در این اعتراض مدنی که روز جمعه در پل سوخته در غرب کابل برگزار شد، بیشتر از صد تن از جوانان عمدتاً تحصیلکرده غرب کابل شرکت داشتند. تظاهرکنندگان همچنان علیه کسانی که به گفته آنها «جیره خوار» ایران هستند، اعتراض کردند.

تظاهرکنندگان پوسترها و پلاکارت هایی را با شعارهای «جیره خواران، خیانت بس است»، «اینجا کابل است، نه تهران، نه قم» و «حمایت از ارزش های ملی، وظیفه هر شهروند است»، با خود حمل می کردند.

برخلاف اغلب گردهمایی های اعتراضی که در کابل برگزار می شوند، هیچ حزب سیاسی به صورت مشخص در سازمان دهی تظاهرات روز جمعه علیه ایران نقش نداشت. بعد از این که پوستر کلانی برای برگزاری سالروز درگذشت خمینی در غرب کابل نصب شد، مخالفت ها در صفحات اجتماعی افزایش یافت. در این پوستر نوشته شده بود: «همایش بزرگ به مناسبت بیست و سومین سالگرد ارتحال ملکوتی حضرت امام خمینی».

شماری از کاربران فیس بوک با پست کردن عکسی از این پوستر، شدیدترین مخالفت خود را با برگزاری محفل سالروز درگذشت آیت الله خمینی در کابل ابراز داشتند و نوشتند که «اینجا کابل است، نه تهران». اغلب این کاربران صفحات مجازی به این باور اند که برگزاری چنین محفلی، بیشتر از این که مذهبی باشد، رنگ و اهداف سیاسی دارد.

حمید فیدل، یکی از تظاهرکنندگان گفت این تظاهرات سازمان دهنده خاصی نداشت و او خودش از طریق صفحات اجتماعی اطلاع یافت که تظاهراتی برگزار می شود. او با دیگر دوستان اش به آنجا رفتند و به تظاهرکنندگان پیوستند.

فیدل به دویچه وله گفت: «این تظاهرات در اعتراض به برگزاری مراسم تجلیل از سالروز درگذشت خمینی برگزار شده بود که ما به شکل خودجوش از طریق فیس بوک خبر شدیم و شرکت کردیم». به گفته فیدل، تظاهرکنندگان خواستند مخالفت خود با مداخلات خارجی ها در افغانستان را به جهانیان به نمایش بگذارند.

اعتراض کنندگان در قطعنامه ای گفتند که دین و مذهب امر مقدس است، اما در طول تاریخ یک تعداد افراد فرصت طلب تلاش نموده اند از این واقعیت اجتماعی به نفع خود استفاده کنند.

آنها گفتند که برگزاری محافلی را که «در ظاهر رنگ و بوی مذهبی دارد، ولی در حقیقت اهداف سیاسی بیگانگان را تعقیب می کند، به طور جدی محکوم می کنیم».

در قطعنامه از دولت افغانستان، شورای علما، جامعه مدنی و نهادهای اکادمیک خواسته شده است که «ارزش های ملی خود را حمایت و تقویت کنند». همچنان تظاهرکنندگان افزوده اند که «هدف ما توهین به هیچ شخصیت ملی و بین المللی نمی باشد، بلکه خواهان این هستیم که از شخصیت های علمی و فرهنگی کشور خود ما تجلیل شود».

علی امیری، استاد دانشگاه خصوصی ابن سینا در کابل، به دویچه وله گفت اعتراض روز جمعه نشان داد که بخش های عمده ای از هزاره ها و شیعیان از «سوء استفاده و استفاده ابزاری» ایران از افغان ها ناراحت هستند.

به گفته او، جمهوری اسلامی ایران در افغانستان پول می دهد تا نفوذ بخرد: «کسانی هستند که مقاطعه کار تامین نفوذ برای ایران هستند. این ها کوشش می کنند که با برجسته کردن عکس ها، گرفتن مراسم و رنگ ایرانی دادن به اکثر مناسبت ها، نشان بدهند که ایران تاثیرگذاری دارد».

به گفته علی امیری، یک گروه حرفه ای که قشری از وابستگان سابقه دار ایران است، تلاش می کند که ممثل نفوذ ایران در افغانستان باشد و منافع این کشور را در افغانستان تامین نماید.

ایران متهم است که طالبان را حمایت می کند. همچنان شماری از رسانه های افغانستان به شمول تلویزیون تمدن و روزنامه انصاف، متهم شده اند که از سوی ایران حمایت مالی می شوند. اداره امنیت ملی افغانستان گفته است که حتا محتویات برخی از این رسانه ها از ایران می آیند.

تلویزیون تمدن مربوط به شیخ آصف محسنی است. گفته می شود که آقای محسنی در تلاش راه اندازی تظاهراتی علیه قرارداد استراتژیک با ایالات متحده امریکا بوده است، اما به دلیل مخالفت های زیاد، نتوانسته است این برنامه اش را عملی سازد.

یکی از کارمندان پیشین تلویزیون تمدن به رویترز گفته است: «دفتر ما مملو از پوسترهایی بود که در آنها تظاهرات علیه قرارداد استراتژیک با امریکا فراخوانده شده بود».

دکتور داوود مرادیان، رییس پیشین مرکز مطالعات استراتژیک وزارت امور خارجه افغانستان به رویترز گفته است که ایران سالانه 100 میلیون دالر امریکایی در افغانستان مصرف می کند. بیشتر این پول در بخش رسانه ها، مدرسه های دینی و نهادهای فرهنگی به مصرف می رسد.

عارف فرهمند

ویراستار: رسول رحیم