آنچه در مورد اصلاحات پناهندگی اتحادیه اروپا باید بدانید
۱۴۰۳ فروردین ۲۳, پنجشنبه
اصلاحات سیستم پناهندگی اتحادیه اروپا بعد از هشت سال مذاکرات شدید میان ۲۷ کشور عضو، روز چهارشنبه این هفته توسط پارلمان این اتحادیه تصویب شد. این اصلاحات موسوم به «بسته مهاجرت» که متشکل از هشت قانون است، قرار است پیش از همه تعداد پناهجویان تازه وارد را کاهش دهد، رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی را تسریع سازد و بخشی از پناهجویان در مرزهای بیرونی اتحادیه اروپا نگهداری شده و با بررسی درخواست‌های شان از آنجا پس به کشورهای شان برگشت داده شوند.
جزئیات کلی این اصلاحات را در اینجا گردآوری کرده ایم.
هدف این اصلاحات چیست؟
اساساً منظور این اصلاحات وضع قاعده‌های شدیدتر پناهندگی است. علاوه بر این، قرار است از فشار بر کشورهایی که شاهد ورود تعداد زیاد مهاجران اند، مانند ایتالیا و یونان، کاسته شود.
آژانس پناهندگی اتحادیه اروپا در سال گذشته حدود ۱،۱ میلیون درخواست پناهندگی را ثبت کرده بود که بالاترین میزان درخواست‌ها را از سال ۲۰۱۶ به این سو نشان می‌دهد. یک سوم این درخواست‌ها، یعنی حدود ۳۳۰ هزار، در آلمان ارائه شده بود.
تقاضای پناهندگی در مرزهای بیرونی بررسی می‌شود؟
برای نخستین بار قرار است درخواست‌های پناهندگی پناهجویانی که شانس پذیرش شان کم است، در مرزهای بیرونی اتحادیه اروپا صورت گیرد تا از ادامه سفر آن‌ها به کشورهای اتحادیه اروپا جلوگیری شود. این تدابیر مثلاَ شامل حال مهاجران از کشورهای مراکش، تونس یا بنگله دیش می‌شود که میزان قبولی شان در اتحادیه اروپا حداکثر ۲۰ درصد است.
مهاجران آن کشورها که میزان قبولی شان در اتحادیه اروپا بالاتر است، روند عادی پناهندگی را سپری می‌کنند، اما مدت این روند کوتاه‌تر می‌شود.
افزون بر این، بررسی‌های مرزی شامل حال مهاجرانی نیز می‌شود که به عنوان خطر امنیتی دسته‌بندی می‌شوند و یا آن‌هایی که ادارات را مثلاً با پاسپورت‌های جعلی مشکوک کرده اند. افراد متأثر از این بررسی‌ها، می‌توانند حمایت‌های رایگان حقوقی به دست آورند.
در بررسی‌های مرزی چه کارهایی صورت می‌گیرد؟
این مهاجران باید در اردوگاه‌هایی در نزدیکی مرزها نگهداری شوند و در صورت رد درخواست‌های شان مستقیماً از آنجا برگشت داده می‌شوند. از دید حقوقی، آن‌ها به عنوان افرادی نگریسته می‌شوند که وارد اتحادیه اروپا نشده اند. بررسی درخواست‌های پناهندگی و برگشت دادن آن‌ها باید قاعدتاً در ظرف ۱۲ هفته انجام شود.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا در قدم اول باید ۳۰ هزار جا در اردوگاه‌های مرزی ایجاد نمایند و بعد از چهار سال باید این ظرفیت به ۱۲۰ هزار جا افزایش داده شود.
این اصلاحات چرا مشاجره‌برانگیز بود؟
حکومت آلمان و به‌خصوص حزب سبزها در حکومت ائتلافی این کشور می‌خواستند در پهلوی مهاجران زیر سن بدون همراه، خانواده‌های که کودک دارند نیز از روند بررسی مرزی مستثنی قرار داده شوند. اما این تلاش‌ها نتیجه نداد. بر اثر فشار پارلمان اتحادیه اروپا، خانواده‌های که کودک دارند باید به عنوان آخرین گروه مهاجران وارد روند بررسی‌های مرزی شوند و درخواست‌های شان باید در قدم اول بررسی شود و آن‌ها باید از «شرایط مناسب پذیرش» برخوردار شوند.
مهاجران به کشورهای ثالث نیز بازگشت داده می‌شوند؟
کشورهای عضو اتحادیه اروپا می‌توانند در آینده متقاضیان پناهندگی را به «کشورهای ثالث امن» مانند تونس یا البانیا نیز برگشت دهند. پیش شرط این است که این مهاجران ارتباطی با کشور ثالث داشته باشند، مثلاً از طریق اقارب شان. این که یک مهاجر از طریق یک کشور ثالث سفر کرده باشد، کفایت نمی‌کند. تا به حال اتحادیه اروپا لیستی از «کشورهای مبداء امن» برای برگشت دادن مهاجران ندارد، اما قرار است چنین فهرستی تهیه شود.
در مورد تقسیمات مهاجران چه برنامه‌ریزی شده است؟
مانند گذشته، در آینده نیز کشوری مسئول بررسی درخواست‌های پناهندگی یک پناهجو است که او برای نخستین بار وارد آن کشور شده است. اما در این ارتباط یک میکانسیم همبستگی الزام‌آور نیز وجود دارد. به این ترتیب اتحادیه اروپا می‌خواهد سالانه دست کم ۳۰ هزار پناهجو را از ایتالیا یا یونان به کشورهای عضو تقسیم کند.
کشورهایی که نمی‌خواهند در این میکانیسم شامل شوند، می‌توانند با پرداخت پول از پذیرش پناهجویان خودداری کنند و یا در اقدامات دیگر، مانند فرستادن ماموران مرزی یا تمویل پروژه‌هایی در کشورهای سومی سهیم شوند.
ثبت پناهجویان چگونه صورت می‌گیرد؟
تا به حال شمار زیاد پناهجویان بدون این که در مرزها ثبت شوند وارد آلمان می‌شدند. قرار است این وضعیت تغییر یابد. کشورهای مرزی مانند ایتالیا یا یونان باید معلومات بیومتریک مانند نشان انگشت یا عکس‌های مهاجران را در یک بانک مشخص داده‌های اتحادیه اروپا ثبت کنند.
تفاوت دیگر این است که قبلاَ این معلومات از افراد بالای ۱۴ سال گرفته و ثبت می‌شد، اما بعد از این کودکان بالای شش ساله نیز شامل این روند می‌گردند. کسی که به عنوان یک «خطر امنیتی» رده‌بندی می‌شود، خصوصاً وقتی مساله ارتباط با گروه‌های تروریستی مطرح است، معلومات‌اش باید به صورت خاص نشانه‌گذاری شود. این بررسی سریع باید حد اکثر هفت روز دوام کند.
اگر شمار پناهجویان بسیار زیاد باشد، چه رخ می‌دهد؟
این مساله را تدابیری موسوم به «قواعد بحران» تنظیم می‌کند. در چنین وضعیتی، حتی مهاجرانی که شانس قبولی شان به ۵۰ درصد می‌رسد، باید مراحل بررسی را در مرزهای بیرونی سپری کنند. در چنین وضعیتی آن‌ها به عوض ۱۲ هفته ممکن است تا ۱۸ هفته در اردوگاه‌های مرزی نگهداری شوند.
هرگاه مشخص شود که مهاجران با «استفاده ابزاری» کشورهای دیگر مانند روسیه به مرزهای اتحادیه اروپا می‌رسند، مراحل رسیدگی به درخواست‌های آن‌ها به هر حال در مرزهای بیرونی صورت می‌گیرد، حتی اگر این مهاجران از افغانستان یا سوریه باشند که بالاترین میزان قبولی را دارند و به صورت عادی شامل بررسی‌های مرزی نمی‌شوند.
این اصلاحات چه زمانی اجرایی می‌شوند؟
کشورهای عضو اتحادیه اروپا باید در نهایت این مجموعه اصلاحات پناهندگی را تا اواخر اپریل تصویب کنند که انجام این کار قطعی به نظر می‌رسد. بعد از آن، این کشورها تا اواسط سال ۲۰۲۶ وقت دارند که آن را عملی سازند.
hm/af (AFPD)