یهودیت الکانا هر شنبه شام برای تظاهرات بر علیه تغییرات اساسی قضایی که توسط حکومت راستگرا طرح ریزی شده، به هزاران اعتراض کننده ملحق می‌شود.

الکانا که یک دانشمند بازنشسته کیمیا و فزیک و فعال حقوق بشر است، گفت: «من ذاتاَ آدم بسیار خوشبینی هستم. اما در حال حاضر بسیار بدبین هستم. به هر حال ما قصد نداریم تسلیم شویم.»

در طول چهار سال گذشته، شکاف در جامعه بین مخالفان و حامیان طرح مجادله برانگیز اصلاحات رو به گسترش بوده است. مخالفان می گویند که این اصلاحات، دموکراسی اسرائیل را تهدید می کند. موافقان می‌گویند برای مهار آن چه که آن‌ها محکمه عالی بیش از حد پرقدرت عنوان می‌کنند، تغییرات اساسی ضروری است. الکانا که در ۱۹۳۵ در اورشلیم متولد شده است، جزو نسلی است که اسرائیل را ساخته است. والدینش در اوائل سال‌های ۱۹۳۰ آلمان نازی را ترک کردند و در فلسطین آن زمان تحت قیمومیت بریتانیا زندگی جدیدی را آغاز کردند.

او در طول زندگی اش نه فقط بحران ها و جنگ های زیادی، بلکه لحظات خوشی را نیز تجربه کرد. مثلا وقتی که داوید بن گوریون به تاریخ ۱۴ ماه می سال ۱۹۴۸ در تل ابیب، تاسیس کشور اسرائیل را اعلام کرد.

الکانا می‌گوید: «من عکس هایی را به یاد می آورم که در روزنامه ها دیدم، در زدیروت روتشیلد آن زمان، و خوشی‌ها و رقص ها را.» منظور او از زدیروت روتشیلد یکی از بلوارهای اصلی تل ابیب است.

اما امروز، در سالروز تجلیل از هفتاد و پنجمین سال تاسیس این کشور، او به خاطر آینده این کشور عمیقا نگران است و می‌گوید مجادله بر سر تغییرات اساسی در سیستم قضایی «شاید به جنگ داخلی منجر شود، زیرا هیچ طرفی نمی خواهد تسلیم شود. این بسیار غم انگیز است».

بیشتر بخوانید:گسترش اعتصاب‌ها و اعتراض‌ها به اصلاحات قضایی در اسرائیل

داکتر تومر پرسیکو، محقق در بنیاد شالوم هارتمن، یک مرکز تحقیقاتی و آموزشی مستقر در بیت المقدس یا اورشلیم می‌گوید، به نظر می آید که اسرائیل «بر سر دو راهی قرار گرفته باشد»، و دلیل آن تنها پلان های مجادله برانگیز تغییرات اساسی در سیستم قضایی نیست.

او افزود: «مسایل مختلفی که قبلاً سرپوش گذاشته شده و یا برای مدت زیادی نادیده گرفته شده اند، حالا یکی یکی ظاهر می‌شوند: فضای عمومی لیبرال و غیرلیبرال اسرائیل، رابطه بین مذهب و دولت که البته باهم پیوند دارند و رابطه بین اکثریت سکولار و اقلیت فوق ارتدوکس (در حال خدمت) در اردو. حالا در مورد همه این چیزها بحث می‌شود.» اکثریت جوانان فوق ارتدوکس در اردو خدمت نمی کنند.

دیدگاه جناح چپ

رونی امیر، دانشجو و فعال ۲۴ ساله در یک کافه در تل ابیب یافا با دوستش نیلی روزن ۲۳ ساله درباره اعتراض های کنونی و آینده نزدیک اسرائیل صحبت می کند. امیر می گوید، برای او مهم است که هر هفته در اعتراضات بر علیه تغییرات اساسی در سیستم قضایی سهم بگیرد. اما اولویت او پایان اشغال مناطق فلسطینی و «برابری برای همه» است.

او می گوید: «من در تظاهرات جزو بلوک ضد اشغال هستم که خواهان آزادی و برابری برای مردم فلسطینی و برای همگان هستند. تمرکز ما در مورد اشغال است که به نظر ما پایه و اساس همه چیزهایی است که در حال حاضر جریان دارد و ما خواهان دموکراسی برای همگان هستیم، ما کشوری را می خواهیم که همگان در آن آزاد باشند، صرف نظر از ملیت یا دین.»

آن ها امیدوارند که در آینده شاهد اجرای راه حل یک کشور باشند که در آن فلسطینی‌ها به شهروندان برابر تبدیل شوند و بتوانند در داخل کشور آزادانه حرکت کنند. هر دو به این عقیده اند که اسرائیل امروز بیش از حد بر روی امنیت تمرکز کرده است و در مورد مسائل مهم دیگر مانند امور آموزشی و یا هزینه های بالای زندگی غفلت می‌کند. امیر می گوید: «ما همیشه مصروف مساله امنیت هستیم و این که در این منطقه بزرگ که خاورمیانه نام دارد، خود را قربانی حس می‌کنیم.» 

بیشتر بخوانید: 

فضای کنونی نیز آن‌ها را مشغول نگه می‌دارد. رونی می گوید: «حتی وقتی که یک فعال باشید و سعی کنید به مردم فلسطینی کمک کنید، با شما مانند یک خائن به وطن تان رفتار می کنند. به جای این که بگویند که ما با کمک به دیگران کار خوبی انجام می دهیم.»

موضع رونی و نیلی در مورد منازعه اسرائیل و فلسطینی‌ها طرفداران زیادی ندارد، دست کم در میان اکثریت اسرائیلی‌های جوان یهودی که پروسه صلح سال‌های ۱۹۹۰ را تجربه نکرده اند. در آن زمان پیمان اسلو این امیدواری را ایجاد کرد که فلسطینی ها و اسرائیلی ها برای رسیدن به راه حل دو دولت در مسیر درستی قدم برمی دارند.

به گفته پرسیکو، مشکل در این جا است که چپ ها در اسرائیل نفوذ ایدیولوژیکی اندکی دارند. او افزود: «با اطمینان می توان گفت که جنبش حامی پایان دادن به اشغال که زمانی توسط گروه هایی مانند شالوم اخشاو (سازمان غیردولتی «Peace Now») رهبری می‌شد، امروز بسیار ضعیف تر است. امروز در اسرائیل نوعی توافق نظر وجود دارد که واقعا نمی شود کاری در این باره انجام داد و در سوی دیگر یک طرف واقعی برای صحبت وجود ندارد».

برخی از این اسرائیلی های جوان در جریان انتفاضه دوم فلسطینی ها بزرگ شده اند که از ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵ طول کشید. و سیاستمداران راستگرا غزه را مثال می زنند. آن ها می گویند، وقتی که اسرائیل ۲۰۰۵ از غزه بیرون شد و آن جا را به دست نیروهای فلسطینی سپرد، ملیشه های اسلام‌گرای حماس قدرت را در آن جا به دست گرفتند و با راکت به شهرهای اسرائیل حمله می کنند.

براساس شاخص دموکراسی اسرائیل در ۲۰۲۲، تا ۷۵ درصد از یهودیان اسرائیلی در سنین ۱۸ تا ۳۴ سال خود را از جناح راست می دانند، روندی که براساس این گزارش در طول دهه گذشته تقویت شده است. شاخص نامبرده سالانه توسط بنیاد دموکراسی اسرائیل تهیه می شود که مرکز تحقیقاتی غیرحزبی در اسرائیل است.

افزون بر این تعداد جوانانی که خود را مذهبی می دانند و یا این که در خانواده های فوق ارتدوکس و محافظه کار بزرگ شده اند، رو به افزایش است.

بیشتر بخوانید: اسرائیل در پاسخ به حملات راکتی به لبنان و نوار غزه حمله کرد

این روند رو به رشد در جامعه در انتخابات ملی سال گذشته بازتاب یافت. در آن زمان حزب صهیونیسم مذهبی که به شدت راستگرا است از ۱۲۰ کرسی در کنیست (پارلمان اسرائیل) ۱۴ کرسی را از آن خود کرد. رهبران افراط گرای این حزب حالا در حکومت ائتلافی تحت رهبری بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در مقام وزیر گماشته شده اند.

پرسیکو در این باره گفت: «آن ها از نظر ایدیولوژیکی متعهد هستند و هدف کاملا مشخصی برای خود تعیین کرده اند. این نوع عزم و جدیت برای جوانانی که نظیر آن را در جای دیگر پیدا نمی کنند، بسیار جذاب است».

دیدگاه جناح راست

نائور منینگهر از این تظاهرات ناراحت است و امیدوار است که دست کم بخش هایی از اصلاحات قضایی به اجرا دربیاید.

این تولید کننده ۳۴ ساله پادکست و مفسر اجتماعی که در تل ابیب زندگی می کند، گفت: «ما چهار ماه پیش انتخابات داشتیم. نتایج آن غیرقابل انکار است. این حکومتی است که از سوی مردم ماموریت بسیار روشنی دریافت کرده است».

اینستاگرام دویچه وله دری را دنبال کنید!

او می گوید، بزرگترین مساله نسل او کنار گذاشتن ایده «دولت رفاه» و «بقایای سوسیالیسم است که هنوز در این کشور وجود دارد». او افزود: «من فکر می کنم که اگر آن ها به این خاطر به سرک ها برمی آمدند، متحدین زیادی در میان راستگرایان پیدا می کردند».

موضع او در زمینه منازعه فلسطینی‌ها با اسرائیل روشن است: «من فکر می کنم که ما باید وضعیت کنونی را حفظ کنیم و به ضمیمه کردن مناطقی که زیاد پرجمعیت نیستند، ادامه دهیم». او به کرانه باختری رود اردن و شهرک سازی ها در این منطقه اشاره می کند، اقدامی که دیوان کیفری بین المللی و ملل متحد براساس قوانین بین المللی آن را غیرقانونی دسته بندی کرده اند.

از نظر او اسرائیل تنها کشوری است که یهودیان می توانند در آن جا امنیت داشته باشند. منینگهر گفت: ««پدرکلان و مادرکلان من در سال های ۱۹۷۰ از رومانیا به این جا آمدند. آن ها از دست یک دیکتاتوری بی رحم فرار کردند و به این جا پناه بردند. من فکر نمی کنم که یهودیان گزینه دیگری داشته باشند. به این خاطر این جا خانه من است، برای همیشه».

یهودیت الکانا پس از بازگشت به تظاهرات با گروهی از مردم همراه می شود که از «بلوک ضد اشغال» هستند. او با یادآوری از گذشته می گوید: «من بلافاصله پس از ۱۹۶۷ به شهر کهنه رفتم» که تا آن زمان توسط اردن کنترول می شد.

ویدیوهای معلوماتی را در یوتیوب دویچه وله دری ببینید!

او افزود: «اما همان زمان هم برای من روشن بود که کرانه باختری رود اردن باید به صورت کامل بازگردانده شود. این جا یک منطقه فتح شده است که باید بازگردانده شود». اسرائیل این منطقه متعلق به اردن را در طی جنگ شش روزه در ۱۹۶۷ تصرف و اشغال کرد.

حالا که توجه ها به پلان تغییرات اساسی در سیستم قضایی معطوف شده است، الکانا امیدوار است که نسل جوان بتواند برای چالش های پیش رو راه حل هایی پیدا کند. او گفت: «ما باید با وجود بدبینی‌ها، خوشبین بمانم. ما باید هرکاری که از دست مان برمی آید، انجام دهیم».