Στις 6 Ιουνίου, μετά από δύο χρόνια επίπονων προσπαθειών, εγκαινιάζεται στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου το Κέντρο Νέου Ελληνισμού (Centrum Modernes Griechenland-CeMoG). Η λειτουργία του είναι διασφαλισμένη για οκτώ χρόνια χάρη στην οικονομική υποστήριξη του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» αλλά και του Ελεύθερου Πανεπιστημίου, στο οποίο οργανικά θα ανήκει. Ως «γενναιόδωρη» χαρακτηρίζει τη χορηγία του Ιδρύματος Νιάρχου που ξεπερνά το 70% των λειτουργικών εξόδων ο υποψήφιος διευθυντής του Κέντρου Μίλτος Πεχλιβάνος, καθηγητής Νεοελληνικών στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο.

«Νομίζω πως το σημαντικότερο είναι ότι σε εποχές που οι νεοελληνικές σπουδές στο εξωτερικό αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης, ένα γερμανικό πανεπιστήμιο αριστείας, όπως το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο, αναλαμβάνει να συνυποστηρίξει μια πρωτοβουλία από κοινού με ένα πάρα πολύ σημαντικό διεθνές ίδρυμα για τον ελληνικό πολιτισμό, όπως είναι το Ίδρυμα "Σταύρος Νιάρχος"», ανέφερε στην Deutsche Welle ο κ. Πεχλιβάνος.

Πολιτική χειρονομία

Η πρωτοβουλία για τη δημιουργία του Κέντρου ανήκει στον καθηγητή Πεχλιβάνο. Πρότυπο αυτού του θεσμού δεν είναι μόνο αντίστοιχοι θεσμοί σε αγγλοσαξονικά πανεπιστήμια αλλά και «περιφερειακά» κέντρα που ήδη λειτουργούν στο Βερολίνο: το Γαλλικό και το Ιταλικό Κέντρο στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο, όπως και το Κέντρο Μεγάλης Βρετανίας στο Πανεπιστήμιο Χούμπολντ. Με άλλα λόγια η Ελλάδα είναι η τέταρτη μόλις χώρα στην οποία αφιερώνεται ένα τέτοιο επιστημονικό κέντρο.

Όχι τυχαία, δηλώνει ο διοικητικός διευθυντής της Σχολής Φιλοσοφίας και Θεωρητικών Επιστημών του Ελεύθερου Πανεπιστημίου, Ματίας Ντάνενμπεργκ, ο οποίος εξαρχής συνέβαλε στην πραγματοποίηση αυτού του εγχειρήματος. «Το Κέντρο είναι ένδειξη ότι θέλουμε να εμβαθύνουμε τις επιστημονικές και πολιτισμικές μας σχέσεις με την Ελλάδα, που ήδη διατηρούμε μέσω της έδρας Νεοελληνικών. Και εκτός αυτού η ίδρυσή του είναι μια σημαντική πολιτική χειρονομία. Σε μια εποχή όπου οι σχέσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και στη Γερμανία δεν είναι οπωσδήποτε οι καλύτερες, το Κέντρο θα διαδραματίσει έναν ιδιαίτερο ρόλο», είπε ο κ. Ντάνενμπεργκ.

Σκοποί του Κέντρου

Τρεις θα είναι οι βασικοί άξονες γύρω από τους οποίους θα λειτουργεί το Κέντρο Νέου Ελληνισμού: Πρώτον, η καλλιέργεια και δικτύωση των επιστημονικών ανταλλαγών μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας, όπως επίσης και η διοργάνωση εκδηλώσεων επιστημονικού ενδιαφέροντος. Δεύτερον, η έρευνα της ιστορίας των ελληνογερμανικών πολιτισμικών σχέσεων από τον 18ο αιώνα, η οποία συνοδεύεται από τη συγκρότηση αρχείου με τα βιβλιογραφικά δεδομένα αυτών των σχέσεων αλλά και τη συγγραφή «προσωπογραφιών» για τους βασικότερους διαμεσολαβητές τους. Τρίτον, η δημιουργία ψηφιακής βιβλιοθήκης και εκδοτικού προγράμματος που θα συμπεριλαμβάνει λογοτεχνικές εκδόσεις, δοκίμια και επιστημονική βιβλιογραφία.

Σε αυτόν τον τρίτο άξονα έγκειται, κατά τον καθηγητή Πεχλιβάνο, η καινοτομία του όλου εγχειρήματος. Το εκδοτικό πρόγραμμα «(...) σκοπεύει να προχωρήσει στη δημιουργία μιας ψηφιακής βιβλιοθήκης τόσο των ήδη εκδοθέντων βιβλίων όσων και των νέων μας βιβλίων. Να διαθέσει δηλαδή τη μεταφρασμένη στα γερμανικά γερμανική λογοτεχνία ή και βιβλία σχετικά με την Ελλάδα σε ένα ευρύτερο διαδικτυακό ακροατήριο αναγνωστών.»

Με άλλα λόγια, οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν τη δυνατότητα όχι μόνο να αγοράζουν ελληνικά βιβλία μεταφρασμένα στα γερμανικά ή και βιβλία που πραγματεύονται ελληνικά θέματα αλλά θα μπορούν επίσης να τα διαβάζουν στο διαδίκτυο και μάλιστα δωράν. Μια πρώτη βάση αυτής της εκδοτικής δραστηριότητας αποτελούν οι τίτλοι που έχει δημοσιεύσει κατά καιρούς ο εκδοτικός οίκος της Κολωνίας «Ρωμιοσύνη», του οποίου τη δραστηριότητα θα συνεχίσει από εδώ και στο εξής το Κέντρο Νέου Ελληνισμού. Όπως διαβεβαιώνει ο Μ. Πεχλιβάνος, πριν από τη δημοσίευση στο διαδίκτυο θα υπάρχει επιμέλεια του κάθε βιβλίου. Στην προσπάθεια αυτή της ψηφιακής επεξεργασίας των βιβλίων θα συμβάλει το Κέντρο Ψηφιακών Συστημάτων (CeDiS) του Ελεύθερου Πανεπιστημίου. Ο διευθυντής του, ο καθηγητής Νικόλας Αποστολόπουλος είναι άλλωστε και μέλος του πενταμελούς επιστημονικού συμβουλίου του Κέντρου Νέου Ελληνισμού.

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο

Υπεύθ. Σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη