دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا با سیاست تندروانه اش، تحرکی را در روابط میان مسکو و برلین ایجاد می کند. دو روزپیش (۱۱ می ۲۰۱۸) انگلا مرکل صدراعظم آلمان و ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در یک صحبت تلفونی تبادل نظر کردند.

در ۱۵ می قرار است در بروکسل، وزرای خارجه آلمان، فرانسه و بریتانیا، با همتای ایرانی شان دیدار کنند. در ۱۸ می یک دیدار میان مرکل و پوتین در شهر سوچی روسیه در نظر گرفته شده است.

در کرملین در باره صحبت تلفونی میان مرکل و پوتین گفته شده است: "در این صحبت تلفونی بر اهمیت توافقنامه اتومی برای ثبات بین المللی و منطقوی تاکید شد."

اشتفن زایبرت سخنگوی حکومت آلمان در برلین در این باره توضیح داد که مرکل و پوتین مشترکاً خواستند تا کشور های دیگر امضا کننده، مانند بریتانیا، فرانسه و چین را در جهت حفظ این توافقنامه تشویق کنند.

عامل تعیین کننده برای حفظ توافقنامه اتومی با ایران نه فقط شیوه برخورد اروپا، بلکه قبل از همه سیاست چین و روسیه نیز است. چین بزرگترین خریدار نفت ایران است. این دو کشور می خواهند در ده سال آینده، تجارت خارجی شان را به میزان ۵۰۲ میلیارد یورو افزایش دهند.

روسیه در سال ۲۰۱۴، پنج توافقنامه انرژی را به میزان ۲۰ میلیارد دالر امریکایی با ایران امضا کرد. آنها به این وسیله تحریمات غربی علیه ایران را نیز دفع کردند. تجارت سالانه میان آلمان و ایران در حال حاضر به سه میلیارد یورو می رسد.

براساس گزارش خبرگزاری روسی تاس، در ماه فبروری سفارت روسیه در تهران اعلام کرد که هردو کشور در جستجوی بدیلی برای دالر امریکایی به عنوان واحد پولی برای تجارت خارجی شان هستند.

خطر بزرگ برای ادامه توافقنامه اتومی، تحریمات به اصطلاح ثانوی از سوی ایالات متحده امریکا علیه شرکت های است که با ایران معامله تجاری دارند. در این ارتباط در آلمان نیز بی اطمینانی های بزرگی وجود دارد.

پیامد های تصمیم ترامپ برای شرکت های بزرگ غربی

تصمیم ترامپ این پیامد را دارد که همه تحریمات در رابطه با توافقنامه، حالا بار دیگر اجرایی خواهند شد. تا به حال روشن نیست که ایالات متحده امریکا با چه میزانی علیه شرکت های آلمان و اروپایی که نمی خواهند از این ممنوعیت پیروی کنند، تحریمات وضع خواهد کرد. احتمالاً همه شرکت هایی که در حال حاضر با ایالات متحده امریکا و ایران معامله تجاری دارند، با این تحریمات مواجه خواهند شد. شرکت "ایربس" تولید کننده هواپیما، "توتال" شرکت نفت و گاز فرانسوی، شرکت های تولیدکنندگان موتر مانند فولکس واگن، پژو، رنو و نیز شرکت عظیم زیمنس از آن جمله اند.

ماس: دولت نمی تواند شرکت ها را از پیامد های تحریمات حفظ کند

براساس اظهارات هایکو ماس وزیر خارجه آلمان، دولت نمی تواند تصدی های آلمانی را که به معامله تجاری با ایران ادامه می دهند، در برابر تحریمات ایالات متحده امریکا حفظ کند. این سیاست مدار از حزب سوسیال دموکرات آلمان در گفتگو با روزنامه "بیلد ام زونتاگ" در این باره گفت: "من یک راه حل ساده را برای حفاظت تصدی ها در برابر همه خطر های تحریمات امریکایی نمی بینم."

به این دلیل وزیر خارجه آلمان بر کشور های باقی تکیه می کند که می خواهند بر توافقنامه اتومی با ایران پابند باقی بمانند. او افزود که از این رو در مذاکرات مشترک، باید این موضوع مطرح شود که چگونه می تواند تجارت با ایران بازهم ممکن باشد.

پیتر التمایر وزیر اقتصاد آلمان که مرکل را در دیدار با پوتین در هفته بعدی همراهی خواهد کرد، به  تصدی های مواجه با تحریمات امریکایی، "محدود ساختن زیان و مشاوره حقوقی و عملی" را پیشنهاد کرده است.

یکی از پیامد های تصمیم ترامپ از همین حالا قابل دید است، و آن اینکه چین و ایران باهم نزدیک می شوند. فقط دو روز بعد از اعلام خروج امریکا از توافقنامه اتومی، چین یک خط جدید قطار را میان دو کشور افتتاح کرد.

در صورتی که توتال شرکت نفت و گاز فرانسوی، تجارت با ایران را متوقف کند، در این صورت احتمالاً شرکت های چین آماده خواهند بود تا این خلاء را پر کنند.

Chase/si/hm