جستجوکنندگان قالین و گلیم عتیقه افغانستان با قبول خطر مرگ به دنبال جمع‌آوری آن از روستاهای دور دست اند.

چاری الله گل در تلاش ردیابی آخرین قالین‌های عتیقه افغانستان، برف و باد شدید را پشت سر گذاشته، مورد ضرب و شتم سارقان مسلح قرار گرفته و با شورشیان درگیر شده است. او اغلباً سوار بر اسب و مرکب، به مناطق دورافتاده شمال افغانستان می‌رود و در جستجوی قالین‌های دستبافت ساخته شده توسط قبایل کوچی است.

الله گل که با یک سگ محافظ سفر می‌کند، می‌گوید: «راه‌ها خطرناک، پر از گرگ و دشمن است. ما باید شب‌ها را در جنگل‌ها یا در دشت‌ها سپری کنیم.» جستجو‌کنندگان قالین‌چه‌های قدیمی ماه‌ها و هفته‌ها از راه‌های پرخطر در مسیرهای قدیمی کاروان عبور می‌کنند. آنان همچنان با پرداخت پول یا پیشکش اشیای مدرن، قالین‌های متنوع را که بعدا در بازارهای قالین فروشی و یا به دستفروشان می‌فروشند، به دست می‌آورند.

الله گل می‌گوید یک بار رهزنان او را با کلاشینکوف لت و کوب کرده و به منظور جستجوی پول، قالین‌هایش را لگد مال کردند. او می‌گوید: «آنان گفتند که این قالین‌ها کهنه اند، دور بینداز.» او از پدرش نقل می‌کند که یکی از دوستان وی که دهه‌ها پیش به دنبال قالین‌های عتیقه بود، در طوفان برف گیر کرده و طعمه گرگ‌ها شده بود: «تنها چیزی که پیدا کردند بوت‌ها و قالین‌هایش بودند.»

از ولایت شمالی کندز تا امتداد مرزهای ازبکستان و ترکمنستان و تا به مناطق غربی هم سرحد با ایران، مکان گروه‌های مالداران است که از قرن‌ها به این طرف مشغول بافت قالین هستند. الله گل به روستا‌های دوردست می‌رود و قالین‌ها و قالین‌چه‌های انتیک را جستجو می‌کند – همچنین قالین‌چه‌هایی که از سوی خانواده عروس بافته شده و به عنوان جهیزیه داده شده است.

قالین‌های پرطرفدار اغلب چند دهه قدامت دارند و با نقش و نگارهای قبیله‌ای تزئین شده اند. این قالین‌ها از پشم و با دست بافته شده و با مواد محلی به دست آمده از ریشه‌ها، گیاهان و گلبرگ‌های گل، رنگ‌آمیزی می‌شوند. این قالین‌ها سپس به شهرهایی مانند کابل منتقل شده و برای فروش آماده ساخته می‌شوند. به باور الله گل «کار و بار قالین مانند تربیت کودک است. این کار خیلی سختی می‌خواهد.»

عبدالوهاب یکی از تاجران قالین می‌گوید که قالین‌ها را از جستجوکنندگان قالین مانند الله گل جمع‌آوری می‌کند. او می‌گوید: «ما روی این افراد ۹۹.۹ درصد حساب می‌کنیم. من قالین‌هایم را دوست دارم. من هر یک از این قالین‌ها را می‌خرم، نه تنها به خاطر فروش.»

به گزارش خبرگزاری فرانسه، تاجران قالین در افغانستان باور دارند که درگیری‌ها، آوارگی و شهرنشینی، رونق این صنعت را کمرنک کرده است. از سوی دیگر رنگ‌های وارداتی و پشم‌های مصنوعی نیز میزان کیفت این قالین‌ها را کمتر ساخته است. در حالی که بی قانونی و نفوذ طالبان افزایش می‌یابد، راه‌ها نیز برای رفت و آمد خطرناک‌تر شده اند.

تولید یک تخته قالین از شش ماه تا دو سال به طول می‌انجامد و در صورت کسب جایگاه در نمایشگاه‌های برتر فروشندگان قالین، می‌تواند هزاران دالر در بازار بین المللی به فروش برسد.

زلمی احمدی‌، یکی از تاجران دیگر قالین در ولایت هرات به خبرگزاری فرانسه گفته است که عرضه قالین‌های ماشینی به بازار نیز به صنعت قالین دست‌بافت آسیب رسانده است.

۲۵ زن مهاجر افغان توسط هما عدنان، یک طراح مود مشهور پاکستانی ماه ها آموزش دیده اند. این زنان کسانی هستند که برخی شان بیش از چهار دهه در پاکستان زندگی کرده اند.

این برنامه آموزشی با نام "داستان های هنری" یک ابتکار است که از سوی کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان و سازمان غیردولتی "یک هنر یک نگار" پاکستان حمایت می شود.

سازمان غیردولتی "یک هنر یک نگار" تلاش می که یک محیط کارآمد برای گروه های هدفمند تولید کننده فقیر در بخش غیرزراعتی ایجاد کند. مودل های پاکستانی در جریان یک نمایش مود در شهر کراچی پاکستان زیورآلات و لباس هایی را به نمایش گذاشتند که توسط مهاجران افغان در این کشور تهیه گردیده است.

زنانی که مهارت های تولید زیورآلات و لباس را آموخته بودند، پس از مدتی توانستند مجموعه یی منحصر به فرد را تولید کنند. این مجموعه آنان اوایل ماه مارچ برای اولین بار رونمایی شد.

مجموعه تولیدی "داستان های هنری" هشتم ماه مارچ روز جهانی زنان در جریان یک نمایش مود در کراچی به نمایش گذاشته شده و قرار است در شهرهای دیگر پاکستان و خارج از این کشور نیز نمایش داده شود.

در حال حاضر بیش از ۲.۵ میلیون مهاجر افغان در پاکستان زندگی می کنند که بیش از نیمی از آنان را زنان تشکیل می دهند. بیشتر این زنان وابسته به مردان خانواده هستند؛ کسانی که در جامعه پاکستان هنوز هم با محدودیت های زیادی روبرو هستند.

این اقدام هما عدنان یک قدم به سوی خودکفایی زنان مهاجری می باشد که سال ها در این کشور زندگی کرده اند و منبع اقتصادی نداشته اند. این زنان حالا می توانند با استفاده از مهارت هایی که آموخته اند، درآمد داشته و خودکفا شوند.