محدودیت و ادامه انزوا؛ افغانستان زیر اداره طالبان چگونه است؟
۱۴۰۳ مرداد ۲۵, پنجشنبه
سه سال بعد از قدرتگیری مجدد طالبان، در حالی که افغانستان زیر کنترول آنها در سطح بین المللی به طور گسترده در انزوا قرار دارد، اداره طالبان در تلاش است که قدرت خود در این کشور را هر چه بیشتر تحکیم کنند.
اعلانات بازرگانی
در کابل فعلا هوا به شدت گرم و خشک است. اما باز هم در سرک های کابل پایتخت افغانستان زندگی روزمره کما کان جریان دارد. مردان و زنان در بازارها از کنار غرفه های کباب فروشی و لباس فروشی های رنگارنگ که در ویترین ها چهره های مانکن پوشیده شده، در حال رفت و آمدند.
موترها در ترافیک مزدحم از کنار دست فروشان و پُسته های کنترول عبور می کنند که در آنجاها طالبان مسلح به صورت دقیق وسایط نقلیه را چک می کنند. یک باشنده شهر می گوید که کابل شهری همیشه زنده است: «مردم در این زمان ها نیز به نحوی به زندگی شان ادامه می دهند.» این مرد با جمله «در این زمان ها»، به زمان تحت حاکمیت طالبان اشاره می کند.
سه سال است که با خروج سربازان بین المللی و بعد از ورود برق آسای طالبان در ۱۵ آگست ۲۰۲۱، کابل دوباره به دست این گروه افتاد.
بعد از فرار رئیس جمهور اشرف غنی و فروپاشی حکومت تحت حمایت غرب، یک جمعیت شدیدا آسیب دیده و خسته از جنگ به جا مانده است که از آن زمان به بعد تحت حاکمیت طالبان منزوی شده در سطح بین المللی، با فقر زیاد دست و پنجه نرم می کنند. اما وضعیت این کشور تحت حاکمیت طالبان چگونه است؟
مهمترین وقایع پس از حاکمیت طالبان در افغانستان به روایت تصویر
نگاه کوتاهی به وقایع مهمی میاندازیم که پس از خروج نیروهای بین المللی و حاکم شدن دوباره طالبان در افغانستان از سه سال پیش تا کنون رخ داده است.
عکس: Abdul Khaliq/AP/picture alliance
۱۵ اگست ۲۰۲۱
طالبان پس از ترک کشور از سوی محمد اشرف غنی، رئیس جمهور پیشین که حکومتاش از حمایت کشورهای بین المللی برخوردار بود، وارد کابل شدند.
عکس: Zabi Karimi/AP Photo/picture alliance
۲۶ اگست ۲۰۲۱
مهاجمان انتحاری و افراد مسلح گروه موسوم به "دولت اسلامی یا داعش" در حمله در میدان هوایی کابل بیش از ۱۷۰ افغان و ۱۳ سرباز ایالات متحده امریکا را کشتند. این حمله درست زمانی انجام شد که صدها نفر در تلاش بودند تا از میدان هوایی بین المللی کابل به خارج از این کشور تخلیه شوند.
عکس: Xinhua/imago images
۲۳ مارچ ۲۰۲۲
پس از تعطیلی های زمستانی در روزهای نخست ماه حمل، مکاتب در افغانستان دوباره گشایش می یابند. همه با شور و شوق خود را برای آغاز مجدد دوره آموزشی آماده میکردند که طالبان به گونه ناگهانی از تعهدات قبلی خود عقب نشینی کردند و اجازه ندادند که دختران بالاتر از صنف ششم وارد مکاتب شوند.
عکس: Ali Khara/REUTERS
۷ می ۲۰۲۲
وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان دستور داد که زنان باید در فضای عمومی لباسهای دراز بپوشند و به جز از چشمانشان، صورت خود را بپوشانند. این وزارت همچنان به زنان توصیه کرد که زنان باید در خانه بمانند و فقط برای انجام کارهای مهم از منزل بیرون شوند.
عکس: Haroon Sabawoon/AA/picture alliance
۲۲ جون ۲۰۲۲
یک زمین لرزه شدید در مناطق شرقی افغانستان رخ داد که در اثر آن بیش از ۱۱۰۰ نفر جان باختند. طالبان در عملیات نجات با کمبود منابع و گروههای مددرسان مواجه شدند.
عکس: Bakhtar News Agency/AP/picture alliance
۳۱ جولای ۲۰۲۲
ایالات متحده امریکا در یک حمله هوایی، ایمن الظواهری رهبر شبکه القاعده را در یک خانه محافظت شده در منطقه وزیر محمد اکبر خان شهر کابل از بین برد. ایالات متحده امریکا، طالبان را متهم کردند که گویا به الظواهری سرپناه داده بودند.
عکس: picture-alliance/dpa
۳۰ سپتمبر ۲۰۲۲
حمله کننده انتحاری، یک مرکز آموزشی را در یکی از مناطق شیعه نشین در غرب کابل هدف حمله قرار داد. در این حمله دهها نوجوان که برای اشتراک در آزمون کانکور و ورود به دانشگاه، آمادگی میگرفتند، قربانی شدند.
عکس: AFP
۱۰ نومبر ۲۰۲۲
طالبان محدودیت های بیشتر را بر زنان و دختران وضع کردند و این قشر جامعه را از رفتن به ورزشگاهها و پارکها منع کردند. طالبان مدعی شدند که این تصمیم را به این دلیل روی دست گرفتند که گویا زنان از قوانین تفکیک جنسیتی پیروی نمیکنند یا به درستی خود را پوشش نمیدهند.
عکس: Wakil Kohsar/AFP/Getty Images
۲۰ نومبر ۲۰۲۲
طالبان پس از بازگشت دوباره به قدرت در افغانستان برای اولین بار ۱۹ نفر را در ملاءعام مجازات کرده و شلاق زدند.
عکس: Oliver Weiken/dpa/picture alliance
۸ دسمبر ۲۰۲۲
طالبان یک مرد را که محکوم به قتل بود، در جلو چشمان صدها نفر اعدام کردند. این اولین مورد قصاص بود که به گونه علنی انجام شد.
عکس: Petros Giannakouris/AP/dpa/picture alliance
۲۱ دسمبر ۲۰۲۲
طالبان به ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم اکتفا نکردند و دانشجویان دختر را از رفتن به دانشگاهها نیز منع کردند. افغانستان تنها کشوری در جهان است که به دستور طالبان، زنان و دختران اجازه ندارند که تحصیل کنند.
عکس: Wakil Kohsar/AFP/Getty Images
۲۴ دسمبر ۲۰۲۲
زنان افغان از کار در نهادهای غیردولتی ملی و بین المللی منع شدند.
عکس: Ebrahim Noroozi/AP/dpa/picture alliance
۴ جولای ۲۰۲۳
طالبان به سالونهای زیبایی «آرایشگاه های زنانه» دستور دادند که فعالیتهای شان را متوقف کنند و گفتند که چنین سالونها خدمات غیراسلامی مانند نقش دادن ابرو را انجام میدهند. این اقدام حدود ۶۰ هزار کارآفرین را متاثر کرد.
عکس: ALI KHARA/REUTERS
۱۳ سپتمبر ۲۰۲۳
طالبان از حضور سفیر چین در کابل با هیاهو استقبال کردند و چند ماه بعد، طالبان سفیر خود را به گونه رسمی به چین فرستادند.
عکس: Taliban Prime Minister Media Office
۴ اکتوبر ۲۰۲۳
پاکستان سیاست سختگیرانه جدی را در برابر شهروندان خارجی به ویژه ۱.۷ میلیون مهاجر افغان که بدون مدرک در این کشور زندگی میکنند، اعلام کردند. طالبان، سازمان ملل متحد و گروههای مدافع از حقوق بشر از این اقدام اسلام آباد انتقاد کردند.
عکس: Fatima Nazish/DW
۷ اکتوبر ۲۰۲۳
یک زمین لرزه شدید به شدت ۶.۳ درجه در مقیاس ریشتر در ولایت هرات رخ داد که هزاران نفر را به کام مرگ کشانید. پس لرزههای بیشتر آن، ویرانیهای دیگر را نیز به بار آورد.
عکس: ALI KHARA/REUTERS
۱۵ نومبر ۲۰۲۳
شرکت هواپیمایی بین المللی "فلای دبی" پروازهایش را پس از دو سال وقفه به کابل از سر گرفت. پس از آن شرکتهای هواپیمایی "ایرعربیا" و "ترکش ایرلاینز" هم از این امر پیروی کردند.
عکس: Emil Salman/REUTERS
۴ جون ۲۰۲۴
طالبان زنان را به دلیل "بد حجابی" دستگیر کردند و این اقدام پس از حاکمیت مجدد شان، به عنوان اولین سرکوب رسمی به گفته طالبان "پوشش نادرست" انجام شد.
عکس: Wakil Kohsar/AFP
۲۲ فبروری ۲۰۲۴
طالبان یک مورد دیگر اعدام را در یک ورزشگاه در جنوب شرق افغانستان عملی کردند. هزاران نفر برای تماشای این قصاص طالبان، حضور یافته بودند.
عکس: Mario Tama/Getty Images
۱۱ می ۲۰۲۴
در اثر سرازیر شدن سیلاب شدید موسمی و غیرمعمول بیش از ۳۰۰ نفر در شمال افغانستان جان باختند.
عکس: AP/picture alliance
۱۷ می ۲۰۲۴
افراد مسلح بالای شماری از گردشگران در ولایت بامیان گلوله باری کردند که در آن شش نفر به شمول سه شهروند اسپانیا جان باختند. این حمله ادعای طالبان را برای تامین امنیت زیر سوال برد و ضربهای محکم به برنامه های طالبان برای جذب گردشگران تلقی شد. داعش، مسئولیت این حمله به عهده گرفت.
عکس: Ali Khara/REUTERS
۴ جون ۲۰۲۴
حداقل ۶۰ نفر از جمله بیش از ۱۲ زن به اتهام ارتکاب اعمال مختلف به ویژه لواطت، دزدی و روابط غیراخلاقی به گونه علنی شلاق زده شدند.
عکس: EMMANUEL DUNAND/AFP via Getty Images
۴ جون ۲۰۲۴
یکی از مقامهای ارشد امارات متحده عربی با یک عضو برجسته طالبان ملاقات کرد. ایالات متحده امریکا به دلیل مشارکت این عضو طالبان در حملات مختلف به ویژه حمله ای که منجر به کشته شدن یک شهروند امریکایی شده بود، پاداشی را برای دادن معلومات در مورد او اعلام کرده بود. این اقدام شکاف وسیع را در مورد چگونگی برخورد با طالبان برجسته کرد.
عکس: WAM/ASSOCIATED PRESS/picture alliance
۳۰ جون ۲۰۲۳
نمایندگان طالبان در یک نشست تحت حمایت سازمان ملل در قطر اشتراک کردند. هرچند، این سومین نشست در مورد افغانستان و طالبان بود، اما هیئت این گروه برای نخستین بار در آن حضور یافتند. در این نشست، زنان افغان اشتراک نداشتند که این امر سبب انتقادات شدید از سوی زنان افغان و نمایندگان جامعه مدنی گردید.
عکس: Zabihullah Mujahid
۳۰ جولای ۲۰۲۳
در آخرین مورد، وزارت خارجه طالبان اعلام کرد که فعالیت شماری از دیپلماتهای حکومت پیشین را در برخی از کشورهای اروپایی، آسترالیا و کانادا به رسمیت نمیشناسند.
عکس: Balkis Press/ABACA/picture alliance
25 عکس1 | 25
ترس مردم از ماموران امر به معروف و نهی از منکر طالبان
مینا زندگی امروزی اش را چنین توصیف می کند: «شهر من شدیداً تغییر کرده است، برای ما زنان آسان نیست که آزادانه قدم بزنیم.»
این خانم جوان از کابل می گوید که او قبل از سقوط حکومت پیشین، در رشته مدیریت تحصیل می کرد، در کافه ها با دختران دیگر دیدار می کرد و آرزو داشت یک کارآفرین شود. او حالا در بیرون از خانه از ماموران امر به معروف طالبان ترس دارد که با لباس های سفید و دستارهای سیاه شان در سرک ها گزمه زنی می کنند.
فقط چند روز پیش بود که ماموران وزارت امر به معروف و نهی عن المنکر مینا را متوقف کردند و با وجود «گرمای شدید» از او خواستند که روی اش را بپوشاند. او گفت: «من وحشت زده شدم و بسیار ترس داشتم و نمی توانستم حرف بزنم.»
امر به معروف و نهی از منکر در هرات یک عضو زن دارد
03:44
ادامه انزوای بین المللی طالبان
مهمتر از همه کاهش گسترده حقوق زنان و محروم کردن دختران از رفتن به مکتب بعد از صنف ششم و تحصیلات در دانشگاه، باعث خشم بین المللی و انزوای گسترده افغانستان شده است. بعد از گذشت سه سال از حاکمیت طالبان، تا به حال هیچ کشوری در جهان حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته است. کشورهای همسایه و منطقه رویکرد واقع بینانه تری با کابل دارند.
به غیر از برخی از سازمان های غیردولتی مانند سازمان حقوق بشری «حامی پناهندگان» (پروازول) یا خبرنگاران بدون مرز، در آلمان به وضوح علاقمندی عمومی به وضعیت در افغانستان و سرنوشت پناهجویان افغان کاهش یافته است.
نگاهی به آمار متقاضیان پناهندگی نشان می دهد که افغانستان تا هنوز از جمله کشور های اصلی مبدأ مهاجرت قرار دارد. همزمان حکومت آلمان بعد از حمله مرگبار با چاقو در شهر مانهایم که در آن یک مهاجم افغان، احتمالاً با انگیزه دینی، چندین تن را زخمی کرد، بار دیگر در مورد اخراج به افغانستان غور می کند.
حکومت آلمان هیچ روابط دیپلماتیک با اداره طالبان ندارد و نیز می خواهد این رویکرد را حفظ کند، حالا بررسی می کند که آیا اخراج افغان های مجرم از طریق یک کشور همسایه مانند ازبکستان به افغانستان ممکن است یا خیر.
اعلانات بازرگانی
تلاش برای تحکیم قدرت
از دید ناظران، طالبان باوجود فقدان به رسمیت شناسی بین المللی در افغانستان حاکم اند. گریم سمیت، تحیلگر سیاسی گفت: «طالبان از هر گروه دیگری در بیش از ۴۰ سال به این سو در کنترول کامل نظامی بر این کشور موفق بوده اند.»، به نظر او، آنها نسبت به دوره اول حاکمیت شان در دهه ۱۹۹۰ زمانی که نبردها هنوز در شمال این کشور جریان داشت، موفق تر اند.
سمیت افزود که حکومت پیشین تحت حمایت غرب، با فساد مالی و تخطی های بی شمار حقوق بشری نتوانست در این کشور ثبات ایجاد کند، حالا صادرات اموال افزایش یافته و فساد مالی به وضوح کاهش یافته است. از دید این کارشناس، برعکس اوایل به قدرت رسیدن طالبان، اقتصاد دیگر در حال سقوط نیست، بلکه حالا در حال رکود قرار دارد.
ارقام بانک جهانی افزایش رفتن دختران را به مکاتب ابتدایی نشان می دهد که از دید این سازمان دلیل آن بهبود وضعیت امنیتی در افغانستان می باشد. بر اساس این ارقام، در حالی که در میان سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ جمعا ۳۶ درصد دختران سنین هفت و دوازده سالگی به مکاتب ابتدایی می رفتند، این شمار در بهار ۲۰۲۳ به ۶۰ درصد افزایش یافته است. بر اساس ارقام بانک جهانی، بیشترین افزایش در مناطق روستایی قابل مشاهده میباشد، که قبلا از درگیریهای مسلحانه متاثر بوده است.
رفتن دختران به مکاتب دوره متوسطه و عالی، به دلیل منع دختران بالاتر از صنف ششم به مکتب در همان دوره زمانی از ۲۴ درصد به ۳ درصد کاهش یافته است.
از آرشیف دویچه وله
مکتبهای آنلاین، تنها روزنه امید برای دختران دانشآموز افغان
02:51
This browser does not support the video element.
برخورد شدید با منتقدان
همزمان منتقدان از برخورد شدید علیه فعالان حقوق بشر، معترضان و خبرنگارانی شکایت می کنند که براساس گزارش های سازمان های حقوق بشری، آنها را زندانی شدن، ناپدید شدن یا شکنجه تهدید می کند.
به گفته سمیت، قدرت طالبان باز هم در شهر جنوبی قندهار متمرکز بوده که رهبر طالبان در آن به سر می برد.
مینا، خانم جوان کابلی با وجود این همه نمی خواهد تسلیم وضعیت شود. او گفت: «در حال حاضر در راستای حقوق زنان تلاش می کنم، افزون بر آن، به صورت مخفیانه یک شرکت دارم که در آن لباس با سبک افغانی را طراحی می کنم.»
او افزود که رؤیای اش این است که همه دانشگاه ها و مکاتب بار دیگر برای دختران و زنان باز شوند و آنها بتوانند بدون همراهی مردان به تمام کشور سفر کنند: «می خواهم ببینم که آنها [دختران و زنان] آزادی دارند.»