قمر السلام به سختی برای پیدا کردن یک خانه کرایی در اسلام آباد تلاش می‌کند. قرارداد کرایه خانه کنونی او تقریبا سه هفته دیگر به پایان می‌رسد. او می گوید، نمی‌تواند کرایه بالایی را که صاحب خانه اش خواهان آن است، پرداخت کند.

چنین شکایت‌هایی در اسلام آباد این روزها زیاد شنیده می‌شود. میزان تقاضا برای آپارتمان و خانه افزایش یافته است. بسیاری دلیل آن را آمدن ده‌ها هزار شهروند افغان می‌دانند که پس از تصرف قدرت توسط طالبان در سال گذشته به پاکستان فرار کردند.

قمر الاسلام گفت: «من در ماه دسمبر ۲۰۲۰ یک خانه دواتاقه را به قیمت ماهانه ۵۵ هزار روپیه (۲۵۰ دالر/ ۲۴۹ یورو) کرایه کردم. در قرارداد درج شد که کرایه خانه می‌تواند پس از گذشتن نیمی از مهلت دو ساله ۱۰ درصد افزایش داده شود و من امیدوار بودم که بتوانم قرارداد را با افزایش ۱۰ درصدی تمدید کنم.»

این معلم کالج در آپارتمانش در یکی از محله‌های مجلل اسلام آباد به دویچه وله گفت: «اما حالا صاحبخانه از من [ماهانه] ۲۰ هزار روپیه بیشتر می‌خواهد. درآمد من به خاطر تورم کاهش یافته و من از عهده پرداخت آن برنمی‌آیم. به این خاطر به دنبال یک خانه با کرایه پایین‌تر هستم.»

این مرد ۴۲ ساله که با همسر و سه فرزندش زندگی می‌کند، می‌گوید که کرایه خانه به خاطر سرازیر شدن شهروندان افغان در ماه‌های اخیر شدیداً افزایش یافته است.

بیشتر بخوانید: پناهجویان افغان در اسلام آباد: جهان به ما توجه کند

افغان‌های منتظر ویزا

پس از این که طالبان در اگست سال ۲۰۲۱ قدرت را در افغانستان تصرف کردند، بسیاری از کسانی که قبلا با ایالات متحده امریکا، نیروهای ناتو یا سازمان‌های خارجی کار می‌کردند و از عملیات تخلیه باز ماندند، کشورشان را از ترس رفتار خصمانه طالبان ترک کردند.

مردان و زنان تحصیل کرده و شاغل نیز شامل اشخاصی بودند که از افغانستان فرار کردند.

بسیاری از آن‌ها به اسلام آباد رفتند و آن جا در مرکز شهر خانه، آپارتمان، هوتل و اتاق کرایه کردند و همزمان به کشورهای غربی درخواست‌های پناهندگی دادند یا منتظر طی مراحل پروسه انتقال شان به این کشورها هستند.

برخی از خانواده‌های افغان که امکانات مالی کمتری داشتند، راه دیگری ندیدند به غیر از این که در نزدیکی ساختمان پارلمان و حتی در یک پارک مجاور خیمه بزنند. اما پولیس آن‌ها را به جای دیگری انتقال داد و دلیل آن را نگرانی‌های امنیتی عنوان کرد. سپس این خانواده‌ها در اسلام آباد به مناطقی با هزینه‌های پایین‌تر نقل مکان کردند یا این که به شهر راولپندی که در مجاورت پایتخت موقعیت دارد، نقل مکان کردند.

قیصر خان افریدی، سخنگوی کمیساریای عالی سازمان ملل برای پناهندگان، به دویچه وله گفت که براساس برآورد حکومت پاکستان، از جنوری سال ۲۰۲۱ تا به حال حدود ۲۵۰ هزار افغان به پاکستان وارد شده اند. اما او اذعان کرد که شمار آن‌ها احتمالا بالاتر از این است.

حمایت مالی از سوی اقارب مقیم خارج

دفاتر رهنمایی معاملات نیز افزایش کرایه‌ها را تایید می‌کنند. به گفته آن‌ها، بسیاری از صاحبان خانه‌ها ترجیح می‌دهند خانه‌ها و آپارتمان‌هایشان را به خارجی‌ها به شمول افغان‌ها کرایه بدهند، زیرا می‌توانند پول بیشتری از آن‌ها بگیرند.

محمد کاشف، صاحب رهنمایی معاملات در محله «G-9/4»، جایی که تعداد زیادی از اینگونه خانواده‌ها زندگی می‌کنند، گفت: «بسیاری از افغان‌ها از خویشان شان که مقیم کشورهای غربی هستند، پول دریافت می‌کنند و به این خاطر پرداخت کرایه خانه برایشان مشکل نیست». به گفته او بیشتر پاکستانی‌ها که به دنبال خانه می‌گردند، خواهان واحدهای جداگانه هستند، در حالی که شهروندان افغان باهم زیر یک سقف زندگی می‌کنند و حاضر به پرداخت کرایه‌های بالاتر هستند.

رمضان سرفراز نیز که در اسلام آباد در بخش معاملات املاک کار می‌کند، گفت که افزایش مهاجران افغان در اسلام آباد باعث افزایش شدید کرایه در این شهر شده است که در غیر آن هم در پاکستان گران‌ترین شهر برای زندگی به شمار می‌آید.

او گفت: «افغان‌ها خانه و آپارتمان را برای دوره‌های کوتاه کرایه می‌کنند و پس از دریافت ویزا آنجا را ترک می‌کنند. به این خاطر صاحبان خانه‌ها آن‌ها را نسبت به پاکستانی‌ها که به دنبال کرایه طولانی مدت هستند ترجیح می‌دهند.»

بیشتر بخوانید: سرخوردگی افغان‌هایی که در پاکستان منتظر انتقال به آلمان هستند

رسیدگی بسیار کُند به درخواست‌های ویزا

شهروندان افغان می‌گویند که تاخیر از سوی کشورهای غربی در صدور ویزا باعث طولانی شدن مدت اقامت آن‌ها شده است.

ندرت بی بی که ۴۲ سال دارد به دویچه وله گفت: «ما این جا به خاطر تاخیر طولانی در صدور ویزای کانادا گیر مانده ایم و نمی‌دانیم چرا آن‌ها در رسیدگی به درخواست ویزای ما اینقدر تعلل می‌کنند».

او در اسلام آباد همراه با شوهر فلج و شش فرزندش در یک آپارتمان زندگی می‌کند. شوهرش قبلا کارمند یک سازمان غیردولتی بین المللی بود. برادر بزرگترش که در کانادا زندگی می‌کند، در تامین هزینه زندگی این خانواده کمک می‌کند.

صدف باری، یک شهروند دیگر افغان است که در انتظار ویزا به سر می‌برد. او که ۲۴ سال دارد و قبلا معلم بوده، به همراه خواهرش با معاش ناچیز در یک کال سنتر (مرکز تماس) کار می‌کند. 

باری می‌گوید که خانواده‌اش هزینه‌های زندگی را به دشواری تامین می‌کند و در حال حاضر در راولپندی واقع در جنوب اسلام آباد یک خانه کوچک دوطبقه ای کرایه کرده است.

ایالات متحده امریکا اخیراً درخواست ویزای این خانواده را رد کرده است. این خانواده که به خاطر نبود امنیت و میزان بالای بیکاری حاضر نیست به افغانستان بازگردد، درخواست تجدیدنظر کرده است و بسیار امیدوار است که این بار پاسخ مثبت دریافت کند.

اعتراض ها در سرک

افغان‌هایی که با تاخیر در صدور ویزا مواجه می‌شوند و یا درخواست شان رد می‌شود، در سرک‌ها دست به اعتراض می‌زنند تا توجهات را به وضعیت خود جلب کنند. برخی از آن‌ها ناراحت و دلسرد هستند و می‌گویند که غرب با وجود وعده‌هایی که داده بود، آن‌ها را به حال خودشان رها کرده است.

آن‌ها سخنان جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده امریکا را به یاد می‌آورند که در ماه جون سال ۲۰۲۱ در آستانه خروج نیروهای امریکایی از افغانستان اعلام کرد آن شهروندان افغان که به اردوی امریکا کمک کرده اند، «نباید به حال خود رها شوند.» 

برخی دیگر از شهروندان افغان می‌خواهند در داخل پاکستان به عنوان پناهجو ثبت و راجستر شوند. اما حکومت پاکستان تا به حال این درخواست را رد کرده است.

سخنگوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل «یو ان اچ سی ار» گفت که گفتگوها با مقامات پاکستانی برای تصویب اقداماتی در راستای محافظت و حمایت از شهروندان آسیب پذیر افغان و پیدا کردن راه حل هایی برای رفع مشکلات آن‌ها جریان دارد.

انتقال بیش از ۸۰ هزار شهروند افغان به ایالات متحده امریکا

وزارت خارجه ایالات متحده امریکا در پاسخ به درخواست‌هایی که دویچه وله از طریق ای‌میل فرستاد، اعلام کرد که بیش از ۹۷ هزار شهروند افغان، شهروندان امریکایی و افراد دارای مدرک اقامت دائمی تا به حال از افغانستان به ایالات متحده امریکا انتقال یافته اند. انتقال آن‌ها در چارچوب برنامه‌ای موسوم به «عملیات استقبال از متحدان» (OAW) انجام شده است.

وزارت خارجه ایالات متحده امریکا گفت: «ما همراه با همکاران خود در نواحی و دفترهای نهاد مسئول اسکان مجدد بی‌وقفه تلاش کردیم تا بتوانیم از طریق برنامهOAW   امکان اسکان مجدد بیش از ۸۳۶۰۰ شهروند افغان را در ایالات متحده امریکا فراهم کنیم و در این راه کمک‌های اولیه را در اختیار آن‌ها گذاشتیم. هدف ما صدور ویزا برای هر درخواست کننده مستحق ویزای ویژه مهاجرت با سرعت هرچه بیشتر است». 

جمیله اچکزی، اسلام آباد/م. ا.