Στην πόλη Κενινγκστάιν έξω από την Φρανκφούρτη το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία, AfD, γιορτάζει σήμερα τη δεκάχρονη παρουσία του στη γερμανική πολιτική σκηνή παρόντων 300 μελών του κόμματος και φυσικά των συμπροέδρων του. Αλλά υπάρχει λόγος γιορτής για ένα κόμμα ακροδεξιό με αντισημιτική, εξτρεμιστική, ρατσιστική και εν μέρει νεοναζιστική ιδεολογία; Κατά την άποψη των ιδρυτών του υπάρχει. Το AfD αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο στη γερμανική ομοσπονδιακή βουλή από το 2017 και πλέον συμμετέχει σε 15 από τα 16 τοπικά κοινοβούλια.

«Δώρο» η προσφυγική κρίση

Αν ρίξει κανείς μια ματιά στις δημοσκοπήσεις συγκεντρώνει το 13% της υποστήριξης των ψηφοφόρων, ενώ σε ορισμένα ανατολικογερμανικά κρατίδια μάλιστα βρίσκεται στην πρώτη θέση. «Ιδρύθηκε ως κόμμα διαμαρτυρίας εναντίον της ευρωπαϊκής πολιτικής Μέρκελ» λέει στη DW η Ούρσουλα Μινχ, πολιτικός επιστήμονας. «Από ένα οιονεί κόμμα από καθηγητές εξελίχθηκε σε ένα κόμμα που βρίσκει οπαδούς παντού στη χώρα, ιδιαίτερα στην ανατολική Γερμανία. Από τη σκοπιά του AfD, είναι φυσικά ευχάριστο το γεγονός ότι κερδίζει οπαδούς παρά τα λάθη και τα χαοτικές καταστάσεις». Στην πορεία το κόμμα ριζοσπαστικοποιήθηκε με αφορμή την προσφυγική κρίση του 2015. Ο Αλεξάντερ Γκάουλαντ, ιδρυτικό μέλος και σήμερα επίτιμος πρόεδρος χαρακτήρισε την περίοδο εκείνη ως «δώρο».

Οι τόνοι κατά της κυβέρνησης Μέρκελ έγιναν οξύτεροι και μάλιστα η τότε επικεφαλής του κόμματος Φράουκε Πέτρι τάχθηκε υπέρ της αποτροπής εισόδου των προσφύγων μέσω των συνόρων εν ανάγκη και με την χρήση όπλων. Η Πέτρι κάποια στιγμή εγκατέλειψε το κόμμα. «Σε ότι αφορά στην εσωτερική του κατάστασή, το AfD είναι ένα κατεξοχήν διχασμένο κόμμα που έχει δώσει συνεχώς μάχες ανάμεσα στην ηγεσία και την κομματική βάσης. Έχει μεταβληθεί σε γενικές γραμμές σε ένα ακροδεξιό κόμμα», λέει η Μινχ.

Ο Χίτλερ «κουτσουλιά» στη γερμανική ιστορία

Αρχές του 2018 ο τότε επικεφαλής της Κ.Ο. Γκάουλαντ σχετικοποίησε την περίοδο του εθνικοσοσιαλισμού λέγοντας σε κομματική εκδήλωση ότι ο Χίτλερ και οι Ναζί δεν ήταν παρά μια «κουτσουλιά» στα 1000 χρόνια επιτυχημένης γερμανικής ιστορίας. Ήταν από τις δηλώσεις που έβαλε σε συναγερμό τις μυστικές υπηρεσίες ασφαλείας. Μια συγκεκριμένη ομάδα του AfD θεωρείται αποδεδειγμένα ακροδεξιά και οι εκπρόσωποί της βρίσκονται υπό παρακολούθηση. Αλλά ποιοι είναι οι στόχοι του κόμματος για τα επόμενα χρόνια; Να βγει από τα αντιπολιτευόμενα έδρανα και να αναρριχηθεί στην εξουσία. Βέβαια δεν αναμένεται να αποτελέσει κομματικό βραχίονα σε μια κυβέρνηση συνασπισμού σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Αλλά είναι πολύ πιθανό να γίνει σε τοπικό επίπεδο, όπως τουλάχιστον πιστεύει το ίδιο το κόμμα. Αν δει κανείς να τελευταία εκλογικά αποτελέσματα στις βουλευτικές εκλογές του 2021 ίσως να μην είναι και πολύ μακρινός ο στόχος στα ανατοολικογερμανικά κρατίδια, όπου συγκεντρώνει πάνω από το 20%.

Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις είναι το ισχυρότερο κόμμα στα κρατίδια της Σαξονίας και της Θουριγγίας.Η πρόεδρος του κόμματος Αλίς Βάιντελ διαισθάνεται την ευκαιρία και μιλά ανοιχτά για τον επόμενο «λογικό βήμα» που είναι η συμμετοχή του AfD στον σχηματισμό κυβερνήσεων με πιθανό εταίρο το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα.Στους σημερινούς εορτασμούς του κόμματος έχουν εξαγγελθεί διαδηλώσεις διαμαρτυρίας από ένα ευρύ φάσμα πολιτών. Οι οργανωτές καταγγέλλουν ότι το AfD αποτελεί μεγάλη απειλή για τη δημοκρατία.

Φόλκερ Βίτιχ

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου