Για τον Σουλεμάν Μαλίκ, αυτή η ημέρα στις αρχές Μαρτίου είναι ημέρα γιορτής. Το νέο κτίριο του τζαμιού Αχμαντίγια στην Ερφούρτη - Μάρμπαχ διαθέτει μιναρέ ύψους περίπου εννέα μέτρων. Θα αποτελέσει το πρώτο νέο κτίριο μουσουλμανικής λατρείας στο έδαφος της πρώην Ανατολικής Γερμανίας εκτός Βερολίνου.

Ο Μαλίκ προσπαθούσε για πολλούς μήνες να κλείσει έναν γερανό που θα μπορούσε να κάνει τις εργασίες οικοδόμησης σε λασπώδες έδαφος, λέει στην Deutsche Welle. Αλλά ένα κράμα ρατσισμού, δεξιού ριζοσπαστισμού και ισλαμοφοβίας είχε «τρομάξει πολλές κατασκευαστικές εταιρείες». Η εταιρεία που τελικά συμφώνησε να αναλάβει το έργο επικοινώνησε για τελευταία φορά τα μεσάνυχτα, λίγες ώρες πριν την έναρξη των εργασιών: ζήτησε πληρωμή σε μετρητά και επέμενε να μην βιντεοσκοπηθεί το έργο.

Ο Μαλίκ είναι 34 ετών και ζει στη Γερμανία εδώ και 18 χρόνια. Γεννημένος στο Πακιστάν, είναι μουσουλμάνος που έχει ενσωματωθεί στη χώρα: μιλάει άπταιστα γερμανικά, εργάζεται ως σύμβουλος προσωπικού και είναι αντιδήμαρχος της περιφέρειας Ερφούρτης - Ρίετ. Αλλά το μικρό τζαμί που επιβλέπει ο Μαλίκ για το εκκλησίασμά του δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο πολλούς οικοδομικούς κανονισμούς.

Ψόφια γουρούνια και απειλές

Θυμάται τα ψόφια γουρούνια που άγνωστοι πέταξαν στο οικόπεδο, ενώ επιβάτες περαστικών οχημάτων φώναζαν απειλές. Εξάλλου στην άλλη πλευρά του μικρού δρόμου στη βιομηχανική αυτή περιοχή οργανώνονται κάθε Δευτέρα καθολικές εκκλησιαστικές λειτουργίες. Πολλοί αντιμετωπίζουν εχθρικά την ανέγερση του τζαμιού. Ο πρωθυπουργός της Θουριγγίας Μπόντο Ράμελο στέκεται όμως στο πλευρό του έργου και της κοινότητας.

Βέβαια το γερμανικό Σύνταγμα εγγυάται την ανεξιθρησκεία, κάτι που δεν συμβαίνει όμως σε όλες τις χώρες. Γι' αυτό και πέρυσι, τα Ηνωμένα Έθνη ανακήρυξαν την 15η Μαρτίου ως Διεθνή Ημέρα για την Καταπολέμηση της Ισλαμοφοβίας, ημερομηνία κατά την οποία το 2019 ένας ακροδεξιός τρομοκράτης σκότωσε 51 άτομα και τραυμάτισε περίπου 50 ακόμη σε δύο τζαμιά στο Κράισττσερτς της Νέας Ζηλανδίας.

Στη Γερμανία η ημέρα αυτή δεν γιορτάζεται ιδιαίτερα. Πριν από τρία χρόνια, στη Γερμανία συνέβη επίσης ένα αιματοκύλισμα με ρατσιστικά κίνητρα, τα θύματα του οποίου ήταν κυρίως μουσουλμάνοι. Τον Φεβρουάριο του 2020, ένας 43χρονος άνδρας σκότωσε δέκα ανθρώπους στο Χάναου της Έσσης. Σύμφωνα με μελέτη του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων για την Ένταξη και τη Μετανάστευση (SVR), το 1/3 έως 1/2 όλων των ερωτηθέντων εξέφρασαν αντιμουσουλμανικές και αντιισλαμικές απόψεις. Και σχεδόν κάθε εβδομάδα υπάρχουν αναφορές για υλικές ζημιές ή γκράφιτι σε κάποιο τζαμί κάπου στη Γερμανία.

Ο Γενικός Γραμματέας του Κεντρικού Συμβουλίου Μουσουλμάνων, Αμπντασσαμάτ Ελ Γιαζίντι, εκφράζει την απογοήτευσή του. Δυστυχώς, ο αντιμουσουλμανικός ρατσισμός στη Γερμανία είναι «μια μορφή μισανθρωπίας που γίνεται αποδεκτή, που μπορεί να εκφραστεί χωρίς να αντιδράσει κανείς», λέει. «Αυτό συμβαίνει στην Μπούντεσταγκ, αυτό συμβαίνει στα τοπικά κοινοβούλια από φασίστες, αλλά και από ολοένα και περισσότερους εκπροσώπους των λεγόμενων καθιερωμένων δημοκρατικών κομμάτων που αλιεύουν ψήφους στο πολιτικό φάσμα της δεξιάς».

Ο 47χρονος Γιαζίντι, που κατάγεται από την Έσση, συμμετέχει εδώ και καιρό στον διαθρησκειακό διάλογο. Σήμερα βλέπει τους μουσουλμάνους στη Γερμανία «στιγματισμένους». Το Κεντρικό Συμβούλιο είχε καλέσει πολλές φορές την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να διορίσει έναν εντεταλμένο για τους Μουσουλμάνους, όπως υπάρχει και εντεταλμένος για τους Εβραίους. «Υπάρχουν πάρα πολλοί εντεταλμένοι, περίπου 35, οι οποίοι εκπληρώνουν πολύ σημαντικά καθήκοντα», λέει ο Γιαζίντι. «Το ενδεχόμενο αυτό απορρίφθηκε για τους μουσουλμάνους με υποκριτικά επιχειρήματα», λόγω του ότι δεν θέλουν να αποδεχθούν πως ο αντιμουσουλμανικός ρατσισμός είναι υπαρκτός. Σε άλλες χώρες, όπως στον Καναδά, υπάρχουν εντεταλμένοι για την αντιμετώπιση της ισλαμοφοβίας. Στην Ε.Ε. υπάρχει επίσης, από το 2015, θέση συντονιστή για την καταπολέμηση του φαινομένου.

Ημέρα Ανοιχτού Τζαμιού

Ο Μαλίκ γνωρίζει πως και οι μουσουλμάνοι κάνουν τρομοκρατικές ενέργειες και ενεργούν με μίσος, ακόμη και στη Γερμανία. Πριν από δεκαοκτώ χρόνια ο πατέρας του εγκατέλειψε το Πακιστάν με την οικογένειά του. Κι αυτό επειδή οι Μαλίκ είναι Αχμαντί, μέλη των Αχμαντίγια, μίας ισλαμικής κοινότητας που διώκεται στο Πακιστάν. Οι επιθέσεις, οι καταστροφές τζαμιών, ακόμα και οι δολοφονίες δεν τους είναι ασυνήθιστες.

Η έδρα των Αχμαντίγια είναι σήμερα στο Λονδίνο. Δεκάδες χιλιάδες ζουν στη Γερμανία και φέτος μάλιστα γιορτάζουν τα 100 χρόνια των Αχμαντίγια στη Γερμανία. «Αυτό στην Ερφούρτη θα είναι το 78ο τζαμί μας», λέει ο Μαλίκ. Χρειάζεται ακόμα λίγος χρόνος για να ολοκληρωθεί η κατασκευή, ειδικά για τον σχεδιασμό του εξωτερικού χώρου. «Η 3η Οκτωβρίου είναι η Ημέρα Ανοιχτού Τζαμιού στη Γερμανία», λέει ο Μαλίκ. «Στην πραγματικότητα, θέλουμε πολύ να σας προσκαλέσουμε εδώ».

Κρίστοφ Στρακ

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς