Την «πλήρη ήττα της τρομοκρατικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος» ανακοίνωσαν χθες οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (Syrian Democratic Forces ή SDF), που αποτελούνται κυρίως από Κούρδους μαχητές, μετά την κατάληψη του τελευταίου προπυργίου του αυτοαποκαλούμενου Χαλιφάτου στο Μπαγκούς, στα σύνορα Συρίας- Ιράκ. Tην είδηση έσπευσε να χαιρετίσει πανηγυρικά ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο twitter, ενώ ο και ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμμανουέλ Μακρόν έκανε λόγο για «σημαντικό βήμα».

Το Ισλαμικό Κράτος ή Χαλιφάτο ή Daesh ζει

Μέχρι την τελευταία στιγμή οι μάχες που δίνονταν με το Ισλαμικό Κράτος ήταν αιματηρές. Οι τελευταίες εικόνες από το Μπαγκούς, που κάποτε ήταν ένα φιλήσυχο καταπράσινο χωριό στις εκβολές του Ευφράτη και μέχρι πρόσφατα το τελευταίο προπύργιο του Ισλαμικού Κράτους, μαρτυρούν ότι εκεί έγινε άγρια σφαγή: πτώματα γυναικών και παιδιών, τάφοι, ερείπια. Το Ισλαμικό Κράτος μέχρι να παραδώσει τα όπλα απειλούσε με αντεπίθεση τον «συνασπισμό τον απίστων» προχωρώντας σε φρικιαστικά εγκλήματα. Τελικά ηττήθηκε. Μετά από πολύμηνες μάχες κατάφεραν να επικρατήσουν οι ιρακινές δυνάμεις μαζί με τους μαχητές της κουρδικής πολιτοφυλακής (YPG) και με τη βοήθεια των αεροπορικών βομβαρδισμών της διεθνούς συμμαχίας κατά του ΙΚ υπό τη διοίκηση των ΗΠΑ.

Ωστόσο η στρατιωτική νίκη επί του ΙΚ δεν σημαίνει το τέλος της τρομοκρατικής ιδεολογίας του.  Εδώ και καιρό χιλιάδες μαχητές και υποστηρικτές του Ισλαμικού Κράτους -που είναι γνωστό στον αραβικό κόσμο ως Daesh- έχουν πράγματι υποχωρήσει από περιοχές στην έρημο της Συρίας και του βορείου Ιράκ. Εντούτοις, όπως τονίζει σε ανακοίνωσή του ο Αμπντέλ Καρίμ Ουμάρ, εκπρόσωπος του πολιτικού βραχίονα των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων, δεκάδες θύλακες του Ισλαμικού Κράτους παραμένουν ακόμη ενεργοί στην ευρύτερη περιοχή. Ο ίδιος αναφέρει ότι η τζιχαντιστική ιδεολογία εξακολουθεί να είναι δημοφιλής κυρίως μεταξύ νέων και υπό αυτήν την έννοια το Ισλαμικό Κράτος ακόμη ζει. «Θα μπορούσε να εμφανιστεί ξανά με μια νέα μορφή», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Συρία 2019 όπως Ιράκ 2010;

Η όλη κατάσταση θυμίζει πάντως έντονα το 2010, όταν ο «πρόγονος» του Ισλαμικού Κράτους, ηττήθηκε στον εμφύλιο του Ιράκ. Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα απέσυρε έτσι τα αμερικανικά στρατεύματα από τη χώρα. Ωστόσο οι εναπομείναντες ισλαμιστικοί θύλακες στο Ιράκ εισχώρησαν στη συνέχεια στη γειτονική Συρία, η οποία σταδιακά άρχισε να βυθίζεται στο χάος. Και στην περίπτωση της Συρίας ο Ντόναλντ Τραμπ έσπευσε- μάλιστα πριν από καιρό- να ανακοινώσει την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων. «Πόσο γρήγορα ξεχνάμε τα μαθήματα του παρελθόντος», σχολίασε σχετικά ο Τσαρλς Λιστερ, ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής από το Ινστιτούτο Ανατολικών Σπουδών της Ουάσιγκτον, συμπληρώνοντας ότι η αποχώρηση από τη Συρία των αμερικανικών στρατευμάτων λόγω επίκλησης μιας νίκης «δεν είναι μόνο αφελής, αλλά- πολύ περισσότερο- είναι επικίνδυνη».

Στο μεταξύ το Ισλαμικό Κράτος έχει ήδη επεκταθεί σε άλλες χώρες, όπως η Αίγυπτος, το Αφγανιστάν, η Νιγηρία. Μάλιστα οι στρατιωτικές ήττες που υπέστη ενδέχεται να οδηγήσουν σε έξαρση της ισλαμιστικής τρομοκρατίας διεθνώς, εκτιμούν αναλυτές. Την ίδια ώρα η πολιτική κατάσταση τόσο στη Συρία, όσο και στο Ιράκ, παραμένει χαοτική. Στο Ιράκ οι περιοχές που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο του Ισλαμικού Κράτους είναι ρημαγμένες. Η παλιά πόλη της Μοσούλης για παράδειγμα έχει καταστραφεί ολοσχερώς. Ταυτόχρονα η σουνιτική μειονότητα του Ιράκ, από την οποία προήλθαν πολλοί υποστηρικτές του ΙΚ, νιώθει ακόμη έντονα καταπιεσμένη από την σιιτική πλειοψηφία. Αλλά και στον συριακό πόλεμο μια οριστική λύση δεν διαφαίνεται ακόμη στον ορίζοντα. Αντ´ αυτού πολλοί φοβούνται ότι ενδέχεται να ξεσπάσει ένα νέο μέτωπο, αυτή τη φορά μεταξύ Κούρδων της Συρίας και της Τουρκίας, δεδομένου ότι η Άγκυρα βλέπει τη συριακή κουρδική πολιτοφυλακή YPG ως παρακλάδι του απαγορευμένου Κουρδικού Κόμματος PKK. Οι Κούρδοι προειδοποιούν ότι, αν η Τουρκία επιτεθεί, η ευρύτερη περιοχή θα βυθιστεί σε ακόμη μεγαλύτερο χάος.

Γιαν Κούλμαν, dpa

Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη