Zeit: Παρά τις κρίσεις, η Ελλάδα δεν «ορμπανοποιείται»
25 Μαΐου 2023Μετά τις εκλογές της 21ης Μαΐου, φαίνεται πως «η Ελλάδα ρέπει προς τα δεξιά». «Μήπως έτσι ακολουθεί η χώρα μία διεθνή τάση;», διερωτάται η εβδομαδιαία εφημερίδα Zeit. «Οι αριστεροί πολιτικοί έχουν δίκιο σε δύο σημεία της κριτικής που ασκούν στον Μητσοτάκη. Η Νέα Δημοκρατία στηρίχθηκε στην υποστήριξη των περισσότερων ελληνικών μέσων ενημέρωσης στην προεκλογική της εκστρατεία, τόσο από δημόσια όσο και από ιδιωτικά. Στην Ελλάδα, τα κέρδη των μέσων ενημέρωσης είναι πολύ λίγα - οι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί και οι εφημερίδες ανήκουν συχνά σε μεγαλοεπιχειρηματίες και αυτοί συνήθως πρόσκεινται στα συντηρητικά κόμματα. Όμως, αυτή η συνθήκη είναι διαχρονική και δεν μπορεί να αποδοθεί μονάχα στην παρούσα κυβέρνηση».
Ως δεύτερο σημείο κριτικής, η γερμανική εφημερίδα προσθέτει την ταχύτητα λήψης αποφάσεων: «Ο Μητσοτάκης, ο οποίος θεωρεί ότι όλα στη χώρα κινούνται πολύ αργά, αυτοπροβάλλεται ως κάποιος που προβαίνει τάχιστα σε μεταρρυθμίσεις. […] Από τη μία πλευρά, αυτό είναι αποτελεσματικό, αλλά από την άλλη, δεν είναι ιδιαιτέρως δημοκρατικό, καθώς σε σύγκριση με το παρελθόν διατυπώνουν πλέον τις απόψεις τους λιγότερα υπουργεία, λιγότεροι βουλευτές, λιγότεροι ενιστάμενοι. Ακόμη, αυτή η ανάγκη της κυβέρνησης για εποπτεία και η συγκεντρωτική της μανία έχουν αποθρασύνει πολλούς δημόσιους υπαλλήλους».
Πάντως, η Zeit απορρίπτει την άποψη πως η Ελλάδα «ορμπανοποιείται», προσθέτοντας πως «ο παράγοντας που καθορίζει το εκλογικό αποτέλεσμα σε μεγαλύτερο βαθμό είναι η ελληνική οικονομία, η οποία έχει παρουσιάσει σημαντική ανάκαμψη. [...] Η Ελλάδα δεν ακολουθεί το εθνικιστικό-αυταρχικό πρότυπο της Πολωνίας, της Ουγγαρίας ή της Τουρκίας. Αυτό είναι σπουδαίο, διότι πριν από μια δεκαετία η Ελλάδα κλήθηκε να αντιμετωπίσει μια οικονομική κρίση τόσο σοβαρή όσο σχεδόν καμία άλλη χώρα της Ε.Ε. Στην περίπτωση της Ν.Δ., δεν πρόκειται για ένα δεξιό, λαϊκιστικό κόμμα που κέρδισε στην Ελλάδα, αλλά για ένα κεντροδεξιό, λαϊκό κόμμα, όπως αυτό που υποχώρησε στην Ιταλία και αντικαταστάθηκε από την ακροδεξιά, ή εκείνο που κατέρρευσε στη Γαλλία. Η πραγματική κρίση βρίσκεται σήμερα σε άλλες χώρες».
Πρόσω ολοταχώς για νέες εκλογές
Λίγες ημέρες μετά τις εκλογές, όπως αναμενόταν, το ενδεχόμενο διαμόρφωσης μίας πολυκομματικής κυβέρνησης αποκλείεται. Ως επικεφαλής της υπηρεσιακής κυβέρνησης που θα ηγηθεί της χώρας έως τις επόμενες εκλογές, αναλαμβάνει ο Ιωάννης Σαρμάς. «Ο Σαρμάς, πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και ανώτατος δικαστικός, θα διοριστεί ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου», μεταδίδει η tagesschau. «Όπως δήλωσε ο ίδιος, "πρόκειται για συνταγματική υποχρέωση και καθήκον μου ως πολίτη να αποδεχθώ”».
Το γερμανικό μέσο εξηγεί πως «η Σακελλαροπούλου εκκίνησε τις συνταγματικές διαδικασίες για νέες εκλογές, κάτι που κατέστη αναγκαίο λόγω της αποτυχίας σχηματισμού κυβέρνησης. […] Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ποντάρει πολλά στις νέες εκλογές, ελπίζοντας πως χάρη στην ενισχυμένη αναλογική θα συγκεντρώσει ποσοστό που θα του επιτρέψει να κυβερνήσει αυτοδύναμα, όπως έχει κάνει και κατά τη μέχρι τώρα θητεία του». Όπως προσθέτει η εφημερίδα Zeit, «η επιθυμία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη να κυβερνήσει μόνος του θα μπορούσε να εκπληρωθεί. Εάν η Ν.Δ. λάβει ένα ποσοστό αντίστοιχο με αυτό των πρώτων εκλογών, θα εξασφάλιζε την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών».
Τουρκία: η οικονομία προβληματίζει
Στη γείτονα χώρα αναμένεται επίσης ο δεύτερος εκλογικός γύρος της Κυριακής, στον οποίο το φαβορί είναι και εκεί ο εν ενεργεία πρόεδρος. Ωστόσο στην Τουρκία, εν αντιθέσει με την Ελλάδα, ένα τέτοιο τελικό αποτέλεσμα θα μπορούσε να ζημιώσει ακόμη περισσότερο την ήδη παραπαίουσα τουρκική οικονομία. «Πολλές είναι οι ενδείξεις πως ο Ερντογάν θα επανεκλεγεί - και ότι η συχνά φαινομενικά άσκοπη οικονομική πολιτική του θα συνεχιστεί», σχολιάζει η οικονομική εφημερίδα Handelsblatt. «Ο Ερντογάν πιστεύει ότι τα χαμηλά βασικά επιτόκια μειώνουν τον πληθωρισμό, ενώ η επικρατούσα επιστημονική άποψη είναι η ακριβώς αντίθετη [...] και οι επενδυτές δεν έχουν αυτήν την πολιτική του σε εκτίμηση.
Ο κύριος χρηματιστηριακός δείκτης, ο BIST 100, έχει χάσει 6% από τον πρώτο γύρο των εκλογών και έως και 20% από την αρχή του έτους. Αν και η συναλλαγματική ισοτιμία της λίρας στηρίζεται επί του παρόντος τεχνητά από κρατικές παρεμβάσεις, εντούτοις κινείται σε αρνητική πορεία. Το οικονομικό πείραμα του Ερντογάν δεν απέτυχε εντελώς. Παρά τις υψηλές αυξήσεις των τιμών, η τουρκική οικονομία βρίσκεται σήμερα σε καλό δρόμο. Όμως, σταδιακά γίνεται σαφές πόσο μεγάλη μπορεί να είναι μακροπρόθεσμα η ζημιά της οικονομικής πολιτικής του Ερντογάν. Η βιομηχανική παραγωγή, για παράδειγμα, παρουσιάζει πτωτική τάση και αναλυτές εκτιμούν πως οι αδύναμες επιδόσεις στις εξαγωγές φαίνεται πως θα συνεχίσουν αυτή την τάση στο μέλλον», καταλήγει η οικονομική εφημερίδα.