Ο Φρίντριχ Σίλερ γεννήθηκε στη Βυρτεμβέργη το 1759 και πέθανε το 1805. Μια εποχή που στη Γερμανία κυβερνούσαν οι ευγενείς και ο Φρίντριχ Σίλερ ήρθε πολλές φορές σε ρήξη με το πολιτικό και κοινωνικό κατεστημένο της εποχής του. Ο ιστορικός Ότο Νταν εξηγεί: «Ήταν ένας άνθρωπος, ο οποίος προσπάθησε να αντιπαρατεθεί με την εποχή του, είχε εξαιρετικά μεγάλη ευαισθησία για τα κοινωνικά και πολιτικά θέματα, αλλά τον απασχολούσαν εξίσου και ζητήματα αισθητικής».

Ο Σίλερ στα έργα του ανακαλύπτει το εργατικό κίνημα που τότε βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα, υποστηρίζει ο Γερμανός ιστορικός: «Είναι το πνεύμα της αμφισβήτησης της απόλυτης μοναρχίας, το οποίο κυριαρχεί στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Η 9η Συμφωνία με την Ωδή στην Ελευθερία του Σίλερ έγινε γνωστή στο εργατικό κίνημα και παιζόταν πάντα την Πρωτοχρονιά».

Ο Φρίντριχ Σίλερ ήταν ένας μύθος ακόμα και όταν ζούσε. Τα έργα του εμπνευσμένα από το πάθος της ελευθερίας και της αμφισβήτησης συνέπαιρναν τα πλήθη. Οι διαλέξεις του στο πανεπιστήμιο συγκέντρωναν πάντα πάρα πολύ κόσμο.

Ο Σίλερ είχε ξεπεράσει τα σύνορα της Γερμανίας

Ο Φρίντριχ Σίλερ είχε ξεπεράσει όμως τα σύνορα της πατρίδας του. Η γαλλική Εθνοσυνέλευση τον είχε ανακηρύξει επίτιμο πολίτη της χώρας και η αριστοκρατία της Δανίας στήριζε οικονομικά τον διαρκώς καταχρεωμένο Γερμανό δραματουργό.

Ο ιστορικός Ότο Νταν υπογραμμίζει πόσο σημαντική ήταν η προσφορά του μεγάλου Γερμανού δραματουργού και για τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες: «Ο Σίλερ έγραψε διάφορα θεατρικά έργα που πραγματεύονταν την εθνική ιστορία διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών π.χ. τον Δον Κάρλος για την Ισπανία, τον Γουλιέλμο Τέλλο για την Ελβετία, τη Μαρία Στιούαρτ για την Αγγλία. Πέθανε γράφοντας τον Δημήτριο για τη Ρωσία».

Στον 20ο αιώνα οι εθνικοσοσιαλιστές προσπάθησαν για ένα διάστημα να προσεταιριστούν το όνομα του Φρίντριχ Σίλερ αναζητώντας ένδοξους προγόνους. Γρήγορα όμως διαπίστωσαν πως το φιλελεύθερο πνεύμα των έργων του δεν ταίριαζε στην ιδεολογία τους και όπως λέει ο μελετής της εποχής Ότο Νταν απαγορεύθηκαν τα έργα του και κυρίως ο Δον Κάρλος.

Σήμερα τα έργα του Φρίντριχ Σίλερ δεν ανήκουν πλέον στα ευπώλητα ή στα μπεστ-σέλερ, όπως έχουμε συνηθίσει πλέον να τα αποκαλούμε, σίγουρα όμως το έργο του έχει κατακτήσει μια θέση στο πάνθεον των αθανάτων της ποίησης και της λογοτεχνίας.

Cornelia Rabitz / Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου