آذربایجان و ارمنستان به آتش بس در قره باغ توافق کردند
۱۳۹۹ آبان ۲۰, سهشنبه
آذربایجان و ارمنستان بعد از هفته ها نبرد شدید در ارتفاعات قره باغ با میانجیگری روسیه به یک آتش بس توافق کردند. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه گفت که این آتش بس «کامل» باید حل و فصل «پایدار» این منازعه را ممکن سازد.
اعلانات بازرگانی
تا کنون چند آتش بس در جنگ اخیر میان آذربایجان و ارمنستان در ارتفاعات قره باغ نقض شده است. اما این بار امید می رود که این آتش بس برقرار بماند که در این صورت یک موفقیت بزرگ برای طراح این توافقنامه خواهد بود.
مذاکرات به هدف پایان بخشیدن به درگیری ها در این منطقه قفقاز جنوبی با اشتراک رهبران دو کشور برگزار شد. در پایان رئیس حکومت ارمنستان و رئیس جمهور آذربایجان توانستند در مورد پایان دادن به نبردها در منطقه کوهستانی قره باغ توافق کنند. این آتش بس «کامل» با میانجیگری ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه برقرار شده است که شروع آن نیمه شب به وقت مسکو تعیین شده بود.
نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان گفته است که پس از یک ماه خونریزی توافقنامه ای را با آذربایجان و روسیه امضا کرده است که «برای من و مردم ما به صورت غیر قابل بیان دردآور» است. در واقع روسیه به عنوان قدرت محافظ ارمنستان محسوب می گردد. پاشینیان افزوده است که او پس از تحلیل و ارزیابی اوضاع تصمیم گرفته است به درگیری ها پایان دهد. بلافاصله پس از امضای این توافقنامه در ارمنستان از پیمان تسلیمی سخن زده شد. از همین رو در ایروان پایتخت این کشور اعتراضاتی صورت گرفت. معترضان پاشینیان را «خائن» خواندند.
درگیری میان آذربایجان و ارمنستان در ارتفاعات قره باغ در اواخر ماه سپتمبر آغاز شده بود. از آن زمان تا حالا بنا بر آمار رسمی از هر دو طرف درگیر بیش از۱۳۰۰ نفر به شمول غیرنظامیان کشته شدند.
براساس معلومات پوتین در این توافقنامه در نظر گرفته شده است که هر دو جانب مناطقی را که فعلا تحت تصرف دارند همچنان تحت کنترول خود داشته باشند. سربازان روسی قرار است در چارچوب یک ماموریت صلح اعزام شوند تا در خط مقدم گشت زنی کنند و دهلیزی را که قره باغ را با مناطق متعلق به ارمنستان وصل می کند محافظت کنند. چنانچه وزیر دفاع روسیه در مسکو اعلام کرده است، اعزام ۱۹۶۰ سرباز روسی و۹۰ تانک زرهی برنامه ریزی شده است.
جنگ ارتفاعات قره باغ و رنج مردم به روایت تصویر
از یک ماه به اینسو منازعه میان آذربایجان و ارمنستان بر سر ارتفاعات قره باغ در جنوب قفقاز از اهالی این نواحی قربانی می گیرد. تا اکنون سه آتش بس به ناکامی مواجه شده است. غیرنظامیان در هر دو جانب بهای سنگینی می پردازند.
عکس: Julia Hahn/DW
ویرانه های یک منطقه مسکونی
ارمنستان و آذربایجان متقابلاً همدیگر را متهم به بمباران مناطق مسکونی می کنند. شهر شوشا یکی از این مناطق است. حتی کلیسای جامع معروف این شهر از قرن ۱۹ در آغاز اکتوبر به شدت تخریب شد. به گفته منابع محلی ارتفاعات قره باغ، نیروهای نظامی آذربایجان تا چند کیلومتری نزدیک به این شهر مهم استراتژیک پیشروی کرده اند.
عکس: Hayk Baghdasaryan/Photolure/Reuters
دار و نداری که نابود شده است
خانه رقیبه گلیوا در گنجه، دومین شهر بزرگ آذربایجان با اصابت یک راکت کاملاً ویران شده است. او میگوید: «من در آشپزخانه بودم که دفعتاً تکه های کلان سنگ بر من افتادند. من تا حدی که می توانستم فریاد زدم. گنجه دوازده کیلومتر دور از جبهه جنگ موقعیت دارد. آذربایجان نیروهای نظامی ارمنستان را متهم به این حملات کرده است.
عکس: Julia Hahn/DW
در سوگ فرزندان
مقامهای آذربایجان گفته اند که در حملات بر شهر گنجه شمار زیادی کشته شده اند. ارتور، نواسه رقیبه گلیوا نیز در جمع قربانیان است. این کودک فقط ۱۳ سال زندگی کرد. در مراسم سوگواری او در کلیسا، معلمان و همصنفی هایش اشتراک کرده بودند. بنا بر منابع رسمی رقم قربانیان ملکی این جنگ در دو جانب دست کم به ۱۳۰ تن می رسد.
عکس: Julia Hahn/DW
شرکت داوطلبانه در جنگ
مقامات نگورنی قره باغ گفته اند که از آغاز منازعه در پایان ماه سپتمبر، حدود ۱۲۰۰ سرباز کشته شده اند. آذربایجان تا اکنون از رقم تلفات خود چیزی نگفته است. پوتین رئیس جمهور روسیه گفته است که در این منازعه جمعاً ۵۰۰۰ تن در هر دو طرف کشته شده اند. با وجود آن، جوانان زیادی به طور داوطلبانه در جبهات جنگ اشتراک می کنند. مثل این تصویر در استپاناکرت، مرکز ارتفاعات قره باغ.
عکس: Aris Messinis/AFP
منازعه تاریخی
اختلافات بر سر ارتفاعات قره باغ از چندین دهه به این ادامه دارد. این نواحی تحت کنترول جدایی طلبان ارمنی می باشد و اما از نگاه قوانین بین المللی به آذربایجان تعلق دارد. در جنگ سی سال قبل، آذربایجان کنترول این منطقه را از دست داد. از سال ۱۹۹۴ به بعد یک آتش بس شکننده در این مناطق حاکم بود. این نقاشی سربازانی را به یاد می آورد که در جنگ کشته شده اند.
عکس: Julia Hahn/DW
مداخلات خارجی
در آذربایجان که یک حکومت اقتدارگرا حاکم است، پروپاگندا در مورد جنگ یک مساله عادی و روزمره است. حکومت آذربایجان از کشور «برادر» اش ترکیه حمایتهای تسلیحاتی و همبستگی دریافت می کند. روسیه نیز به عنوان یک قدرت حامی حکومت ارمنستان در این جنگ نقش دارد. ناظران هشدار می دهند که دخالت مستقیم هر دو قدرت منطقه در این جنگ بعید نمی باشد.
عکس: Julia Hahn/DW
از یک جانب بمباران و از سوی دیگر ویروس کرونا
زندگی کردن در مخفیگاه های زیرزمینی برای مردم ستپاناکرت، مرکز ارتفاعات قره باغ، به روزمرگی مبدل شده است. در این زیرزمینی ها مردم در فضای تنگ و بدون هوای تازه شب و روز خود را سپری میکنند. دست کم از بمباران در امن می باشند. این درحالیست که ویروس کرونا نیز به سرعت شیوع کرده و داکتران از وخامت اوضاع هشدار می دهند. رقم دقیق مبتلایان معلوم نیست.
عکس: Vahram Baghdasaryan/Photolure/Reuters
مکتبها به پناهگاه تبدیل شده اند
در آذربایجان نیز مردم مجبور به فرار شده اند؛ مثلاً از محلات نزدیک به جبهات جنگ. شماری در شهر باردا در ۲۰ کیلومتری ارتفاعات قره باغ پناه برده اند. شمار زیادی از مکاتب این نواحی از پایان سپتمبر به اینسو به پناهگاه های اضطراری تبدیل شده اند. اما در این پناهگاه ها هم، مردم واقعاً در امنیت نیستند.
عکس: Julia Hahn/DW
صلحی در چشمرس نیست
درگیری ها ادامه دارند. آذربایجان به خروج کامل نیروهای نظامی ارمنستان از این مناطق تأکید دارد. نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان اکنون رسماً از متحد خود روسیه خواهان کمک شده است. وزارت خارجه روسیه در رابطه به این تقاضای نخست وزیر، «هرنوع حمایت لازم» را وعده داده است و گفته است اگر دامنه این جنگ ها به مناطق ارمنستان برسند، از هیچ نوع کمکی دریغ نمی شود.