Έχουν περάσει 73 χρόνια από τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Πολλοί εγκληματίες πολέμου, πρώην ναζί, δεν λογοδότησαν και δεν τιμωρήθηκαν ποτέ για τις πράξεις τους. Όσους από αυτούς απέμειναν, έστω και σε πολύ προχωρημένη ηλικία πλέον, επιδιώκει να οδηγήσει ενώπιον της δικαιοσύνης η Κεντρική Υπηρεσία για τη Διαλεύκανση των Εγκλημάτων του Ναζισμού με έδρα το Λούντβιχσμπουργκ. Με αφορμή τη συμπλήρωση 60 ετών λειτουργίας, ο επικεφαλής της υπηρεσίας Γενς Ρόμελ μίλησε στην DW. Όπως λέει, ακόμη και σήμερα ο όγκος εργασιών που καλούνται να διευθετήσουν είναι εξαιρετικά μεγάλος.

«Η προσέγγιση της νομολογίας έχει αλλάξει, τελευταία στη δίκη του Όσκαρ Γκρένινγκ, του λεγόμενου 'λογιστή του Άουσβιτς. Σήμερα μπορούμε να προβούμε σε δίωξη ατόμων ακόμη και σε περιπτώσεις κατά τις οποίες αυτά τα άτομα κρατούσαν σε λειτουργία τη ναζιστική μηχανή εξόντωσης, για παράδειγμα σε κάποιο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Χάρη σε αυτήν την προσέγγιση διευρύνεται ο κύκλος των ατόμων στα οποία μπορούμε να εστιάσουμε. Δυστυχώς σχεδόν στο σύνολο των περιπτώσεων διαπιστώνουμε ότι τα άτομα που εντοπίζουμε είτε δεν ζουν είτε δεν είναι ικανά να παραστούν και να συμμετάσχουν σε δίκη», επισημαίνει ο Γενς Ρόμελ.

«Ο χρόνος εξαντλείται»

Ακόμη και σήμερα η Κεντρική Υπηρεσία για τη Διαλεύκανση Εγκλημάτων του Ναζισμού εξακολουθεί βάσει των ερευνών της να προωθεί υποθέσεις ύποπτων ατόμων στη δικαιοσύνη. «Η υπηρεσία παρέδιδε τα τελευταία χρόνια κατά μέσο όρο 30 υποθέσεις ετησίως στις εισαγγελικές αρχές. Πρόκειται για υποθέσεις όπου υφίσταται υπόνοια ανθρωποκτονίας ή συνέργειας σε ανθρωποκτονία και ο ύποπτος βρίσκεται ακόμη εν ζωή. Εάν είναι ακόμη ικανός να παραστεί και να συμμετάσχει σε δίκη, πρέπει να το εξετάσει η εκάστοτε εισαγγελία», εξηγεί ο Γενς Ρόμελ.

Πάνω από επτά δεκαετίες από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι ναζί εγκληματίες πολέμου και οι συνεργοί τους πλησιάζουν στο τέλος της ζωής τους. Ως εκ τούτου «ο χρόνος εξαντλείται», τονίζει ο Γενς Ρόμελ και προσθέτει: «Για τους συναδέλφους μου και εμένα είναι καμία φορά καταπιεστικό να βλέπουμε ότι δεν μπορούμε να διαλευκάνουμε πλέον σήμερα πολλές υποθέσεις. Όμως δεν αντλούμε το κίνητρό μας από τον αριθμό των περιπτώσεων που είμαστε ακόμη σε θέση να διαλευκάνουμε, αλλά πιστεύουμε ότι και μόνον οι προσπάθειες που καταβάλλονται για διαλεύκανση τέτοιων υποθέσεων είναι μια αντίδραση απέναντι στα κρατικά μαζικά εγκλήματα (σ.σ. της ναζιστικής Γερμανίας) που έχει νόημα».

Ούτα Στάινβερ

Επιμέλεια: Άρης Καλτιριμτζής