Οι εικόνες με τον Σαντάμ Χουσεΐν με λευκό πουκάμισο και μαύρο παλτό να οδηγείται προς απαγχονισμό έκαναν τον γύρο του κόσμο στις 30 Δεκεμβρίου του 2006. Αν και ήταν ένα βήμα πριν το θάνατο αυτό που προκάλεσε έκπληξη στη διεθνή κοινή γνώμη ήταν το ατάραχο βλέμμα του. Τίποτα δεν πρόδιδε τον φόβο του τέλους. Λίγο αργότερα ο Σαντάμ Χουσεΐν απαγχονίστηκε, σύμφωνα με την ποινή που του είχε επιβληθεί από ιρακινό δικαστήριο. Κι όμως στην πραγματικότητα ήταν συντετριμμένος, λέει ο Μουαφάκ Αλ Ρουμπάγε, σύμβουλος ασφαλείας της ιρακινής κυβέρνησης. «Είχε άγχος».

Η ιρακινή τηλεόραση μετά την είδηση του θανάτου του επί χρόνια δικτάτορα, μετέδιδε διαρκώς εικόνες θριάμβου και χαράς από πολίτες που είχαν βγει να γιορτάσουν στους δρόμους της Βαγδάτης. Ο τότε πρωθυπουργός του Ιράκ Νούρι Αλ Μαλίκι ήταν επίσης ικανοποιημένος: η δικαιοσύνη είχε επιτελέσει το καθήκον της στο όνομα του ιρακινού λαού. Από την πλευρά του ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους είχε κάνει λόγο για «ορόσημο προς την πορεία για τον εκδημοκρατισμό». Μόλις πριν από οκτώ χρόνια ο αμερικανικός στρατός συνεπικουρούμενος από τη «Συμμαχία των Προθύμων» υπό τον Μπους είχε εισβάλει στο Ιράκ στο πλαίσιο της αμφιλεγόμενης διεθνούς μάχης κατά της ισλαμιστικής τρομοκρατίας. Αμερικανοί στρατιώτες είχαν στο μεταξύ εντοπίσει τον Σαντάμ Χουσεΐν το 2003 σε ένα υπόγειο δωμάτιο στην πόλη Τικρίτ. Ο πάλαι ποτέ ισχυρός δικτάτορας έμοιαζε με ανήμπορο γέρο.

Το Ιράκ εξακολουθεί να είναι υπό κατάρρευση

Ο Σαντάμ Χουσεΐν κυβέρνησε με σκληρότητα για πάνω για 24 χρόνια. Απέναντι στους πολιτικούς του αντιπάλους ήταν αδίστακτος, κατέστειλε με βία εξεγέρσεις, στράφηκε εναντίον του ίδιου του λαού και εισέβαλε στο Κουβέιτ. Με το θάνατο του Χουσεΐν πολλοί πίστεψαν ότι θα άνοιγε ο δρόμος για ένα καλύτερο μέλλον για το Ιράκ.

Δέκα χρόνια μετά οι ελπίδες του ιρακινού λαού έχουν διαψευσθεί. Η χώρα εξακολουθεί να βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής, ίσως όσο ποτέ άλλοτε στη σύγχρονη ιστορία της. Το Ισλαμικό Κράτος έχει στο μεταξύ καταλάβει ένα μεγάλο κομμάτι της χώρας και συνεχώς επεκτείνεται. Στις περιοχές από όπου έχει περάσει ο ιρακινός στρατός με τους συμμάχους του επικρατεί χάος. Οι βομβαρδισμοί αφήνουν πίσω τους κατεστραμμένες κοινωνίες.

Από το 2003 έχουν χάσει τη ζωή τους στο Ιράκ δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι. Πάνω από τρία εκατομμύρια έχουν εγκαταλείψει τη χώρα. Μετά την πτώση του Σαντάμ και την πολιτική επικράτηση των σιιτών, η σουνιτική μειοψηφία στη χώρα υφίσταται διακρίσεις. Η κατάσταση στο Ιράκ συνεχίζει να είναι δραματική κι έτσι σήμερα δεν είναι λίγοι εκείνοι που φτάνουν να αναπολούν την περίοδο του Σαντάμ. «Σίγουρα ο Σαντάμ ήταν δικτάτορας» λέει ο Χασάν 71 χρονών, «αλλά τουλάχιστον τότε είχαμε ασφάλεια. Σήμερα δεν έχουμε χρήματα, δεν έχουμε δουλειές. Παντού υπάρχει μόνο καταστροφή». Δέκα χρόνια μετά τον  απαγχονισμό του Σαντάμ Χουσεΐν το όνομά του εξακολουθεί να είναι πανταχού παρόν στο Ιράκ.

Dpa / Δήμητρα Κυρανούδη