«Είναι επικίνδυνο να κάνεις ακόμη και βόλτα, κανείς δεν μπορεί να σου εγγυηθεί ότι δεν θα σε πυροβολήσουν», λέει η Ρίτα. H 22χρονη ζει στο κέντρο του Κιέβου και είναι κατά βάση κλεισμένη στο σπίτι από τότε που η Ρωσία επιτέθηκε στην Ουκρανία. «Τις πρώτες νύχτες του πολέμου φοβόμουν μήπως με πάρει ο ύπνος. Αλλά τώρα πιά συνήθισα τις σειρήνες που ουρλιάζουν μέρα και νύχτα. Τότε πρέπει να κατέβει κανείς στο καταφύγιο. Ωστόσο μερικές φορές δεν πηγαίνω γιατί κοιμάμαι βαθιά». Ο Αντρέι, ο φίλος της Ρίτας, είναι 26 ετών και ζει στη Μόσχα. Την είχε συμβουλέψει να πάει κάπου αλλού μαζί με όλη της την οικογένεια. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Αντρέι, αυτό είναι πλέον πολύ επικίνδυνο.

«Είναι αβέβαιο αν θα είμαστε μαζί μετά τον πόλεμο»

Αν και λόγω του πολέμου η Ρίτα και ο Αντρέι δεν μπορούν να συναντηθούν, επικοινωνούν καθημερινά – προσπαθούν όμως να μην συζητούν για πολιτική, καθώς στην αρχή οι συζητήσεις γίνονταν με μεγάλη ένταση και συχνά κατέληγαν σε καυγάδες.

«Ανησυχώ πολύ και γνωρίζω ότι την ευθύνη για όλα φέρουν οι Ρώσοι. Ο πόλεμος είναι κάτι εντελώς παράλογο στην εποχή μας», λέει ο Αντρέι. Αποφεύγει όμως τις πολιτικές συζητήσεις. «Δεν είμαι πολιτικός επιστήμονας και δεν θέλω να εμπλακώ», τονίζει. Η Ρίτα, έχει άλλη άποψη: «Όταν βλέπεις φωτογραφίες νεκρών παιδιών, δεν μπορείς να νιώσεις αγάπη για τη Ρωσία. Ελπίζουμε ότι ο στρατός μας θα ανακαταλάβει τα εδάφη μας». Μάλιστα, προσθέτει ότι θα προτιμούσε ο Αντρέι να επισκεφτεί το Κίεβο, να δει όλα όσα συμβαίνουν εκεί με τα μάτια του.

Ο Αντρέι απαντά ότι αν και Ρώσος, θα πολεμούσε εναντίον Ρώσων στρατιωτών για να προστατεύσει την οικογένεια της Ρίτας. Αλλά αυτό θωρεί πως δεν θα άλλαζε τίποτα, ούτε και οι αντιπολεμικές διαδηλώσεις στη Ρωσία. «Δεν μου αρέσει καθόλου όταν άλλοι λαοί μας κατηγορούν ότι είμαστε αδρανείς και αδιάφοροι. Τι να κάνει ένας απλός πολίτης; Όποιος βγαίνει στους δρόμους με σημαίες και πλακάτ τιμωρείται με ποινή φυλάκισης. Ποιος ωφελείται από αυτό;», διερωτάται.

Και οι δύο εύχονται να μην είχε ξεσπάσει ο πόλεμος και φοβούνται ότι ο πόλεμος ενδεχομένως κάποια στιγμή να τους χωρίσει. Αν και η Ρίτα αγαπά τον Αντρέι, ντρέπεται να παραδεχτεί στην Ουκρανία ότι ο φίλος της είναι Ρώσος – ελπίζει ότι αργά η γρήγορα ο Αντρέι θα παραιτηθεί από τη ρωσική υπηκοότητα και θα κάνει αίτηση για το ουκρανικό διαβατήριο…

«Κανείς δεν τον χρειάζεται αυτόν τον πόλεμο»

Η Πωλίνα και ο Πάσα ζουν μία παρόμοια κατάσταση – αντίστροφα: Ο Πάσα είναι Ουκρανός από την Οδησσό και η κοπέλα του, η Πωλίνα, ζει στην Μόσχα. Και οι δύο είναι 25 ετών, και οι δύο είναι μέλη της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών – δηλαδή Μορμόνοι. Λόγω της πανδημίας, η θρησκευτική κοινότητα πραγματοποίησε μόνο διαδικτυακά σεμινάρια, μέσω των οποίων συναντήθηκαν η Πωλίνα και ο Πάσα. «Για μένα είναι λίγο ασυνήθιστο πώς μπορείς να ερωτευτείς έναν άνθρωπο μέσα από μια οθόνη, αλλά αυτό το συναίσθημα διαρκώς αυξανόταν», λέει ο Πάσα. Είναι φοιτητής και αυτή τη στιγμή βρίσκεται με ένα πρόγραμμα ανταλλαγής στην Τσεχία. Η οικογένειά του βρίσκεται ακόμα στην Οδησσό. Η Πωλίνα εργάζεται ως δασκάλα και παράλληλα σπουδάζει πληροφορική.

Δεν έχουν συναντηθεί ποτέ δια ζώσης: Είχαν οργανώσει την πρώτη τους συνάντηση στην Ουκρανία, αλλά μετά ήρθε ο πόλεμος. Τώρα δεν ξέρουν τι να κάνουν. «Όταν ξεκίνησαν όλα, ήταν μια κατάσταση που μας γέμισε άγχος. Αλλά και ο πόλεμος μας έφερε πιο κοντά, μιλάμε πιο ανοιχτά μεταξύ μας και μοιραζόμαστε προσωπικές εμπειρίες. Γνωρίζουμε ανθρώπους και στις δύο χώρες που ανησυχούν. Κανείς δεν χρειάζεται αυτόν τον πόλεμο», λέει ο Πάσα, ο οποίος βοηθά Ουκρανούς πρόσφυγες στην Τσεχία.

Η Πωλίνα περιγράφει τον πόλεμο ως «ένα πολύ δύσκολο θέμα» και προσπαθεί να μην μιλάει γι' αυτόν. Αλλά η πίστη της τη βοηθά, παρά τον μεγάλο της φόβο, να βρει γαλήνη μερικές φορές. «Θέλω να τελειώσουν όλα γρήγορα και ειρηνικά», λέει η κοπέλα. Το ζευγάρι μιλάει στο τηλέφωνο καθημερινά. Θέλουν να σπουδάσουν, να ταξιδέψουν και να κάνουν οικογένεια… Και παρά τις δυσκολίες, πιστεύουν ότι θα τα καταφέρουν.

Κίρα Σοκόλοβα

Επιμέλεια: Χρύσα Βαχτσεβάνου