از ماه ها به این طرف تلاش های مارتین شولتس نامزد مقام صدارت از حزب سوسیال دموکرات آلمان (اس پی دی) برای دریافت موضوعی که بتواند نسبت به محبوبیت انگلا مرکل صدراعظم آلمان پیشی بگیرد، بی نتیجه مانده است. در گفتگوی روز شنبه شولتس با روزنامه "بیلد" نقطه آسیب پذیر فرضی مرکل را که همانا "سیاست او در برابر مهاجرین از کشورهای اسلامی" پنداشته می شود، هدف قرار داد.
مارتین شولتس در این مصاحبه افزود: «در سال ۲۰۱۵ بیش از یک میلیون پناهجو وارد آلمان گردیده اند که بیشتر آنان از سایه نظارت دولت به دور مانده اند. صدراعظم مرزهای ما را به هدف کمک های بشردوستانه بدون انجام مشورت با شرکای اروپایی ما باز کرد. اگر حالا ما اقدامی نکنیم، می تواند این وضعیت بار دیگر تکرار شود».
انگلا مرکل برای مردمش تعهد سپرد که بار دیگر وضعیت دو سال قبل تکرار نخواهد شد. در این زمان، صدها هزار پناهجو که بیشتر آنان از کشور جنگ زده سوریه پا به فرار نهاده بودند، وارد آلمان شدند. 
با آنکه رقم پناهجویان در سال گذشته فروکش کرده اما احتمال می رود که بار دیگر این وضعیت تکرار شود. در حال حاضر بسیاری مردم به دلیل بی ثباتی سیاسی و چالش های اقتصادی از کشورهای نایجریا و اریتریا با استفاده از کشورهای شمال افریقا چون لیبیا، پا به فرار می نهند. 
تنها در شش ماه نخست سال جاری بیش از ۷۰ هزار مهاجر راه بسیار خطرناک مدیترانه را برای رسیدن به ایتالیا در پیش گرفتند. این رقم نسبت به عین زمان در سال ۲۰۱۶ بیش از ۲۵ درصد افزایش را نشان می دهد. ایتالیا از اتحادیه اروپا خواسته است که در خصوص مهاجرین تازه وارد، این کشور را همکاری نماید. اما تا حال پاسخ قناعت بخش در برابر این درخواست مطرح نشده است. مارتین شولتس که قرار است امروز سه شنبه (۲۵ جولای ۲۰۱۷) وارد ایتالیا شود، پیشنهاد کرده است که اعضای اتحادیه اروپا، با حمایت مالی کمیسیون این اتحادیه، باید پذیرای پناهندگان از ایتالیا شونداو همچنان مرکل را متهم کرده است که در خصوص مهاجرت هیچ گونه تحرکی را تا پیش از برگزاری انتخابات عمومی، روی دست ندارد. شولتس در این مورد گفت: «آنانی که عمداً وقت را تلف می‌کنند و در تلاش نادیده گرفتن موضوعات تا وقت انتخابات عمومی پارلمانی اند، نگرش بدبینانه دارند».
در اوج بحران مهاجرت در سال ۲۰۱۵ و اوایل ۲۰۱۶، حزب دموکرات مسیحی آلمان به رهبری مرکل در نتیجه یک نظر نسجی شاهد یک عقب گرد تاریخی بود. بیش از ۸۰ درصد پاسخ دهندگان در یک همه نظرسنجی معتقد بودند که دولت هیچ گونه کنترول بر وضعیت آن زمان، نداشته بود. از آن بعدتر،مرکل و حزبش توانست تا حدی این موضوع را جبران کند و در حال حاضر نسبت به حزب سوسیال دموکرات به رهبری مارتین شولتس در نظر سنجی حدود ۱۵ درصد، جلوتر واقع است. 
انگلا مرکل که در حال حاضر در رخصتی به سر می برد، هیچ گونه اظهار نظری در برابر انتقادات مارتین شولتس نداشته است. چنان به نظر می رسد که در خصوص مهاجرت، مشکل اساسی را از جانب حزب سوسیال دموکرات متوجه اش نمی بیند.
حملات از سوی محافظه کاران
با آنکه شولتس تلاش خواهد کرد که روی این موضوع سرمایه گذاری کند، اما مرکل دلیلی را برای هراس داشتن از آن نمی بیند. پیش از این، حزب سوسیال دموکرات که جناح عمده ائتلافی او در دولت پنداشته می شود از "سیاست خوش آمدید" او در برابر مهاجرین استقبال کرده بود. ولی تهدید بزرگ می تواند از طرف جناح راست متوجه انگلا مرکل باشد. او یک شخصیت به تمام معنی لیبرال نسبت به اکثریت محافظه کاران در آلمان و سایر کشورهای اروپایی می باشد.
از جانب دیگر، مرکل تحت انتقاد حزب اتحادیه سوسیال مسیحی بایرن (سی اس یو)، که به آن حزب خواهری جناح سیاسی اش گفته می شود، نیز قرار گرفته است. روز یک شنبه گذشته این حزب به گونه رسمی از برنامه کاری انتخابات خود زیر نام "پلان بایرن" جشن گرفت. در این برنامه از تعیین سقف نهایی برای ورود مهاجرین به آلمان که سالانه ۲۰۰ هزار تن بیان شده، به گونه صریح نام برده شده بود. انگلا مرکل همواره با این دیدگاه مخالفت خود را اعلام کرده است. 
هورست زیهوفر، رهبر حزب اتحادیه سوسیال مسیحی بایرن در جریان یک گفتگو با روزنامه "ولت" ابراز داشت: "همه می دانند که موج مهاجرت ادامه خواهد یافت". زیهوفر پیش بینی می کند که تصمیم مرکل مبنی بر باز ماندن مرزهای آلمان در اختصاص یافتن آرای مطلق انتخابات عمومی پیشرو به احزاب اتحادیه سوسیال مسیحی بایرن و دموکرات مسیحی آلمان احتمالا تاثیرات منفی را برجا خواهد گذاشت. هورست زیهوفر بیان کرد: «به دلیل این که جهت گیری در خصوص سیاست مهاجرت به مسیر ما تغییر خورده است حالا امکان آن وجود دارد که با حزب انگلا مرکل به گونه معتبر کار کرد».
زیهوفر ابراز کرد که طبق نظر سنجی ها، تجدید فعالیت محافظه کاران در خصوص پیش گیری خط مشی سختگیرانه علیه مهاجرین رو به کاهش نهاده است. او بیان کرد: «من فکر می کنم موضوعی که حالا خیلی حایز اهمیت پنداشته می شود روی دست گرفتن سیاست های هوشمندانه می باشد که به وسیله آن بتوان آرای حزب بدیل برای آلمان (ای اف دی) پایین تر از سقف پنج درصد قرار داد. در قانون انتخابات آلمان، حزبی که نتواند بالاتر از پنج درصد آرا را به خود اختصاص بدهد، به پارلمان آلمان (بوندستاگ) راه نمی‌یابد. به بیان رهبر حزب اتحادیه سوسیال مسیحی بایرن "این امر تنها زمانی امکان پذیر خواهد بود که ما در بخش های امنیتی، ترکیه، مهاجرت و اروپا بتوانیم سیاست های مدبرانه را در پیش بگیریم».
گرایش هم سو میان مهاجرت و پوپولیسم
پیوند میان سیاست مهاجرت و حزب بدیل برای آلمان نمی تواند از بین برود. جناح پوپولیسیتی راستگرای آلمان توانست در نظر سنجی های اخیر جهش قابل ملاحظه ای داشته باشد. این حزب توانست در انتخابات محلی ۲۰۱۶ آلمان حتی بیش از ۲۰ درصد آرا را به خود اختصاص بدهد. در واقع این تاثیرات مثبت ورود هجومی تازه واردان بر محبوبیت این جناح سیاسی بود که در یک سال قبل وارد آلمان شده بودند.
اما هم زمان با مسدود شدن مسیر بالقان، رقم مهاجرین هم به گونه چشمگیر کاهش یافت. این تحول توانست بر اقبال بلند حزب بدیل برای آلمان نیز تاثیرات منفی بعدتر برجا گذارد. در نظر سنجی های اخیر، این جناح توانسته است از ۷ تا ۹ درصد خوش بینی مردم را به خود جلب نماید. 
یک پژوهش که از سوی "بنیاد برتلسمن" در ماه نومبر سال گذشته صورت گرفت نشان می دهد که در واقع ترس از جهانی شدن یکی از عوامل عمده در خصوص جلب حمایت مردم از راستگرایان پوپولیست در اروپا به شمار می رفت. اما موضوع مهاجرت نقش عمده را در شکل دادن این هراس بازی کرد. 
آگاهان امور سیاسی می گویند که مهاجرین و پناهندگان موضوعات عمده در انگیزه بخشیدن مردم برای رایدهی به حزب بدیل آلمان بوده است. اما گرایش برای حامی شدن از این حزب یک موضوع جدا از آن بوده است. یک ارزیابی که توسط روزنامه "زوددویچه سایتونگ" در ماه سپتمبر سال ۲۰۱۶ انجام شده بود، نشان می داد که ۸۲ درصد به دلیل سیاست های این حزب در برابر مهاجرین به این جناح سیاسی رای داده بودند. هفده درصد رای دهندگان معتقد بودند که حزب بدیل برای آلمان نسبت به همه گروه های سیاسی دیگر در رابطه با موضوع مهاجرت، مجهزتر به نظر می رسیده است. 
با این وجود، همه سوالاتی مرتبط به افزایش رقم مهاجرین در تابستان سال جاری، می تواند به سود حزب بدیل برای آلمان بیانجامد و احتمال آن نیز وجود دارد که تاثیراتی را بر تلاش انگلا مرکل برای رسیدن به چهارمین دور صدراعظمی برجا بگذارد.

جیفرسن چاسی/ ا. ج