Άλλοτε πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για λίγους μήνες μεσίας της σοσιαλδημοκρατίας, τους τελευταίους μήνες στην αφάνεια αλλά πάντα στην πρώτη γραμμή της κομματικής δουλειάς, ο Μάρτιν Σουλτς δραστηριοποιείται πάλι ενόψει ευρωεκλογών. Στο "μικρό συνέδριο" του SPD στο Οσναμπρίκ της βόρειας Γερμανίας μιλάει σε ακροατήριο 50 βουλευτών από τη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, την Κάτω Σαξονία και τη Βρέμη, αναπτύσσοντας τις ιδέες του για την αντιμετώπιση των εθνολαϊκιστών στην Ευρώπη. Ένας από τους ακροατές ζητεί τον λόγο. Πρόκειται για τον Ρενέ Ρέσπελ, βουλευτή από το Χάγκεν. Λέει ότι ένας δήμαρχος από μία μικρή πόλη της Ρουμανίας θέλει να επισκεφθεί το Χάγκεν, γιατί τα τελευταία χρόνια έχει μεταναστεύσει εκεί ο... μισός πληθυσμός της πόλης του. Για τους Ρουμάνους αυτό είναι μάλλον ευχάριστο, αλλά για τους κατοίκους του Χάγκεν συνεπάγεται και κάποια κοινωνικά προβλήματα, υποστηρίζει ο Ρέσπελ. "Η κάλπη στήνεται στο έδαφος και όχι σε 1.000 μέτρα υψόμετρο", προειδοποιεί. Σαν να λέει: ας αφήσουμε τις θεωρίες, κι ας δούμε και τα πρακτικά προβλήματα.

Μετά από μία δύσκολη χρονιά το 2018 οι επιτελείς του SPD αντιμετωπίζουν την κρίσιμη δοκιμασία των ευρωεκλογών και προβληματίζονται για την πορεία του κόμματος. Στις δημοσκοπήσεις οι σοσιαλδημοκράτες έχουν καθηλωθεί στο 15%. "Με νέα δύναμη" είναι το εμψυχωτικό σύνθημα του μικρού συνεδρίου στο Οσναμπρίκ. Αλλά τι σημαίνει αυτό ακριβώς; Οι μεγαλύτερες κομματικές οργανώσεις του SPD λένε ότι θέλουν να "επωμιστούν μεγαλύτερη ευθύνη" στο κόμμα. Ο Σεμπάστιαν Χάρτμαν, επικεφαλής της οργάνωσης στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, το πολυπληθέστερο της Γερμανίας, λέει ότι το SPD πρέπει να επιστρατεύσει ένα "ισχυρό κράτος" στην προσπάθειά του να αναχαιτίσει τον εθνολαϊκισμό. Ως παράδειγμα αναφέρει την οικοδόμηση νέων κατοικιών.

"Αποχαιρετισμός" στην παντοδυναμία της αγοράς;

Η επικεφαλής του SPD, Αντρέα Νάλες, λέει ότι το κόμμα θα πρέπει να υιοθετήσει "την οπτική γωνία των ανθρώπων που εργάζονται σκληρά σε αυτή τη χώρα". Άλλα παραδοσιακά θέματα των σοσιαλδημοκρατών, όπως η μετανάστευση και η ισότητα ανδρών-γυναικών, δεν τίθενται προς συζήτηση στο μικρό συνέδριο. Φαίνεται ότι η οικονομική πολιτική και ο αναδιανεμητικός ρόλος του κράτους προσελκύουν το ενδιαφέρον. "Το SPD πρέπει να αποχαιρετήσει κάποιες προσλαμβάνουσες", ισχυρίζεται ο Σεμπάστιαν Χάρτμαν. Ηγετικά στελέχη του κόμματος υποστηρίζουν ότι στην εποχή της παγκοσμιοποίησης οι σοσιαλδημοκράτες δεν μπορεί να εμπιστεύονται την επίλυση όλων των προβλημάτων στις αγορές. Ο Ούβε Σμιτ, βουλευτής από τη Βρέμη, λέει ένα παράδειγμα από την εκλογική του περιφέρεια: "Στα ναυπηγεία επικρατούν εργασιακές συνθήκες που θυμίζουν σκλαβοπάζαρο. Υπάρχουν άνθρωποι που δουλεύουν για 20 δολάρια την ημέρα και πληρώνουν τη στολή εργασίας από την τσέπη τους". Ο Σμιτ προτείνει να απαγορευθεί η εργασία με καθεστώς μερικής απασχόλησης και η "δανεική" εργασία.

Επιπλέον, ο γερμανός βουλευτής επισημαίνει τους κινδύνους του "μισθολογικού ντάμπινγκ". Όπως επισημαίνει, "κανείς δεν έχει αντίρρηση να έρθουν να δουλέψουν οι συνάδελφοι από την Ισπανία ή την Πορτογαλία, αλλά να έρθουν με τους δικούς μας μισθούς. Αυτά είναι τα ζητήματα που πρέπει να μας απασχολήσουν..." Σε μία πιο γενική διατύπωση, ο πρωθυπουργός της Κάτω Σαξονίας Στέφαν Βάιλ λέει ότι το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα "πρέπει να αποκτήσει πιο διακριτό προφίλ", γιατί πολλοί ψηφοφόροι "δεν το αναγνωρίζουν πλέον". Από την πλευρά του ο Μπόρις Πιστόριους, υπουργός Εσωτερικών στην Κάτω Σαξονία, επιμένει ότι το SPD δεν επιτρέπεται να αγνοήσει ούτε το ζήτημα της ασφάλειας. "Δεν μπορεί να ανέχονται οι σοσιαλδημοκράτες σε μερικές πόλεις no go areas, δηλαδή περιοχές όπου η αστυνομία έχει απολέσει τον πλήρη έλεγχο", υποστηρίζει.

Δραματική προειδοποίηση από Γκάμπριελ

Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ είναι γνωστός για τις αιχμηρές ρήσεις του και δεν παρέλειψε να τιμήσει την παράδοση, μιλώντας στο μικρό συνέδριο του Οσναμπρίκ. "Το SPD έρχεται αντιμέτωπο με την τέλεια καταιγίδα", υποστηρίζει. Η απογοήτευση προκαλεί συνεχείς απώλειες στην εκλογική δύναμη και "ένα κόμμα που έχει περιοριστεί στο 13,14% πρέπει να αρχίσει να αναρωτιέται τί λόγο ύπαρξης έχει", προειδοποιεί. Ο Γκάμπριελ θεωρεί ότι μετά τις δραστικές περικοπές της "Ατζέντας 2010" πολλοί έχουν απολέσει τη στοιχειώδη προϋπόθεση για να συμμετάσχουν στα κοινά: την πίστη ότι μπορούν να επηρεάσουν οι ίδιοι τις αλλαγές για θέματα που τους αφορούν και να συμμετάσχουν στις σχετικές διαδικασίες.

Κάρστεν Χόφμαν, dpa

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου