پس از هر حمله بیشتر رسانه‌ها و خبرنگاران دنبال آمار و ارقام قربانیان هستند. بار منفی جنگ و آثار و پیامدهایی که خانواده‌های قربانیان با آن روبرو می‌شوند، کمتر بررسی می‌شود. در بیشتر موارد نان آوران خانواده در نتیجه حملات تروریستی جان شان را از دست می‌دهند و آثار مخرب اقتصادی – اجتماعی و روانی آن تا یک عمر بر دل اعضای خانواده می‌ماند.

شیر محمد که یکی از نزدیکانش را در نتیجه حمله انتحاری روز سه شنبه گذشته از دست داده است می‌گوید: «کمک‌هایی که دولت می‌کند باید درازمدت باشد تا کودکان قربانیان بتوانند مکتب بروند و خانواده‌های آن‌ها محتاج نشوند.»

خانواده‌های قربانیان در بیشتر موارد یگانه حامی مالی شان را از دست می‌دهند و در نتیجه، کودکان خانواده فرصت‌های آموزش را از دست می‌دهند و برخی از خانواده‌ها مجبورند با فقر مطلق دست و پنجه نرم کنند.

به نظر شیر محمد، حملات تروریستی علاوه از این که جان مردم را می‌گیرد، فقر و بی‌سوادی را بیشتر می‌کند: «تا زمانی که دهشت افگنان وجود داشته باشند و حملات ادامه یابد، افغانستان به سوی بی‌سوادی و فقر خواهند رفت و آینده جوانان بدتر از این خواهد شد.»

حمایت دولت

پس از هر انفجار و انتحار لیست شهدا و اشخاص دارای معلولیت در وزارت کار و امور اجتماعی طویل‌تر می‌شود. به هر اندازه آمار قربانیان بیشتر می‌شود، سهم خانواده‌های قربانی نیز کاهش می‌یابد چون دولت سالانه مبلغ مشخصی را برای کمک به بازماندگان قربانیان جنگ در نظر می‌گیرد.

وزارت کار، امور اجتماعی و شهدا معلولین برای هر خانواده قربانی ماهانه ۵۰۰۰ افغانی معاش می‌پردازد. برای زخمی‌هایی که در نتیجه حملات تروریستی معلول می‌شوند، به اندازه درصدی معلولیت آن‌ها ماهانه یک مقدار پول در نظر گرفته می‌شود. معلولی که تشخیص شود هیچ توان کاری ندارد، مستحق ۵۰۰۰ هزار افغانی معاش ماهوار است و آن‌هایی که فیصدی‌های کمتر معلولیت دارند، از معاش کمتری مستفید می‌شوند.

در حال حاضر ۱۴۰ هزار ورثه شهید در وزارت کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین ثبت اند و شمار رسمی معلولان نیز که در این وزارت ثبت شده به ۱۱۰ هزار تن می‌رسد. اما آمار واقعی قربانی‌های جنگ، به مراتب بیشتر از آن است که به صورت رسمی ثبت شده اند.

عبدالفتاح عشرت احمدزی، سخنگوی وزارت کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین به دویچه وله در رابطه به افزایش امتیازات ورثه شهدا و معلولین گفت: «در حال حاضر کار بر سر معاشات ادامه دارد و اگر شما خواستید در روزهای آینده این مساله نهایی می‌شود.»

اما خانواده‌های قربانیان و شهروندان افغانستان به این نظرند که کمک‌های دولت به مراتب کمتر از آن است که بتواند نیازمندی‌های خانواده‌های قربانیان را رفع کند.

تمیم که شاهد صحنه انفجار روز سه شنبه بود، می‌گوید که بیچارگی و درماندگی خانواده‌های قربانیان بسیار زیادتر از آن است که با کمک‌های دولت و یا نهادهای دیگر جبران شود: «شاهد صحنه‌ای بودم که وقتی جنازه را می‌بردند، فامیلش بسیار پریشان بود. آن‌ها می‌گفتند پس از این چطور کنیم، نان از کجا کنیم چون نان آور خانه اش را از دست داده بود. صدها و هزاران فامیل در افغانستان به همین درد گرفتار هستند.»

ساختار اجتماعی افغانستان طوری است که زنان شانس و فرصت کمتری برای کار کردن در بیرون از خانه دارند. زنانی که شوهران و مردان خانواده شان را از دست می‌دهند از نظر اقتصادی با دشواری‌های زیادی روبرو می‌شوند.