هشت کشور به شمول کانادا، یوروگوای، مکسیکو و تایلند و ۲۲ ایالت در ایالات متحده امریکا استفاده تفریحی از ماریجوانا را قانونی کرده اند و حدود ۵۰ کشور این ماده را برای استفاده دارویی قانونی کرده اند. بسیاری کشورهای دیگر در حال حاضر به سمت قانونی کردن آن پیش می‌روند.

ولی مانند تنباکو و الکول، قانونی شدن این مواد به معنی بی‌ضرر بودن آن نیست.

ماریجوانا یکی از پرمصرف‌ترین مواد در میان نوجوانان در سراسر جهان است. براساس تحقیق دانشگاه کلمبیا در نیویارک، در ایالات متحده بیش از دو و نیم میلیون نوجوان گاهگاهی ماریجوانا مصرف می‌کنند و استفاده از این ماده در میان جوانان در دهه‌های اخیر افزایش یافته است.

صفحه یوتیوب دویچه وله دری

به همین دلیل روند قانونی شدن و استفاده دارویی این ماده، زنگ خطر را در مورد خطرات صحی آن در میان جوانان به صدا درآورده است.

مغز در حال توسعه

با آن که تشخیص پایان دوره نوجوانی دشوار است، اما واضح است که این دوره زمان با تغییرات بیولوژیکی زیادی به شمول تغییرات در مغز همراه است. این تغییرات حتی تشخیص تاثیرات ماریجوانا بر مغز را دشوارتر می‌سازد.

به گفته انستیتوت ملی صحت روانی در ایالات متحده، در دوره نوجوانی مغز تا سال‌های ۲۰ عمر در حال رشد است.

در این دوره توسعه بزرگی در آن بخش‌هایی از مغز که مربوط به مدیریت احساسات، مقابله با استرس، پاداش و انگیزه، تصمیم‌گیری، تفکر قبل از اقدام، کنترول انگیزه و استدلال است، صورت می‌گیرد. همچنین افزایش ماده سفید و کاهش ماده خاکستری مغز در دوران نوجوانی صورت می‌گیرد که باعث می‌شود بخش‌های مختلف مغز سریع‌تر و کارامدتر ارتباط برقرار کنند.

این دوره سخت زندگی برای نوجوانان است. نه تنها بدن آن‌ها دچار تغییرات شدید می‌شود، بلکه آن‌ها با موضوعاتی چون هویت، فشار اجتماعی، گرفتن نمره‌های خوب، تغییرات خانوادگی و بسیاری مسایل دیگر دست و پنجه نرم می‌کنند.

به گفته اداره خدمات صحت روانی و سوء مصرف مواد در ایالات متحده، تمام این تغییرات و فشارها می‌تواند نوجوانان را بیشتر در معرض مشکلات سلامت روانی مانند اضطراب و افسردگی قرار دهد که منجر به استفاده از موادی مانند ماریجوانا برای مقابله با این فشارها خواهد شد. مشکل این است که استفاده از ماریجوانا می‌تواند این مشکلات روانی را در درازمدت بدتر کند.

مغز به خاطی که در این دوره در حال رشد است، در برابر موادی مانند الکول، تنباکو، چرس و سایر مواد مخدر آسیب پذیر است. براساس اکادمی صحت روانی کودکان و نوجوانان در ایالات متحده، این مواد باعث تغییر یا تاخیر در رشد قسمت‌هایی می‌شود که معمولاً در نوجوانی اتفاق می‌افتد. 

شواهد زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد ماریجوانا مغز جوانان را تغییر می‌دهد.

شواهد مرتبط با چرس و افسردگی 

به گفته مرکز کنترول و پیشگیری از امراض در ایالات متحده، مصرف ماریجوانا با بروز مشکلاتی در فکر کردن، حافظه و یادگیری و کاهش تمرکز مرتبط دانسته شده است. هنوز مشخص نیست که آیا این مشکلات پس از قطع مصرف ماریجوانا همچنان ادامه دارد یا نه.

تحقیقات همچنین ارتباط بین استفاده از ماریجوانا و مشکلات صحت روانی مانند اضطراب و افسردگی را نشان داده است. این تحقیقات همچنین نشان داده افرادی که ماریجوانا مصرف می‌کنند، احتمال دارد دوره‌های روان‌پریشی داشته باشند. 

تحقیقی که در اوایل ماه جاری در مجله انجمن صحت امریکا «جاما» منتشر شد، نوجوانانی را که در ۱۲ ماه گذشته ماریجوانا مصرف کرده بودند، مورد بررسی قرار داد. این تحقیق پاسخ تقریباً ۸۰ هزار نوجوان را در نظر سنجی ملی در مورد استفاده از مواد مخدر و صحت در سال ۲۰۱۹ تجزیه و تحلیل کرد.

براساس نتایج این تحقیق، کسانی که ماریجوانا استفاده کرده بودند اما نه به حدی که مشخصات اعتیاد را داشته باشند، نسبت به کسانی که این ماده را مصرف نکرده بودند دو تا چهار برابر بیشتر از مشکلات صحت روانی مانند افسردگی، افکار خودکشی، تفکر کندتر و مشکل در تمرکز گزارش دادند.

این نشان می‌دهد که بین مصرف ماریجوانا و موضوعات صحت روانی ارتباط وجود دارد، اما هنوز مشخص نیست که یکی به صورت مستقیم سبب دیگری می‌شود یا خیر.

مطالعه دیگر که اخیراً در مجله انجمن صحت امریکا «جاما» منتشر شد، نشان داد که مصرف ماریجوانا در نوجوانان با خطر افزایش ابتلا به افسردگی و افکار خودکشی در دوره‌ها بعدتر زندگی مرتبط است.

همچنین تحقیقی که در سال ۲۰۲۲ در ژورنال Psychopharmacology منشتر شد، نشان داد در نوجوانانی که ماریجوانا مصرف می‌کردند، در مقایسه با بزرگسالانی که این مواد را مصرف می‌کردند، احتمال ابتلا به مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب بیشتر نبوده است. فقط جوانان معتاد به ماریجوانا وضعیت روانی بدتر داشتند.

آیا ماریجوانا مسبب اصلی است؟

رابطه علت و معلولی هنوز مشخص نیست، مانند این که «کدام اول به وجود آمد: مرغ یا تخم مرغ؟» یعنی مشخص نیست که آیا مصرف ماریجوانا توسط نوجوانان باعث مشکلات صحت روانی مانند افسردگی می‌شود یا جوانان دچار مشکلات صحت روانی تمایل بیشتری به استفاده از این مواد دارند.

مرتبط: نبود تفریح سالم شماری از جوانان را در هلمند چرسی ساخته است

یک تحقیق که در سال ۲۰۲۰ در مجله Frontiers of Psychology منتشر شد، شواهد مربوط به ماریجوانا و مغز نوجوانان را بررسی کرد و به این نتیجه رسید که به دلیل مقطعی بودن این تحقیقات، ما چیز زیادی در مورد رابطه بین مصرف ماریجوانا و سلامت روانی نمی‌دانیم.

مطالعات مقطعی بر گروه‌های مختلف مردم در یک مقطع زمانی خاص توجه می‌کند. هدف جمع‌آوری معلومات، از یک گروه متنوع افراد به طور همزمان است. سپس محققان این معلومات را تجزیه و تحلیل می‌کنند و می‌کوشند نمونه‌ها یا روابط را بیابند، اما نمی‌توانند مشخص کنند که چه چیزی باعث ایجاد چه چیز دیگر می‌شود.

صفحه اینستاگرام دویچه وله دری

مطالعه Frontiers of Psychology نیز تاکید می‌کند که ممکن است مصرف ماریجوانا و مشکلات سلامت روانی از منابع دیگر مانند حساسیت نوجوانان به استرس و اضطراب که قبلاً ذکر شد، منشا بگیرد. برای این که مشخص شود مصرف ماریجوانا سبب مشکلات روانی در نوجوانان می‌شود، به تحقیقات بیشتر نیاز است.

https://p.dw.com/p/4RDDZ