آتشبس در نوار غزه؛ اسرائیل عقبنشینی را آغاز کرد
۱۴۰۴ مهر ۱۹, شنبه
اردوی اسرائیل تایید کرده است که از ظهر پنجشنبه (ساعت ۱۱:۰۰ به وقت اروپای مرکزی) در نوار غزه سلاحها خاموش شدهاند. در بیانیه اردو آمده است که نیروها عقبنشینی جزئی را آغاز کردهاند و در امتداد خطوط عملیاتی جدید در حالت آمادهباش قرار میگیرند. هدف از این اقدام، آمادهسازی برای بازگشت گروگانها عنوان شده است. با این حال، گفته شده که نیروهای فرماندهی جنوبی همچنان «هر تهدید فوری» را از میان برمیدارند.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
اردوی اسرائیل در بیانیهای به زبان عربی اعلام کرد که جاده «راشد» و جاده «صلاحالدین»، که مسیر اصلی ارتباطی میان شمال و جنوب نوار غزه است، دوباره باز شدهاند. با این حال، از ساکنان خواسته شده که از نزدیک شدن به نیروهای اسرائیلی خودداری کنند. اردو افزود که چندین بخش از نوار غزه همچنان «بسیار خطرناک» است.
تصویب «مرحله نخست» از طرح ترامپ توسط کابینه اسرائیل
در پنجشنبه شب، حکومت اسرائیل مرحله نخست از طرح ۲۰ مادهای دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده امریکا، درباره غزه را تصویب کرد. بر اساس گزارش رسانهها، چند وزیر راستگرای افراطی در کابینه، از جمله وزیر امنیت، ایتمار بنگویر و وزیر مالیه بتسلئیل سموتریچ، با این توافق مخالفت کردهاند. بنگویر با وجود استقبال از آزادی گروگانها، آزادی حدود دو هزار زندانی فلسطینی را «بهایی غیرقابل تحمل» خوانده است.
سازمان دفاع مدنی فلسطین در نوار غزه تایید کرده که نیروهای اسرائیلی از چند منطقه شهر غزه عقبنشینی کردهاند. همچنان گزارش شده که وسایط زرهی اسرائیل بخشهایی از شهر «خانیونس» در جنوب نوار غزه را نیز ترک کردهاند.
با این حال، ۵۳ درصد از خاک نوار غزه هنوز تحت کنترول نیروهای اسرائیلی است.
بیشتر بخوانید: اسرائیل در دو سال جنگ غزه به چه چیزی دست یافته است؟
بر اساس مرحله نخست از طرح ترامپ که هر دو طرف درگیر آن را پذیرفتهاند، ۲۴ ساعت پس از آغاز آتشبس و عقبنشینی نسبی نیروهای اسرائیلی، تمامی گروگانهایی که هنوز در اسارت حماس هستند باید در ظرف ۷۲ ساعت آزاد شوند. بازگرداندن گروگانها بدون برگزاری مراسم عمومی و بدون حضور رسانهها انجام خواهد شد و این روند توسط کمیته بینالمللی صلیب سرخ سازماندهی میشود.
علاوه بر این، باید فوراً هر روز چند صد لاری حامل کمکهای بشردوستانه وارد نوار غزه شوند. وضعیت انسانی میان دو میلیون فلسطینی در این منطقه فاجعهبار توصیف شده است. به گفته جمعیت هلال احمر مصر، روز پنجشنبه بیش از ۱۵۰ موتر باربری حامل کمکها به سمت گذرگاههای ورودی غزه حرکت کردهاند.
حماس که از سوی بسیاری ایالات متحده، آلمان و برخی از کشورهای دیگر بهعنوان یک سازمان تروریستی شناخته میشود، شام پنجشنبه رسماً اعلام کرد که جنگ در نوار غزه به پایان رسیده است. خلیلالحاج، از رهبران ارشد حماس در خارج از کشور، در سخنرانی تلویزیونی گفت که این گروه ضمانتهایی از میانجیگران عرب و حکومت ایالات متحده دریافت کرده است. او افزود: «همه تایید کردهاند که درگیریها پایان یافته است.»
ایالات متحده نیروهای خود را به منطقه اعزام میکند
تقریباً همزمان با تصمیم کابینه اسرائیل، کاخ سفید در واشنگتن اعلام کرد که ایالات متحده امریکا برای نظارت بر اجرای آتشبس در غزه، از نیروهای نظامی خود استفاده خواهد کرد. مقامهای بلندپایه امریکایی گفتند فرماندهی مرکزی اردوی ایالات متحده "سنتکام" که مسئول منطقه است، ۲۰۰ سرباز را آماده کرده است، اما این نیروها در داخل نوار غزه مستقر نخواهند شد.
در بیانیه واشنگتن آمده که هدف، ایجاد یک مرکز مشترک نظارت است که نیروهای مصر، قطر، ترکیه و احتمالاً امارات متحده عربی نیز در آن حضور خواهند داشت. این مرکز قرار است نیروهای مختلف امنیتی را هماهنگ کرده و عملیاتها را با اردوی اسرائیل تنظیم کند. هنوز مشخص نیست این نیروهای امریکایی در کجا مستقر خواهند شد.
بیاعتمادی دوطرفه
به گفته مقامهای امریکایی، در هر دو سوی درگیری اعتماد چندانی وجود ندارد که طرح توافقشده واقعاً اجرا شود. همچنین نگرانیهایی وجود دارد مبنی بر اینکه اسرائیل ممکن است در آینده دوباره عملیات نظامی خود را از سر گیرد.
با وجود توافق بر سر مرحله نخست طرح صلح، هنوز پرسشهای زیادی بدون پاسخ باقی مانده است که میتواند زمینهساز تنشهای جدید شود. قرار است درباره چندین موضوع اختلافبرانگیز در آینده مذاکره شود. از جمله اینکه حماس تا کنون حاضر نشده است سلاحهای خود را تحویل دهد، در حالی که طرح ترامپ این موضوع را پیشبینی کرده است.
بیشتر بخوانید: حماس برای پذیرش بخشهایی از طرح ترامپ اعلام آمادگی کرد
همچنین هنوز کاملاً نامشخص است که نوار غزه در آینده چگونه اداره خواهد شد. پرسش دیگر این است که آیا این طرح در نهایت به راهحل دو دولت، یعنی همزیستی مسالمتآمیز یک دولت مستقل فلسطینی در کنار دولت یهودی اسرائیل، منجر خواهد شد یا نه.
بیشتر بخوانید: فرانسه و چند کشور دیگر کشور فلسطینی را به رسمیت شناخت
مشارکت آلمان در روند صلح
آلمان نیز اعلام کرده که میخواهد در اجرای آتشبس در غزه و روند صلح پیشبینیشده برای منطقه نقش داشته باشد. صدراعظم فریدریش مرتس در بیانیهای چند اقدام مشخص را برشمرده است. از جمله، ارائه کمک فوری بشردوستانه به ارزش ۲۹ میلیون یورو، دعوت مشترک با مصر برای برگزاری یک کنفرانس بینالمللی بازسازی نوار غزه و مشارکت در «شورای صلح» پیشنهادی دونالد ترامپ، که قرار است بر اداره موقت آینده نوار غزه نظارت کند.
مرتس همچنین اشاره کرده است که محدودیتهای اعمالشده بر صادرات سلاح به اسرائیل، که چند هفته پیش وضع شده بود، ممکن است لغو شود.
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
حمله تروریستی حماس و سایر گروههای اسلامگرا به اسرائیل به تاریخ ۷ اکتوبر سال ۲۰۲۳ باعث آغاز جنگ شد. در آن حملات بیش از ۱۲۰۰ نفر کشته شدند و ۲۵۱ نفر به عنوان گروگان به نوار غزه برده شدند. اسرائیل در پاسخ، عملیات گسترده نظامی را آغاز کرد. از آن زمان تا کنون، به گفته اداره صحت تحت کنترول حماس، بیش از ۶۷ هزار فلسطینی در جریان این جنگ کشته شدهاند.