Πρόσφατα ο υπ. Εσωτερικών της Κύπρου Κωνσταντίνος Πετρίδης έκανε λόγο για «επείγουσα ανάγκη άμεσης βοήθειας» προς την Κύπρο για την αντιμετώπιση των ολοένα αυξανόμενων προσφυγικών ροών προς το τρίτο σε μέγεθος νησί της Μεσογείου. Όπως έγραψε σε επιστολή του απευθυνόμενος στην Κομισιόν, τη Γερμανία και άλλα ευρωπαϊκά κράτη, η Κύπρος βρίσκεται σε δυσχερή θέση λόγω του μεγάλου αριθμού προσφυγικών αφίξεων. Στην ίδια επιστολή ζητά την μετεγκατάσταση 5000 προσφύγων από την Κύπρο σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Μέχρι πρότινος η Κύπρος δεν αποτελούσε θέμα συζήτησης, όταν επρόκειτο για το πεδίο του προσφυγικού. Ελάχιστα ακούγονταν και γράφονταν για την Κύπρο, ενώ το βάρος έπεφτε στα νησιά του Αιγαίου και την Ιταλία του Σαλβίνι. Ποια είναι όμως η κατάσταση που επικρατεί στη Μεγαλόνησο τελευταία; Η Κύπρος απειλείται με ανθρωπιστική κρίση λόγω του προσφυγικού, ανέφερε στο γερμανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο dpa η Κάθριν Γούλαρντ από τη ΜΚΟ Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες.

 «Έχουμε φτάσει στα όριά μας»

 Η Κύπρος εδώ και καιρό αποτελεί προορισμό για πρόσφυγες και μετανάστες που ελπίζουν να φτάσουν έτσι στην ΕΕ. Με 850.000 κατοίκους η Κύπρος ήταν το 2018 η χώρα που, σε συνάρτηση με το μεγέθός της, επιβαρύνθηκε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ από τις προσφυγικές αφίξεις. Συνολικά κατατέθηκαν περίπου 7610 πρώτες αιτήσεις ασύλου, καταγράφοντας σύμφωνα με την Eurostat αύξηση της τάξης του 70% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Μόνο κατά το πρώτο μισό του 2019 κατατέθηκαν σχεδόν 7000 αιτήσεις ασύλου, σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Πετρίδη. Σε κυπριακό έγγραφο αναφέρεται ότι τα προηγούμενα χρόνια συνολικά 15.000 άνθρωποι ζήτησαν προστασία στην Κύπρο. Οι περισσότεροι αιτούντες άσυλο προέρχονται από τη Συρία.

«Έχουμε φτάσει στα όριά μας» δήλωσε από την πλευρά του ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης Πρόδρομος Προδρόμου στο dpa. O πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης εδώ και μήνες ζητά τη συνδρομή των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κρατών. Τα ήδη υπάρχοντα προσφυγικά κέντρα στην Κοκκινοτριμιθιά δυτικά της Λευκωσίας και του Κοφίνου κοντά στη Λάρνακα είναι υπερπλήρη. Οι περισσότεροι αιτούντες άσυλο διαμένουν σε κοντέινερ. Η Κάθριν Γούλαρντ θεωρεί ότι εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα ενδέχεται πολλοί πρόσφυγες και μετανάστες να καταλήξουν άστεγοι ή να πέσουν θύματα διακινητών, ακόμη και σωματεμπόρων.

Οι περισσότεροι πρόσφυγες έρχονται από τη Συρία

Σύμφωνα με τον Κύπριο υπ. Εσωτερικών οι περισσότεροι πρόσφυγες έρχονται διά θαλάσσης ή αεροπορικώς στην Κύπρο μέσω της Τουρκίας και στη συνέχεια μέσω του τουρκοκυπριακού τμήματος του νησιού. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά στην επιστολή του: «Η Τουρκία αρνείται συστηματικά να συνεργαστεί με τις αρχές της Δημοκρατίας της Κύπρου». Από την πλευρά της ωστόσο η Άγκυρα επιμένει ότι ήδη πράττει πολλά για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης στην ενδοχώρα, τα παράλια και τα σύνορά της. Την ίδια ώρα οι κυπριακές αρχές σχεδόν καθημερινά εντοπίζουν επίσης πρόσφυγες που φτάνουν στην Κύπρο απευθείας με πλοιάρια από τη Συρία ή τον Λίβανο, οι ακτές του οποίου απέχουν μόλις 170 χλμ. Οι διακινητές παίρνουν ως αμοιβή έως και 2000 ευρώ, σύμφωνα με τις κυπριακές αρχές.

Το προσφυγικό αναμένεται έτσι να απασχολήσει έντονα την Κύπρο και το επόμενο διάστημα, ωστόσο παραμένει αμφίβολο κατά πόσον οι Ευρωπαίοι εταίροι θα απαντήσουν θετικά στο αίτημα της Κύπρου για μετεγκατάσταση 5000 προσφύγων και μεταναστατών. Η Κάθριν Γούλαρντ είναι απαισιόδοξη, εντούτοις θεωρεί ότι για την αποφυγή μιας ανθρωπιστικής κρίσης στην Κύπρο απαιτείται σε πρώτη φάση χρηματική στήριξη για την αξιοπρεπή διαβίωση των νεοαφιχθέντων μαζί με τη γρήγορη εξέταση των αιτήσεων ασύλου. Σε δεύτερη φάση θεωρεί αναγκαίο έναν «συνασπισμό προθύμων» που θα διευκολύνουν την προσάραξη προσφυγικών πλοίων σε ασφαλή λιμάνια της Μεσογείου.

Μίχελ Βίντε, Τάκης Τσάφος / dpa

Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη