آمادگی برای برگزاری انتخابات پارلمانی در پایتخت افغانستان
۱۳۹۷ مهر ۲۷, جمعهولایت کابل دارای ۲۲ ناحیه و ۱۴ ولسوالی است. هرچند کابل دارای امنیت نسبی است و هیچیک از ولسوالیهای آن تحت تصرف طالبان قرار ندارد؛ ولی طالبان گاهی در روستاهای دور افتاده ولسوالی خاک جبار حضور مییابند.
میرزا محمد حقپرست از سخنگویان کمیسیون انتخابات در مورد انتخابات ولایت کابل به دویچه وله گفت: «در مجموع در ولایت کابل نگرانی نداریم. انشاالله انتخابات در این ولایت به صورت شفاف و خوب برگزار خواهد شد.» آقای حقپرست افزود به دلیل این که رقابتها برای کرسیهای پارلمان در ولایت کابل زیاد است، تلاش میشود تا انتخابات به صورت شفاف در این ولایت برگزار شود.
مسئولان کمیسیون انتخابات میگویند مواد انتخاباتی حساس و غیرحساس در تمام ولسوالیها و نواحی کابل فرستاده شده و مراکز رای دهی ساعت هفت صبح روز شنبه ۲۸ میزان باز خواهند شد.
براساس آمار کمیسیون انتخابات، قرار است انتخابات در ولایت کابل در ۵۵۸ مرکز و ۳۳۳۱ محل برگزار شود و ساکنان پایتخت به نامزدان مورد نظرشان رای دهند. همچنین به شمول ۲۶۹ تن از پیروان اهل هنود، در مجموع یک میلیون و ۶۳۹ هزار و ششصد و ۹ نفر برای اشتراک در انتخابات در ولایت کابل ثبت نام کردهاند.
ولایت کابل ۳۳ کرسی در شورای ملی دارد و برای این تعداد از کرسیها، ۸۰۳ نفر نامزد شده و باهم رقابت میکنند. ۱۱۹ نامزد زن نیز در انتخابات پارلمانی حضور دارند و باهم رقابت میکنند. در انتخابات پارلمانی افغانستان تنها ۱۴ درصد نامزدان زن هستند و در حالی که نهادهای ناظر میگویند حداقل باید ۲۵ درصد نامزدان را زنان تشکیل دهند.
رای نیابتی و نقش زنان در انتخابات
نهادهای ناظر انتخابات میگویند که برای نظارت از انتخابات در روز ۲۸ میزان آمادگی دارند. بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه یا "فیفا" میگوید با آنکه در انتخابات کنونی نسبت به انتخاباتهای پیشین زنان بیشتری حضور دارند، ولی زنان در روز انتخابات و در هنگام رای دادن با مشکل روبرو هستند.
مریم بارکزی مسئول زنان بنیاد فیفا در گفتگو با دویچه وله از رای نیابتی زنان در روز انتخابات ابراز نگرانی کرد: «از نظر تخنیکی به عنوان یک نهاد ناظر یافتههای ما نشان میدهد که در بسیاری از مراکز رای دهی ثبت نام نیابتی صورت گرفته و از تذکرههای زنان سوءاستفاده شده است.»
خانم بارکزی افزود که کمیسیون انتخابات درباره انتخابات آگاهی کافی برای زنان ارائه نکرده و به همین دلیل زنان در ولسوالیها خودرا برای کرسیهای شورای ولسوالیها نامزد نکردند.
داکتر سیما سمر، رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نیز روز پنجشنبه تاکید کرد که مراکز رای دهی زنان بیشتر آسیب پذیر است و باید نظارت جدی از این مراکز صورت گیرد: «خواست ما از کمیسیون انتخابات این است که توجه بیشتر به مراکز آسیب پذیر داشته باشند؛ مثلا توجه بیشتر به امنیت مراکزی که خانم ها رای میدهند داشته باشند. شما می دانید که در انتخابات گذشته به نام زنان صندوقها پر شده و این بار نیابد این موارد تکرار شود.»
در انتخابات پارلمانی کنونی یکی از نگرانیها خرید و فروش رای است در حالی که هرگونه خرید و فروش غیرقانونی است، ولی این کار با شیوههای مختلف صورت گرفته است. داکتر سمر در این مورد گفت: «خرید و فروش رای اجاز نیست، ولی متاسفانه با وضاحت یک تعداد مواد غذایی تقسیم میکنند و این خود به نحوی خرید رای است.»
نظارت از انتخابات
براساس آمار کمیسیون انتخابات، در انتخابات پارلمانی ۲۸ میزان چهار هزار ناظر داخلی و ۱۳۲ ناظر خارجی روند انتخابات را نظارت خواهند کرد. نهادهای انتخاباتی، ناظران مربوط به نامزدان، نهادهای مدنی و ناظران خارجی انتخابات را نظارت خواهند کرد.
ولی برخی از نهادهای ناظر داخلی میگویند در انتخابات پارلمانی کنونی امکانات مالی کافی در اختیار نهادهای ناظر قرار داده نشده است. شاه محمود مل، عضو سازمان نظارتی انتخابات پارلمانی به دویچه وله گفت: «در عرصه نظارت متاسفانه مشکل وجود دارد. نهادهای ناظر کمکهای کافی مالی و تخنیکی که در انتخابات گذشته در اختیار داشتند، حالا ندارند.» آقای مل افزود که باوجود این مشکلات، این نهاد ۱۲۰۰ ناظر را برای نظارت از روند انتخابات استخدام کرده است.
خواست مردم
شهروندان افغانستان و نهادهای مدنی تاکید دارند که در انتخابات پارلمانی ۲۸ میزان شرکت میکنند. سید رحیم ستار، آگاه مسائل سیاسی به دویچه وله گفت با وجود مشکلات موجود در روند انتخابات، مردم باید در انتخابات شرکت کنند. آقای ستار گفت: «انتخابات باید طوری برگزار میشد که اکثر مردم در آن شرکت میکردند، ولی حالا بیشتر مردم از شرکت در انتخابات محرومند. با آن هم ما چاره ای نداریم باید پارلمان کنونی را رخصت کنیم و چهره های جدید را برای نمایندگی در پارلمان انتخاب کنیم. امید است با تغییر این چهره ها نتایج مثبت به دست آید.»
شماری از افغانها اما میگویند به این شرط رای میدهند که نتایج انتخابات مانند سال ۲۰۱۴ نباشد. در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۴ تقلب به حدی بود که نتیجه انتخابات اعلام نشد و در نتیجه میانجیگری وزیر خارجه وقت امریکا حکومت وحدت ملی به میان آمد.
رحیمه یک تن از ساکنان شهر کابل میگوید ناامنی و حمله بر مراکز رای دهی یکی از نگرانی اصلی او در روز انتخابات است: «من تذکره خودرا استیکر زده ام و فردا در انتخابات شرکت میکنم. ترس من این است که در انتخابات ناامنی رخ دهد و تقلب صورت گیرد.»
روز شنبه ۲۸ میزان ۵۱۰۰ مرکز رای دهی در سراسر افغانستان باز خواهند شد و قرار است ۸.۸ میلیون افغان که برای اشتراک در انتخابات ثبت نام کردهاند، در انتخابات شرکت کنند. انتخابات پارلمانی در ولایت غزنی و قندهار و برخی از ولسوالیهای ناامن برگزار نمیشود.
ح، همزار/کابل