ادارات مجری قانون در پاکستان ظاهراَ به هدف این که طالبان افغان را وادار به محدود ساختن فعالیت‌های تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) بسازند، هفته گذشته موجی از بازداشت‌های مهاجران افغان را شروع کردند.

این بازداشت‌ها در پاسخ به حمله هفته گذشته طالبان پاکستانی به نیروهای امنیتی پاکستان در منطقه مرزی چیترال صورت گرفته است.

صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! 

پاکستان گفته است که در این درگیری به تاریخ ششم سپتمبر در منطقه چیترال که با ولایت نورستان افغانستان هم‌سرحد است، چهار سرباز و ۱۲ شورشی کشته شدند. ادامه درگیری باعث شد که گردشگران از این منطقه تخلیه شوند.

در نتیجه این حمله، پاکستان «اعتراض قوی» خود را به شارژدافیر طالبان در سفارت افغانستان در اسلام آباد ابراز کرد.

پاکستان با مهاجران افغان چگونه برخورد می‌کند؟

هرچند پاکستان در گذشته نیز مهاجران افغان را بازداشت کرده و هر از گاهی شمار کوچکی از آن‌ها را به افغانستان اخراج کرده اند، اما حوادث اخیر بعد از حمله چیترال بیانگر تشدید چشمگیر اقدامات ادارات مجری قانون در پاکستان است.

بیشتر این بازداشت‌ها در کراچی، شهر بندری پر جنب و جوش پاکستان، صورت گرفته است.

آمار رسمی نشان می‌دهد که مقام‌های مجری قانون از روز یک شنبه به بعد حدود ۳۵۰ مهاجر افغان به شمول زنان و کودکان را در مناطق مختلف کراچی بازداشت کرده اند.

کامران تسوری، والی ایالت سند روز دوشنبه به رسانه‌ها گفت: «حکومت به ادارات مجری قانون هدایت داده است که افغان‌هایی را که غیرقانونی در سند و دیگر مناطق کشور زندگی می‌کنند، بازداشت کنند.»

پاکستان کنوانسیون ۱۹۵۱ ژنو در مورد وضعیت پناهندگان و پروتوکول الحاقی سال ۱۹۶۷ آن را امضا نکرده است.

ورود و حضور مهاجران در این کشور براساس قانون اتباع بیگانه مدیریت می‌شود. این قانون به ادارات حکومتی اجازه می‌دهد که خارجی‌های فاقد اسناد معتبر به شمول مهاجران و متقاضیان پناهندگی را بازداشت، توقیف و اخراج کنند.

عرفان بهادر، افسر پولیس در کراچی به دویچه وله گفت: «مهاجران بازداشت شده بدون اقامت قانونی در این شهر زندگی می‌کردند.» او افزود که علیه این مهاجران به دلیل نقض قانون اتباع بیگانه دوسیه تشکیل شده است.

مقام‌های پولیس در شهر کویته تائید کردند که در چندین منطقه ایالت بلوچستان در جنوب این کشور نیز ده‌ها مهاجر افغان بازداشت شده اند، به شمول آن‌هایی که بعد از تصرف قدرت توسط طالبان به پاکستان آواره شده اند.

تنش سیاسی و فشار بر مهاجران

این برخوردهای سختگیرانه که با نگرانی‌های امنیت مرزی مرتبط دانسته می‌شود، مهاجران افغان را در وضعیت نامطمئن قرار داده است.

منزه کاکر، وکیلی که حمایت حقوقی برای مهاجران افغان ارائه می‌کند، گفت که در دو سال اخیر چندین موج بازداشت و سرکوب علیه مهاجران افغان وجود داشته است و عمدتاَ بعد از بروز تنش میان دو کشور این برخوردها شدت می‌گیرد.

کاکر به دویچه وله گفت: «معمولاَ مهاجران بدون ویزا و اسناد قانونی با اخراج مواجه می‌شوند و برخی خانواده‌ها برای آزادی بازداشت‌شده‌ها به پرداخت رشوت به مقام‌های مجری قانون متوسل می‌شوند.»

او مدعی شد که پولیس شماری از مهاجرانی را که قانونی در پاکستان زندگی می‌کردند نیز بعد از مصادره جواز اقامت شان بازداشت کرده است.

فاروق خان، افسر سابق پولیس افغانستان از شهر قندهار، دو هفته پیش از سقوط کابل به دست طالبان در ماه آگست ۲۰۲۱ کشورش را ترک کرد و به پاکستان آواره شد.

او که مدت اعتبار ویزایش انقضا یافته و مجبور است غیرقانونی در پاکستان زندگی کند، می‌گوید که به دلیل بازداشت‌های اخیر همواره در ترس اخراج به سر می‌برد.

فاروق خان به دویچه وله گفت: «در جریان بازداشت‌ها، من فعالیت‌های بیرونی‌ام را از ترس بازداشت محدود کردم.»

سابقه مهاجرت افغان‌ها به پاکستان

پاکستان از زمان تجاوز شوروی سابق به افغانستان در سال ۱۹۷۹ تا تصرف مجدد قدرت توسط طالبان در آگست ۲۰۲۱ با چندین موج بزرگ مهاجرت افغان‌ها مواجه بوده است.

پاکستان در سطح جهان یکی از کشورهایی است که میزبان بیشترین شمار مهاجران است. براساس آمار کمیساریای عالی مل متحد در امور پناهندگان، حدود ۱.۳ میلیون مهاجر و پناهجوی ثبت شده در این کشور به سر می‌برند که ۹۹ درصد آن‌ها افغان هستند.

علاوه بر این، آمار این اداره ملل متحد نشان می‌دهد که ۸۵۰ هزار افغان در پاکستان جواز اقامت موسوم به «کارت شهروندی افغانستان» را دارند و ۳۵۰ هزار مهاجر بدون اسناد افغان در پاکستان زندگی می‌کنند.

مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!

یک مقام وزارت امور مناطق مرزی پاکستان گفته است که بعد از سقوط افغانستان به دست طالبان ۶۰۰ هزار مهاجر وارد پاکستان شده اند. در حالی که مهاجران ثبت شده افغان در پاکستان از حفاظت محدود برخوردارند، مهاجران ثبت نشده همواره با بازداشت، توقیف و اخراج مواجه اند.

قیصر افریدی، سخنگوی کمیساریای عالی پناهندگان ملل متحد، گفته است که این اداره مساله بازداشت‌ها و توقیف مهاجران را با مقام‌های فدرال و حکومت ایالت سند در میان گذاشته است.

افریدی به دویچه وله گفت: «حکومت و مردم پاکستان سابقه چند دهه‌ای قابل تحسین در فراهم ساختن محافظت از آوارگان افغان دارند. ما از مقام‌ها می‌خواهیم که بازداشت‌شده‌ها را آزاد کنند.»