Όσο μικροσκοπικό είναι το αντισυλληπτικό χάπι, τόσο γιγαντιαία ήταν η επίδρασή του. Όταν στις 8 Αυγούστου του 1960 κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στην αμερικανική αγορά, προκάλεσε «σεισμό» σε όλα τα επίπεδα. Αρχικά οι γιατροί το έδιναν για προβλήματα στον γυναικείο κύκλο και μόνο στις παντρεμένες γυναίκες. Αλλά όποιος διάβαζε τα μικρά γράμματα στις οδηγίες χρήσης, καταλάβαινε πολύ γρήγορα την τεράστια αλλαγή που θα έφερνε στη ζωή εκατομμυρίων γυναικών που στο εξής θα μπορούσαν να αποσυνδέουν την απόκτηση παιδιών από την σεξουαλική πράξη.

Στη μέγγενη των γιατρών και της εκκλησίας

Και εδώ ακριβώς κρύβεται η εκρηκτική δύναμη του χαπιού σε κοινωνικό επίπεδο. Για πρώτη φορά η νέα ασφαλής και γρήγορη μέθοδος αντισύλληψης άνοιξε την πόρτα στην ελεύθερη σεξουαλική πράξη, το σεξ από επιλογή και πάθος χωρίς τον «κίνδυνο» να οδηγήσει σε ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Για πρώτη φορά οι γυναίκες μπορούσαν να ορίζουν το σώμα τους, τη σεξουαλικότητά τους χωρίς ηθικούς κι άλλους φραγμούς.

«Η κοινωνία τις δεκαετίες του 50 και αρχές του 60 ήταν πολύ συντηρητική», λέει ο Ρόμπερτ Γιούτε, ιστορικός της ιατρικής. «Το σχολείο, η εκκλησία και φυσικά οι γιατροί είχαν τεράστιο κύρος. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά την εισαγωγή του χαπιού στην αμερικανική και γερμανική κοινωνία, οι γιατροί τάχθηκαν δυναμικά κατά. Και στην περίφημη διακήρυξη στον καθεδρικό ναό Ulmer Münster στη γερμανική πόλη Ούλμ, την οποία υπέγραψαν 200 γιατροί, εκφράστηκε ο φόβος ότι το χάπι θα είχε φοβερές συνέπειες εάν η σεξουαλική πράξη έμενε χωρίς αποτελέσματα. Υπήρχε τότε μια διαδεδομένη συναίνεση ότι θα έπρεπε να μπουν όρια στην αντισύλληψη».

«Make love not war»

Όμως το τραίνο της σεξουαλικής απελευθέρωσης είχε ξεκινήσει, οι κοινωνικές αντιστάσεις αλλά και η πολεμική της Καθολικής Εκκλησίας δεν μπόρεσαν να σταματήσουν την πορεία. Το χάπι συνέπεσε με περίοδο ευμάρειας και η σεξουαλική επανάσταση  ενέπνευσε το σύνθημα των Χίπις «make love not war». Η σεξουαλική απελευθέρωση έθεσε σε αμφιβολία την αναγκαιότητα του γάμου, έδωσε στη γυναίκα μεγαλύτερη δυνατότητα επιλογών και κυρίως το αίσθημα ότι μπορεί να ορίζει το σώμα της.

Στη Γερμανία το αντισυλληπτικό χάπι έχει γίνει από καιρό η πιο διαδεδομένη και ασφαλής μέθοδος αντισύλληψης παρά το γεγονός ότι δίνεται με συνταγή γιατρού. Στις κοπέλες μέχρι 22 χρονών το κόστος αναλαμβάνουν τα ασφαλιστικά ταμεία. Στο μεταξύ βέβαια παρατηρείται μια μορφή κόπωσης. Υπό την έννοια ότι όλο και περισσότερες νέες γυναίκες δεν θέλουν να παρεμβαίνουν στο μηνιαίο κύκλο με ορμονικά παρασκευάσματα και προτιμούν να απαγκιστρωθούν από το χάπι, όπως διαβεβαιώνει η γυναικολόγος Γκαμπριέλε Στέκερ που εργάζεται στην οργάνωση Pro Familia. Εκείνο που την ενοχλεί είναι ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες πλασάρουν το χάπι ως προϊόν Life Style και ομορφιάς αν και έχει παρενέργειες. «Το χάπι είναι φαρμακευτικό προϊόν με παρενέργειες και κινδύνους. Είναι χωρίς αμφιβολία ένα πολύ καλό μέσο αντισύλληψης αλλά δεν συμβάλλει στην καλή του φήμη το γεγονός ότι προωθείται εμπορικά ως προϊόν Life Style».

Ράλφ Μπόζεν

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου