دیرک ویزه، کمیسار حکومت آلمان در مسائل روسیه، در مورد دیدار دونالد ترامپ با همتای روسی اش، ولادیمیر پوتین که قرار است روز دوشنبه در هلسنکی پایتخت فنلند برگزار شود، چیزی نمی گوید. اما او و بسیاری دیگر از سران حکومت آلمان، احتمالا با نگرانی نظاره گر گفتگوها میان این دو رئیس حکومت خواهند بود.

ترامپ چندی است که آلمان را نشانه می گیرد و به شدت از آن انتقاد می کند. به این خاطر هرگونه نشانه ای از توافق میان او و پوتین سران این کشور را نگران تر می کند. آلمان به سه دلیل اساسی نگران پیامدهای این دیدار است.

آینده ناتو

سیاست دفاعی آلمان برپایه عضویت این کشور در ناتو پایه گذاری شده است. به این خاطر برلین نگران گفته های تحقیرآمیز ترامپ راجع به ناتو است. از دید ترامپ، بودجه ای که آلمان برای بخش دفاعی اش اختصاص داده بسیار کم است. این انتقاد نیز حکومت آلمان را بسیار نگران کرده است.

سیاستمداران بر سر قدرت آلمان می گویند که زمان دیدار ترامپ با پوتین، مدت کوتاهی پس از کنفرانس پرتنش ناتو، تصادفی نیست.

اشتفان مایستر، کارشناس امور روسیه  در آستانه نشست ناتو در مصاحبه با یک روزنامه آلمانی گفت: «ترامپ می خواهد با این اقدام اروپا را تحریک کند.» مایستر در ادامه گفت: «سوال مهم این است که چقدر می توان به سخنان رئیس جمهور امریکا اعتماد کرد و آیا او بدون آن که قبلا با همپیمانان ناتو صحبت کرده باشد، به پوتین وعده هایی می دهد.»

ترامپ در جریان اجلاس ناتو کشورهای هم‌پیمان را تهدید کرد که اگر پول بیشتری برای دفاع شان هزینه نکنند، امریکا حضور نظامی اش را در اروپا کاهش خواهد داد.

این تهدید به نظر گویندولین ساس، مدیر مرکز مطالعات اروپای شرقی و کارهای تحقیقاتی بین المللی در برلین باعث "درهم شکستن روابط میان اتحادیه اروپا و ایالات متحده امریکا شده است". او گفت، آلمان خواستار این است که ترامپ در دیدار با پوتین به عنوان یک عضو ناتو رفتار کند و نه یک مامور مستقل.

ربکا هارمس، نماینده حزب سبزها در پارلمان اروپا و از منتقدان اصلی ترامپ به دویچه وله گفت: «من امیدوارم که متحدان ترامپ در نشست ناتو به او نشان داده باشند که در روابط او با روسیه حد و مرزی وجود دارد که رئیس جمهور امریکا نباید از آن بگذرد.»

به گفته خانم هارمس، آلمانی ها در این شکی ندارند که پوتین به نوبه خودش "در درازمدت سیاست خشونت آمیزی علیه اروپا را تعقیب می کند" و سعی می کند میان ایالات متحده امریکا و متحدان اروپایی اش تفرقه بیاندازد.

مایستر، کارشناس امور روسیه گفت: «در این مورد شکی وجود ندارد که ادامه تضعیف روابط میان ایالات متحده امریکا و اروپا و تضعیف هنجارها، ارزش ها، قواعد و نهادهای بین المللی به نفع رهبری روسیه است.» او ادامه داد: «مسکو می خواهد درباره روابطش با غرب مذاکره کند، در مورد امنیت اروپا نقش جدیدی بازی کند و امریکا نیروهایش را از اروپا بکشد.» برلین به هیچ صورت نمی خواهد شاهد چنین اتفاقی باشد.

وضعیت جزیره کریمیا

چگونگی مطرح کردن موضوع شبه جزیره کریمیا در دیدار ترامپ با پوتین نیز نشان خواهد داد که آیا رئیس جمهور امریکا پیرو سیاست های ناتو است و یا از پوتین حرف شنوی دارد. آلمان شکی در این مورد باقی نگذاشت که ضمیمه کردن جزیره کریمیا توسط روسیه را محکوم می کند.

در حالی که موضع ترامپ در این زمینه کاملا مشخص نیست و او پنجشنبه هفته گذشته گفته است، در مورد به رسمیت شناختن الحاق جزیره کریمیا به روسیه می شود فکر کرد و "این سوال جالبی است".

اگر ترامپ در این زمینه در برابر پوتین کوتاه بیاید، از دیدگاه آلمان و اتحادیه اروپا مرتکب خیانت می شود. هارمس، سیاستمدار حزب سبزهای آلمان گفت: «اگر ترامپ، آنگونه که به نظر می آید جزیره کریمیا را به عنوان بخشی از روسیه به رسمیت بشناسد، به این ترتیب نه تنها حقوق اوکرایین، بلکه امنیت و استقلال کشورهای اتحادیه اروپا را (هم به پوتین) فروخته است.»

چشم اندازهای خط لوله گاز

ترامپ از این پروژه به شدت انتقاد کرده و ادعا کرده که آلمان به این ترتیب به روسیه وابسته می شود و این وضعیت غیرقابل قبول است. گمانه زنی هایی در این باره وجود داشته که ایالات متحده امریکا دوست دارد خودش به آلمان گاز طبیعی بیشتری بفروشد.

اما برخی دیگر می گویند که ترامپ شاید از این موضوع استفاده می کند تا نشان دهد که به پوتین اصلا نزدیک نیست. از زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری امریکا در سال ۲۰۱۶ ادعاهایی در مورد دخالت روسیه در این انتخابات برای کمک به ترامپ وجود دارد. 

اما برخی هم در آلمان هستند که حداقل با بخش هایی از انتقادات ترامپ موافقت می کنند: ربکا هارمس، نماینده حزب سبزها در پارلمان اروپا گفت: «... پروژه هایی مانند نورد استریم ۲ در تضاد با تلاش های مشترک امنیتی است. از آن جایی که این خط لوله پروژه استراتژیکی است که هدف از آن تقویت نفوذ کرملین است.»

به هر حال جالب خواهد بود که ببینیم ترامپ که اینگونه از آلمان انتقاد کرد، زمانی که روز دوشنبه با پوتین روبرو می شود، چگونه این موضوعات را مطرح می کند.

م. ا./جفرسون چیز