آیا «ژست صلح» عمران خان تنش کشمیر را کاهش میدهد؟
۱۳۹۷ اسفند ۱۰, جمعههزاران هندی که برخی شان پرچم کشور شان را حمل میکردند و گل به دست داشتند، در «خط کنترول» در کشمیر تجمع کردند تا از پیلوت قوای هوایی شان که توسط پاکستان گرفتار شده بود، در هنگام برگشت به عنوان یک قهرمان استقبال کنند. «خط کنترول» در کشمیر در واقع به مثابه مرز میان دو کشور عمل میکند و سربازان هندی نیز در این خط در واگه صف کشیدند تا از این پیلوت استقبال کنند.
هرچند مقامهای پاکستانی این پیلوت هندی را به منطقه مرزی انتقال دادند، اما تسلیمدهی او که برای بعد از ظهر روز جمعه برنامه ریزی شده بود، به تاخیر افتاد و مقامها تا فرا رسیدن شام در مورد دلایل آن چیزی نگفتند. به این ترتیب از تعداد کسانی که برای استقبال جمع شده بودند، نیز کاسته شد.
تشنج میان هند و پاکستان این هفته زمانی زنگهای خطر را به صدا درآورد که طیارههای جنگی هندوستان روز سه شنبه وارد قلمرو پاکستان در کشمیر شده و بر یک کمپ شورشیان مظنون گروه «جیش محمد» بمب پرتاب کردند.
مقامهای هندوستان گفتند که این حمله هوایی یک اقدام بازدارنده بوده است تا از حملات بیشتر این گروه در خاک هندوستان جلوگیری شود.
گروه جیش محمد مسئولیت حمله ۱۴ فبروری بر نیروهای شبه نظامی هند در کشمیر هندی را به عهده گرفته بود که در اثر آن ۴۰ سرباز هندی کشته شدند.
این تنش روز چهارشنبه این هفته زمانی اوج گرفت که هر دو کشور ادعای سقوط دادن طیاره جنگی های طرف مقابل را کردند. مقامهای پاکستانی مدعی شدند که دو طیاره جنگی هندوستان را بعد از این که وارد قلمرو فضایی پاکستان شدند، سقوط دادند که یکی از این طیارهها در خاک پاکستان به زمین افتاد و پیلوت آن دستگیر شد.
«ژست صلح»
در اوج این تنش که نگرانیها از وقوع جنگ میان دو کشور را برانگیخته است، روز پنج شنبه عمران خان نخست وزیر پاکستان گفت که کشورش این پیلوت هندی را آزاد میکند: «اردوی پاکستان یک پیلوت هندی را در توقیف خود دارد. ما او را فردا به عنوان ژست صلح آزاد میکنیم و به هند تسلیم میدهیم.»
این پیلوت نظامی که هندوستان نام او را «ابهیناندان» اعلام کرده است، به سیمای بشری این تنش تازه میان دو همسایه مسلح با سلاح اتومی تبدیل شده است. او به دلیل تلاشاش برای جلوگیری از دستگیر شدن به دست پاکستانیها، در هند به عنوان قهرمان مورد ستایش قرار گرفته است.
نارندرا مودی، نخست وزیر هندوستان که انتخابات عمومی را در کشور در پیش رو دارد، موضع سرسختانه از خود در قبال پاکستان نشان داده و گفته است که هندوستان به عنوان یک کشور واحد مبارزه میکند و پیروز میشود: «جهان شاهد قاطعیت ماست. ما به قابلیتهای نیروهای مسلح مان اعتماد داریم. بنابراین ما کاری نمیکنیم که روحیه جنگی آنها تضعیف شود تا دشمن هیچ شانسی در برابر ما نداشته باشد.»
در این میان، قدرتهای جهانی دو کشور همسایه را به خویشتنداری فرا خواندند. ایالات متحده امریکا نیز فعالانه میانجیگری میکند تا از وارد شدن این دو کشور به چهارمین جنگ از ۱۹۴۷ به این سو جلوگیری کند. منطقه مورد منازعه کشمیر دلیل دو جنگ از سه جنگ گذشته میان این دو کشور بوده است.
روز جمعه پاکستان همچنین فضای هوایی خود را قسماَ باز کرد که در نتیجه این تنش به روی پروازها مسدود شده بود. مقامهای پاکستان روز جمعه گفتند که همه پروازهای داخلی و همچنین پروازهای خارجی به چهار شهر کراچی، اسلام آباد، پشاور و کویته از سر گرفته میشود.
af/hm (AP, AFpm, Reuters)