Στις 27 Οκτωβρίου 2022, Έλον Μασκ, αφότου ανέλαβε επίσημα την ιδιοκτησία της Twitter Inc. πόσταρε: «Το πουλί απελευθερώθηκε». Το tweet ακολούθησαν απολύσεις κορυφαίων στελεχών, μια σειρά αμφιλεγόμενων απολύσεων (περίπου οι μισοί από τους 7.500 εργαζόμενους), καθώς και η μετονομασία της πλατφόρμας σε "X".

Αν και το Twitter δεν ήταν ποτέ η μεγαλύτερη πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης από άποψη τουλάχιστον ενεργών χρηστών, το σκορ της από άποψη επιρροής ήταν πολύ καλό: Πολιτικοί ηγέτες, εταιρείες, ειδησεογραφικοί οργανισμοί, δημοσιογράφοι και διασημότητες χρησιμοποιούσαν συστηματικά την πλατφόρμα για να επικοινωνούν και να συνδιαλέγονται.

Εξτρεμιστές, ρητορική μίσους και μηνύσεις

Παρά την υπόσχεση ότι δεν θα μετατρέψει το Twitter σε ένα "κολαστήριο ελεύθερης πρόσβασης", o Έλον Μασκ έκανε πολύ άμεσα ξεκάθαρη τη θέση του: Απέλυσε έναν μεγάλο αριθμό εργαζομένων στο τμήμα συντονισμού, διέλυσε το συμβούλιο εμπιστοσύνης και ασφάλειας και επανέφερε τους μπλοκαρισμένους λογαριασμούς ακροδεξιών εξτρεμιστών και θεωρητικών συνωμοσίας, μεταξύ αυτών του Νίκ Φουέντες και Άντριου Ανγκλίν. Στο γραφείο Τύπου της πλατφόρμας έβαλε  λουκέτο τον Νοέμβριο του 2022: Σε όσους επιχειρούν να έρθουν σε επαφή μαζί τους απαντά με ένα συγκεκριμένο emoji: Τα περιττώματα.

Τις εβδομάδες που ακολούθησαν την εξαγορά της πλατφόρμας από τον Έλον Μασκ, μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου Tufts στις ΗΠΑ διαπίστωσε ότι «η ποιότητα συζήτησης έχει υποβαθμιστεί, με περισσότερους εξτρεμιστές να δοκιμάζουν τα όρια του τι μπορεί να επιτραπεί στο Twitter». Τώρα, ένα χρόνο μετά, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι το Χ κατακλύζεται από ρητορική μίσους και παραπληροφόρηση.

Όλα αυτά είναι σημαντικά επειδή «όσα διαπιστώνουμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μεταφράζονται σε δεδομένα που αφορούν τον πραγματικό κόσμο», λέει χαρακτηριστικά η Ραφαέλα Αντρέ, ερευνήτρια στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Οικονομικών Ερευνών Λάιμπνιτς στο Μάνχαϊμ (ZEW). Η Αντρέ εξετάζει στα πλαίσια της μελέτης της τον αντίκτυπο της νομοθεσίας για την καταπολέμηση της ρητορικής μίσους στο Twitter.

Μετά το Τwitter τι;

Τον Σεπτέμβριο, ο Έλον Μασκ τα έβαλε με τη γερμανική κυβέρνηση. Μέσω του λογαριασμού του έκανε κάλεσμα να ψηφίσουν το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), υποστηρίζοντας ότι πρόσφυγες έχουν κατακλύσει την Ευρώπη και ότι η γερμανική κυβέρνηση ευθύνεται γι αυτό, καθώς χρηματοδοτεί τη διάσωση μεταναστών στη Μεσόγειο. «Το γνωρίζει αυτό η γερμανική κοινή γνώμη;» έγραψε ο Μασκ στο Twitter. Ο επίσημος λογαριασμός του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών απάντησε: «Ναι, λέγεται διάσωση ζωών».

Παρόλα αυτά η Αντρέ δεν πιστεύει ότι το Τwitter θα κλείσει: «Νομίζω ότι θα προκύψουν διάφορες εναλλακτικές λύσεις, όπως το Mastodon και το Blue Sky. Δεν πιστεύω ότι θα γίνουν τόσο μεγάλες πλατφρόμες όσο το πρώην Twitter, νομίζω ότι δεν θα έχουμε πια μια και μοναδική πλατφόρμα».

Επιμέλεια: Χρύσα Βαχτσεβάνου