υπάρχει όμως και μια σκοτεινή πλευρά γύρω από αυτό το θέμα. Οι εργάτες συχνά δουλεύουν κάτω από άθλιες συνθήκες εργασίας: χαμηλά μεροκάματα, κακές συνθήκες ασφαλείας και μεγάλη επιβάρυνση για το περιβάλλον. Ο σκηνοθέτης Σαχίν Ντιλ Ριάζ βρέθηκε σε αυτές τις περιοχές το 2008 και γύρισε μια ταινία.

Όπως λέει, «υπάρχουν πολλοί τραυματισμοί όταν αποκόπτονται κομμάτια από το πλοίο ή σπάνε τα σχοινιά. Σε αυτές τις περιπτώσεις χάνουν το χέρι τους ή το πόδι τους. Και αυτό είναι καθημερινότητα».

Στην ταινία του με τίτλο «Ο σιδηροφάγος» διηγείται τις δύσκολες συνθήκες εργασίες αυτών των ανθρώπων. Και ο ίδιος είναι από το Μπαγκλαντές, αλλά από το 1992 βρίσκεται στη Γερμανία.

Δεν υπάρχει προθυμία από τους πλοιοκτήτες

Κατά τη γνώμη του, το χειρότερο είναι ότι τα ευρωπαϊκά εφοπλιστικά γραφεία στέλνουν σε ποσοστό 75% τα παλιά τους πλοία στη Νοτιανατολική Ασία, γνωρίζοντας τις συνθήκες που επικρατούν αλλά δεν κάνουν τίποτα.

«Δεν μπορούμε απλά να αφήσουμε ένα αυτοκίνητο έτσι στο δρόμο, αλλά θα πρέπει να αναλάβουμε και τα έξοδα για την απόσυρσή του. Γιατί δεν μπορεί να συμβαίνει το ίδιο με τα παλιά πλοία»;

Η Ε.Ε. θέλει τώρα να αλλάξει αυτή την κατάσταση και να θέσει τα εφοπλιστικά γραφεία προ των ευθυνών τους. Μέχρι σήμερα η νομοθεσία προέβλεπε ότι μετά από 8 χρόνια ταξιδιών στην Ε.Ε. τα πλοία θα μπορούσαν να πουληθούν εκτός Ε.Ε. και πολλά χρόνια αργότερα θα μπορούσαν να αποσυρθούν. Τα έξοδα της απόσυρσης βάρυναν τον τελευταίο πλοιοκτήτη. Μετά από πρωτοβουλία ορισμένων ευρωβουλευτών, στο εξής κάθε ευρωπαίος πλοιοκτήτης θα πρέπει να πληρώνει σε ένα ειδικό ταμείο επιπλέον τρία σεντ ανά τόνο, έτσι ώστε τα χρήματα αυτά να χρησιμοποιούνται για την ορθή απόσυρση των πλοίων. Για ένα πλοίο 100.000 τόνων θα έπρεπε να πληρώσει κανείς 3.000 ευρώ. Η προθυμία των ευρωπαίων πλοιοκτητών δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη.

«Το γεγονός ότι ένα πλοίο, ανήκει καταρχάς σε έναν γερμανό πλοιοκτήτη και μετά από πολλά χρόνια πρέπει να αποσυρθεί, δεν σημαίνει ότι ο πρώτος πλοιοκτήτης ευθύνεται για τον τρόπο που ο τελευταίος θέλει να αποσύρει το πλοίο του» λέει ο Ραλφ Νάγκελ από το σύνδεσμο Γερμανών Πλοιοκτητών. Εκτός αυτού εκφράζει τις αμφιβολίες του εάν πράγματι τα χρήματα του ειδικού ταμείου θα καταλήξουν στα χέρια των ανθρώπων που έχουν ανάγκη στη Νοτιανατολική Ασία.

Friedel Taube / Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής