«Δεν δεσμευόμαστε ποτέ εκ των προτέρων», είχε δηλώσει παλαιότερα ο προκάτοχος του Μάριο Ντράγκι στο αξίωμα του προέδρου της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ θέλοντας, προφανώς, να διασφαλίσει την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας. Όμως την περασμένη Πέμπτη ο Μάριο Ντράγκι έκανε ακριβώς το αντίθετο όταν ανακοίνωνε ότι για «μεγάλο χρονικό διάστημα» το βασικό επιτόκιο θα παραμείνει στο 0,5% χωρίς να αποκλείει ακόμα και περαιτέρω μείωσή του.

Η ανακοίνωση του προέδρου αποτελεί στροφή στην μέχρι τώρα στρατηγική της ΕΚΤ. Δεν αποτελεί ωστόσο επανάσταση. «Ήταν παραδοχή αδυναμίας, εκτιμά ο γερμανός καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Γιένα Αντρέας Φράιταγκ μιλώντας στην DW. «Η ΕΚΤ παραδέχεται στην ουσία ότι οι χώρες-μέλη απορρίπτουν τις μεταρρυθμίσεις. Για να αποφευχθεί η κατάρρευση του ευρωσυστήματος είναι υποχρεωμένη να συνεχίσει την πολιτική των χαμηλών επιτοκίων».

Κατάσταση που θυμίζει Ιαπωνία

Ο Αντρέας Φράιταγκ βλέπει πολλά κοινά με την ιαπωνική οικονομία, εννοώντας δεκαετίες χωρίς διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και χαμηλά επιτόκια, που διευκολύνουν τις κυβερνήσεις να συνεχίσουν τον δανεισμό και να μεταθέσουν τη λύση των προβλημάτων στο μέλλον», δηλώνει ο γερμανός καθηγητής.

Τις κυβερνήσεις του ευρωπαϊκού νότου θα ικανοποιήσει επίσης ότι με την ανακοίνωση του Μάριο Ντράγκι αυξάνεται η πίεση προς το ευρώ. «Αν η ΕΚΤ υιοθετήσει μια επεκτατική νομισματική πολιτική και οι ΗΠΑ εξετάζουν την ίδια στιγμή την άνοδο των επιτοκίων, τότε αυτό θα έχει φυσικά επιπτώσεις στην ισοτιμία ευρώ-δολαρίου», λέει ο ειδικός σε ζητήματα ισοτιμιών της τράπεζας NordLB Τομπίας Μπάσε. Ένα αδύναμο ευρώ ενισχύει τις εξαγωγές των χωρών της ευρωζώνης. Όμως όλα αυτά έχουν ως μειονέκτημα την αύξηση της τιμής πρώτων υλών, όπως το πετρέλαιο, με επιπτώσεις σε αρκετούς τομείς της βιομηχανίας, λέει ο γερμανός ειδικός στην DW.

Παρενέργειες

H πολιτική των χαμηλών επιτοκίων συμβάλλει μεν στην σταθερότητα των χρηματαγορών από την άλλη πλευρά όμως έχει αρνητικές επιπτώσεις στους αποταμιευτές, οι οποίοι λαμβάνουν επιτόκια χαμηλότερα του πληθωρισμού. Δύσκολη είναι η θέση και των τραπεζών, των οποίων το ποσοστό κέρδους μειώνεται σημαντικά. Πώς μπορεί μια τράπεζα να αυξήσει τα κέρδη της όταν το επιτόκια για πιστώσεις κυμαίνεται γύρω στο 3%; διερωτάται, δικαίως, ο καθηγητής Αντρέας Φράιταγκ.

Danhong Zhang / Στέφανος Γεωργακόπουλος

Υπεύθ. Σύνταξης: Στ. Ασημένιος