جای تعجب است که نمی‌توانید به یک سوال ساده که سه سال است از شما می پرسیم، پاسخ دهید: چه زمانی از کسانی که به شدت ثروتمند هستند، مالیات می‌گیرید؟ این پرسشی است که از سوی شرکت کنندگان کارزار آنلاین "به پرداختن بیشتر افتخار می‌کنم" مطرح شده است.

مخاطب این پرسش، سران دولت ها و کشورها در مجمع جهانی اقتصاد در داووس است. روز چهارشنبه فعالان نامه ای سرگشاده به این مجمع ارائه کرده و خواهان افزایش مالیات در سراسر جهان بالای ابرثروتمندان شدند.

"بازگشت به حالت عادی"

نکته جالب این است که شرکت کنندگان در کارزار، خودشان جزو ثروتمندترین افراد جهان هستند. ۲۶۰ میلیاردر و میلیونر گردهم آمده اند تا علیه نابرابری اجتماعی روزافزون در جهان اعتراض کنند. آنها گفته اند که نابرابری به "نقطه اوج" رسیده است، چرا که  "هزینه های ثبات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی ثروتمندان بسیار زیاد است و آنها هر روز به رشد و ثروتمندتر شدن ادامه می‌دهند." آنها به طور خلاصه می‌گویند: «ما باید همین حالا اقدام کنیم.»

به اینستاگرام دویچه وله دری بپیوندید

این خواسته آنان افراطی نیست، بلکه "بازگشت به حالت عادی" است. آنها می‌گویند که افراد "شدیداً ثروتمند و غیرمولد" می‌توانند به "سرمایه گذاری در آینده دموکراتیک ما" تبدیل شوند.

والری راکفلر، ابیگیل دیزنی و مارلین انگلهورن اتریشی که زمانی خانواده اش شرکت پتروپشیمی آلمانی (BASF) را تأسیس کردند، از جمله امضاکنندگان این نامه سرگشاده هستند. همه آنها بخش زیادی از ثروت چند میلیون دالری خود را بدون اینکه برای آن کار کرده باشند، به ارث برده اند. آنها به این فکر نمی‌کنند که چنین چیزی مشکلی ندارد.

مرتبط:یک درصد ثروتمندترین‌ها به اندازه پنج میلیارد نفر مسئول انتشار گازهای گلخانه‌ای اند

انگلهورن از این واقعیت انتقاد کرد که در اتریش مالیات بر ارث وجود ندارد. او اخیراً با تمایل به توزیع ۲۵ میلیون یورو از ارث خود در میان مردم در جامعه خبرساز شد. به ابتکار آنها، در حال حاضر یک "شورای شهروندان" تشکیل شده تا در مورد استفاده دقیق از پول "به نفع عموم مردم" تصمیم گیری کند.

ثروتمندان مدام ثروتمندتر می‌شوند

شکاف بین فقیر و غنی در سراسر جهان در حال افزایش است. بر اساس "گزارش نابرابری جهانی" در سال ۲۰۲۲، از کل ثروت خصوصی انباشته شده از اواسط دهه ۱۹۹۰، بیش از یک سوم به کسانی رسیده که قبلاً به جزو ثروتمندترین فیصدی جامعه بشری بودند.

در مقابل، نیمی از جمعیت جهان، یعنی چهار میلیارد نفر فقیر، تنها دو درصد از ثروت اضافی را دریافت کردند. در سال ۲۰۲۰، پس از شیوع همه‌گیری ویروس کرونا، سهم میلیاردرها از ثروت جهانی بیش از هر زمان دیگری افزایش یافت.

بیشتر بخوانید:پرتگال برنامه «ویزای طلایی» را متوقف می‌کند

در سطح بین المللی، قبلاً بارها برای مالیات اضافی بر چنین دارایی های بسیار بزرگی تلاش صورت گرفته است. در طول مبارزات انتخاباتی ریاست‌جمهوری ایالات متحده امریکا در سال ۲۰۱۹، سناتور الیزابت وارن، پیشنهاد کرد که مالیات بیشتری برای دارایی‌هایی به ارزش بیش از ۵۰ میلیون دالر وضع شود.

موانع مالیات های بالاتر

اما از نظر سیاسی، عملی ساختن چنین مالیات هایی آسان نیست. استفان باخ، کارشناس مالیات در موسسه تحقیقات اقتصادی آلمان در برلین توضیح می‌‌دهد: «امضاکنندگان طومار در داووس عمدتاً وارثانی هستند که به طور فعال شرکتی را اداره نمی‌کنند و بنابر این از ثروت هنگفتی که خودشان برای خود نساخته‌اند، احساس ناراحتی می‌کنند.» وی اضافه کرد: «بنابراین اینها بیشتر خواسته هایی فردی هستند.»

اکثریت قریب به اتفاق ابرثروتمندان تمایل به عقب نشینی دارند. در مقابل، مقاومت سیاسی بالایی از سوی انجمن های تجاری وجود دارد که به خوبی با بالاترین محافل سیاسی لابی گری می‌کنند. در آلمان این در درجه اول انجمن مشاغل خانوادگی است.

آکسفام: دارایی‌ ۱۰ ثروتمندترین مرد جهان در جریان پاندمی دو برابر افزایش یافته است

استفان باخ می‌گوید: «بیشتر دارایی‌های بسیار بزرگ به مشاغل مرتبط هستند. انجمن‌ها استدلال می‌‌کنند که مالیات‌های بالاتر می‌تواند سرمایه‌گذاری‌ها و مشاغل را به خطر اندازد و یا حتی منجر به این شود که وارثی برای این تجارت ها تعیین نشود.» باخ می‌افزاید: «این تا حد زیادی بحث های سیاسی در مورد مالیات بر ثروت یا بر پول به ارث برده شده را مسکوت می‌سازد.»

ابتکارات ملی شانسی ندارند؟

وقتی صحبت از مالیات بر ثروت بسیار بالا به میان می ‌آید، انجام آن در سطح ملی دشوار است. باخ می‌‌گوید: «شرکت‌های بزرگ ‌تر و دارای موقعیت بین ‌المللی، یا حتی افراد ابر‌ثروتمند، همگی روی صفحه کلید قوانین مالیاتی بین‌المللی بازی می‌کنند. میلیاردرها نسبتاً به راحتی می‌توانند محل سکونت خود را به کشوری مساعدتر برای پرداخت مالیات منتقل کنند. اگر در نهایت فقط یک شرکت متوسط ​​آلمانی شجاع که به موقعیت مکانی وفادار مانده است، اطاعت کند و مالیاتش را بپردازد، آن وقت چیزی از آن عاید نخواهد شد.»

باخ اضافه می‌کند که با ترکیبی از افزایش مالیات بدون ایجاد خسارت اقتصادی عمده، می‌توان پول اضافی برای خزانه دولت ایجاد کرد. این کارشناس مالیاتی گفت: «اما بهتر است این کار به صورت بین المللی و هماهنگ انجام شود.» در واقع، نخستین موفقیت ها در زمینه جلوگیری از فرار مالیاتی توسط شرکت های بزرگ  در سال ۲۰۲۱ به دست آمد.

یوتیوب دویچه وله دری را ببینید

بیش از ۱۳۰ کشور که مجموعاً ۹۰ درصد تولید اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهند، روی حداقل نرخ مالیات ۱۵ درصدی برای این شرکت ها توافق کردند. آنها می‌خواهند از مهاجرت شرکت های بزرگ بین المللی به کشورهایی با نرخ مالیاتی کمتر جلوگیری کنند. سال گذشته، چندین نماینده اتحادیه اروپا تلاش مشابهی را برای حداقل مالیات جهانی بر ثروت خصوصی بسیار بالا انجام دادند.

استفان باخ اما معتقد نیست که این اتفاق در آینده نزدیک رخ دهد؛ چرا که ممکن است دلیل یک تغییر کلی به راستگرایی در اروپا شود. باخ افزود: «عملاً دیگر اکثریت چپ وجود ندارد. وقتی نوبت به اقدامات سیاست مالیاتی می‌رسد، همیشه باید احزاب محافظه‌کار یا لیبرال را با خود همراه کنید، اما آنها ذاتاً برای کسب‌و کار مناسب ‌تر هستند.» باخ به این باور است که در آلمان "هیچ چیزی در آینده نزدیک اتفاق نخواهد افتاد و در سطح بین المللی، هماهنگ کردن چنین چیزی حتی دشوارتر است."