9 Noεμβρίου 1938. Το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του Χίτλερ και παραστρατιωτικές οργανώσεις του οργανώνουν μαζικά πογκρόμ κατά των Εβραίων της Γερμανίας. Εκατοντάδες δολοφονίες Εβραίων, λεηλασίες εβραϊκών περιουσιών, σπιτιών, καταστημάτων, βεβηλώσεις νεκροταφείων, καταστροφές συναγωγών. Μια ημέρα που έμεινε γνωστή στην παγκόσμια ιστορία ως «Νύχτα των Κρυστάλλων». Η αρχή του έμπρακτου ναζιστικού μίσους κατά των Εβραίων και μια προσχεδιασμένη τραγική πορεία προς το Ολοκαύτωμα. 

9 Νοεμβρίου 2023. Το φάντασμα του αντισημιτισμού επιστρέφει και πάλι στη Γερμανία, στη βαριά σκιά του πολέμου που μαίνεται στη Μέση Ανατολή, μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ πριν από ένα μήνα, στις 7 Οκτωβρίου. «Ο αντισημιτισμός υπό οποιαδήποτε μορφή αποτελεί δηλητήριο για την κοινωνία μας». Αυτό ήταν το μήνυμα που επέλεξε να στείλει ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς από την κεντρική εκδήλωση για τα 85 χρόνια μετά το ναζιστικό πογκρόμ στη Συναγωγή Beth Zion του Βερολίνου, η οποία πρόσφατα δέχθηκε επίθεση με κοκτέιλ μολότοφ. «Δεν ανεχόμαστε τον αντισημιτισμό. Πουθενά», ανέφερε ο Σολτς. 

«Θέλουμε να ζήσουμε ελεύθερα στη γερμανική, ανοιχτή κοινωνία» απάντησε από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Κεντρικού Εβραϊκού Συμβουλίου της Γερμανίας Γιόζεφ Σούστερ, σε μια κατάμεστη συναγωγή, παρουσία του Γερμανού προέδρου Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ αλλά και του πρέσβη του Ισραήλ στο Βερολίνο Ρον Πρόζορ.

Γερμανική Βουλή: «Ποτέ ξανά» 

Nωρίτερα το πρωί της Πέμπτης σε μια ειδική συνεδρίαση στη γερμανική βουλή με θέμα την εβραϊκή ζωή στη Γερμανία σήμερα, 85 χρόνια μετά το πογκρόμ κατά των Εβραίων, υπήρξε επίσης ομοβροντία: Ο αντισημιτισμός και η βία κατά των Εβραίων δεν είναι ανεκτός στη Γερμανία. Τώρα είναι η ώρα για το «ποτέ ξανά» ανέφερε η πρόεδρος της γερμανικής βουλής Μπέρμπελ Μπας, υπενθυμίζοντας τη μεταπολεμική ευθύνη και δέσμευση της Γερμανίας απέναντι στην ανθρωπότητα μετά τη φρίκη του Ολοκαυτώματος.

Με τη σειρά της η Γερμανίδα υπ. Εσωτερικών Νάνσι Φέζερ προειδοποίησε εκ νέου για «σκληρές συνέπειες» αλλά και βαρύτερες ποινές στον κοινό αγώνα κατά του αντισημιτισμού. «Όποιος επιτίθεται στους Εβραίους θα αντιμετωπίσει την απόλυτη αυστηρότητα του γερμανικού συνταγματικού κράτους», ανέφερε η Νάνσι Φέζερ στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα προς τους υποστηρικτές της Χαμάς στη Γερμανία.

Από την πλευρά του ο Αλεξάντερ Ντόμπριντ, εκπροσωπώντας τα κόμματα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ζητά συγκεκριμένες ποινές φυλάκισης έξι μηνών για όσους υποκινούν αντισημιτικό μίσος. Το μήνυμά του από το βήμα της γερμανικής βουλής ήταν ξεκάθαρο: «Όποιος δεν θέλει να ζήσει ειρηνικά με τους Εβραίους δεν μπορεί να ζήσει στη Γερμανία».

Μια ημέρα, πολλά ορόσημα

Σε κάθε περίπτωση η 9η Νοεμβρίου, γνωστή ως η ‘μοιραία μέρα’ της γερμανικής ιστορίας είναι συνυφασμένη με σειρά ιστορικών γεγονότων, πέραν του πογκρόμ της 9ης Νοεμβρίου του 1938.

Μεταξύ αυτών, ξεχωρίζει άλλη μια ημέρα-ορόσημο που άλλαξε άρδην τη σύγχρονη παγκόσμια ιστορία: Στις 9 Νοεμβρίου του 1989 πέφτει το Τείχος του Βερολίνου, σηματοδοτώντας το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος της Ανατολικής Γερμανίας, ανοίγοντας το δρόμο για την Επανένωση των «δύο Γερμανιών» έναν χρόνο αργότερα, τον Οκτώβριο του 1990.

Γυρίζοντας όμως πίσω στην ιστορία, στις 9 Νοεμβρίου του 1918, τερματίζεται η κυριαρχία της δυναστείας των Χοεντσόλερν με την παραίτηση από τον θρόνο του τελευταίου Γερμανού αυτοκράτορα Γουλιέλμου του Β’.  Στις 11 Νοεμβρίου του 1918 υπογράφεται σε ένα βαγόνι τρένου η ανακωχή της Κομπιέν, μεταξύ των Συμμάχων και της Γερμανίας. 

Το 1923, το βράδυ της 8ης προς την 9η Νοεμβρίου, ο Αδόλφος Χίτλερ επιχειρεί το αποτυχημένο «πραξικόπημα της μπυραρίας» στη Βαυαρία με στόχο την ανατροπή της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης και την επιστροφή στην Γερμανική Αυτοκρατορία και καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης. Στις 8 προς 9 Νοεμβρίου 1939 ένας άγνωστος, νεαρός ξυλουργός ονόματι Γιόχαν Γκέοργκ Έλζερ αποπειράθηκε να δολοφονήσει τον Χίτλερ, κατά την εθνικοσοσιαλιστική «επέτειο» της απόπειρας πραξικοπήματος του 1923.