پنتاگون روز جمعه اعلام کرد که یک "بالون جاسوسی" چینی بر فراز امریکای لاتین مشاهده شده است. فقط یک روز قبل نیز چنین جسم دایره ای در آسمان امریکا دیده شد.

این بالون ها سوالات متعددی را برانگیخته و تنش هایی را بین واشنگتن و پیکنگ ایجاد کرده است.

اصلا آنها چه هستند؟

چین اصرار دارد بالونی که بر فراز ایالات متحده دیده شده است، یک کشتی هوایی غیرنظامی است که از مسیرش منحرف شده و فقط قابلیت «خود خلبانی» محدود دارد. بر اساس گزارش‌ ها، از این کشتی هوایی تا قبل از اینکه باد از مسیر خارجش کرد، عمدتاً برای بررسی ‌های هواشناسی استفاده می ‌شد.

ایالات متحده امریکا می گوید که بدون شک این یک بالون جاسوسی چینی به اندازه سه بس مسافربری است. به گفته پنتاگون یا وزارت دفاع ایالات متحده امریکا، این بالون دارای حسگرها و تجهیزات نظارتی است، قابل مانور است و نشان داده که می تواند مسیر خود را تغییر دهد.

هیچ اطلاعات بیشتری در مورد اینکه آیا بالون مشاهده شده بر فراز امریکای لاتین با بالونی که در امریکای شمالی دیده شده، متفاوت است یا خیر، ارائه نشده است. پنتاگون در ابتدا اطلاعاتی درباره مکان دقیق بالون دوم ارائه نکرد.

ایان چونگ، کارشناس امنیت بین المللی به دویچه وله گفت که اگرچه اطلاعات زیادی در مورد این بالون ها وجود ندارد، اما می توان از آنها برای جمع آوری داده های مختلف استفاده کرد.

چونگ افزود: «این بالون های ارتفاع بالا به طور کلی طیف وسیعی از عملکردها را دارند. آنها می توانند هر کاری از تصویربرداری گرفته تا جمع آوری نمونه از هوا و تلاش برای جمع آوری اطلاعات سیگنال ها انجام دهند.» او افزود که هنوز اطلاعات کافی برای تعیین دقیق "هدف" آنها وجود ندارد.

بالون ها کجا دیده شدند؟

اولین بالون در ارتفاع حدود ۱۸۶۰۰ متری به سمت شرق ایالات متحده حرکت می کند. این بالون در مناطق حساس ایالت مونتانا در شمال غربی امریکا پرسه می زند که در آنجا کلاهک‌ های هسته ‌ای ذخیره شده اند. سخنگوی پنتاگون گفت که این بالون ممکن است تا "چند روز" بر فراز ایالات متحده باقی بماند.

امریکا چه می تواند انجام دهد؟

مقامات امریکایی می گویند که دولت بایدن از اولین بالون حتی قبل از ورود آن به حریم هوایی ایالات متحده در الاسکا در اوایل این هفته مطلع بوده است. جنرال پاتریک رایدر، سخنگوی پنتاگون، در اولین بیانیه عمومی عصر پنجشنبه گفت: «این بالون یک تهدید نظامی یا فیزیکی نیست، به این معنی که سلاح حمل نمی کند.» وی همچنین افزود: «به محض اینکه بالون شناسایی شد، دولت ایالات متحده بلافاصله برای محافظت خود در برابر جمع آوری اطلاعات حساس اقدام کرد.»

به گفته مقامات امریکایی، رئیس جمهور جو بایدن در ابتدا دستور شلیک به بالون را داده بود، اما رهبران ارشد پنتاگون به دلیل خطراتی که برای امنیت مردم وجود دارد، به شدت به بایدن توصیه کردند که از این حرکت خودداری کند و رئیس جمهور نیز موافقت کرد.

بالون ها چه تاثیری بر روابط امریکا و چین خواهند داشت؟

این بالون قبلاً انتونی بلینکن وزیر امور خارجه ایالات متحده را بر آن داشته است که سفر خود به پیکنگ را به تعویق بیندازد. یک مقام ارشد وزارت امور خارجه روز جمعه گفت، زمانی که شرایط مساعد شود، این دیدار مجدداً برنامه ریزی خواهد شد.

بلینکن پیش از این اقدامات چین را "غیرمسئولانه" و "غیرقابل قبول" خوانده بود. او گفت که جهان از امریکا و چین انتظار دارد روابط خود را مسئولانه مدیریت کنند. بلینکن گفت که ایالات متحده این کار را می کند و از چین نیز همین انتظار را دارد.

وزارت امور خارجه چین روز شنبه مدعی شد که "چین... هرگز قلمرو و حریم هوایی هیچ کشور مستقلی را نقض نکرده است" و افزود: «برخی از سیاستمداران و رسانه‌ ها در امریکا از این حادثه به عنوان بهانه ‌ای برای حمله به چین و لکه دار کردن حیثیت ما استفاده کردند.»

هر دو کشور بر ادامه راه های ارتباطی باز اصرار دارند. ون تی سونگ، دانشمند علوم سیاسی در دانشگاه ملی آسترالیا، به دویچه وله گفت که این حادثه نشان می دهد که روابط چین و ایالات متحده "چقدر متزلزل" است. او گفت: «اگر حتی چنین حادثه نسبتاً جزئی می‌ تواند سفری که مدت‌ ها قبل برنامه ریزی شده را در این سطح لغو کند، نشان می ‌دهد که آنها هنوز به سختی به یکدیگر به عنوان شرکای قابل اعتماد در درازمدت اعتماد می‌کنند.»

وی افزود که چین همچنین باید راه هایی برای بهبود روابط با قانونگذاران امریکایی یافته شود؛ زیرا بیانیه وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد که تعویق سفر بلینکن پس از مشورت با کنگره صورت گرفت.

وی با اشاره به اینکه حکومت جو بایدن، احتمالا با انتقاد قانونگذاران جمهوری خواه مواجه می شد، گفت: «این نشان می دهد که دلیل اصلی تصمیم ایالات متحده برای به تعویق انداختن این سفر به فشار کنگره مربوط می شود.»

Rsh/Si/rs, dh/sms (AP, AFP, dpa)