هرچند تاکنون کاهش یا افزایش در تولید مواد مخدر افغانستان در سال جاری اعلام نشده؛ اما وزارت مبارزه با مواد مخدر می‌خواهد با راه‌اندازی برنامه‌های کوچک، کمپاین مبارزه با مواد مخدر را به پیش ببرد. این در حالیست که احتمال می‌رود با افزایش ناامنی‌ها زمین‌های بیشتری در افغانستان کوکنار کشت شود و حاصلات تریاک نیز افزایش یابد.

وزارت مبارزه با مواد مخدر با خرید دو پایه جنراتور می‌خواهد فابریکه تولید پنبه در هلمند را فعال کند و از این طریق زمینه را برای کشت بدیل فراهم سازد. کمک به زنبور داری در ولایت غور برنامه دیگر این وزارت است تا دهقانان بجای کشت کوکنار، به زنبورداری رو آورند.

سلامت عظیمی وزیر مبارزه با مواد مخدر روز شنبه در یک کنفرانس خبری گفت که در هر خانواده افغان یک تن معتاد به انواع مختلف مواد مخدر است، بنابراین نیاز است تا کمپاین‌های جدی‌تری برای محو مواد مخدر صورت گیرد. این مقام حکومت گفت باوجودیکه مبارزه با مواد مخدر نتیجه قانع کننده در پی نداشته ولی نهادهای حکومتی هریک به نوبه خود برای ازبین بردن مواد مخدر تلاش می‌کنند: «پلان‌ها طرح شده و مشترکا توسط نهادهای اجرایی در حال انجام است.»

موج روبه گسترش اعتیاد

براساس آماری که توسط نهادهای دولتی ارائه شده، در حال حاضر سه و نیم میلیون نفر در افغانستان معتاد به مواد مخدر هستند. همچنین سه میلیون تن دیگر از کشت کوکنار گرفته تا تولید و قاچاق مواد مخدر مصروف اند. هرچند اعتیاد به مواد مخدر تا چند سال پیش نگرانی اصلی در افغانستان نبود، اما حالا قضیه فرق کرده است.

شهر کابل پایتخت افغانستان نماد غمباری از زندگی معتادان دارد. پل‌های دریای کابل به مامن معتادان تبدیل شده و پارک‌های عمومی نیز مملو از معتادانی است که هرازگاهی دست به دزدی، راهگیری و آزار و اذیت مردم می‌زنند. وزارت مبارزه با مواد مخدر می‌گوید که با گذشت هر روز جوانان بیشتری به اعتیاد رو می‌آورند.

جاوید احمد قایم معین پالیسی وزارت مبارزه با مواد مخدر گفت: «جنجال تازه‌ای که داریم با جوانانی است که به تازگی به اعتیاد رو می‌آورند. افراد معتاد درست است که برای ما یک جنجال است، ما از جوانانی که به تازگی به اعتیاد رو می‌آورند بسیار هراس داریم. تمام برنامه‌های آگاهی عامه برای کسانی است که اگر حتا برای یک بار هم می‌خواهند به این مرض دچار شوند، از آن دوری کنند.»

آقای قایم افزود آمار جدید نشان می‌دهد که فقر و بیکاری تنها دلیل اعتیاد نیست: «ارقامی که ما داریم نشان می‌دهد که افراد مسن و جوان به مواد مخدر رو آورده‌اند. دلیل واضح آن فشارهای روحی، خانوادگی و یا زندگی در محیطی بوده که دیگران معتاد بوده‌اند.»

بالاتر از توان افغانستان

حکومت افغانستان در پانزده سال اخیر با ارائه کشت بدیل خواسته است تا دهقانان را به کشت محصولات دیگری تشویق کند. هرچند زعفران یکی از کشت‌های بدیل برای کوکنار خوانده می‌شود؛ اما سودی که دهقانان از تریاک بدست می‌آورند سبب شده است تا کشت کوکنار بجای کاهش، افزایش یابد.

تخریب کشتزارهای کوکنار برنامه دیگر حکومت برای مبارزه با مواد مخدر بوده ولی این برنامه نیز موفق نیست. با گسترش ناامنی‌ها ساحه کنترول حکومت محدودتر شده و مناطقی که کوکنار کشت می‌شوند، بیشتر تحت کنترول طالبان است.

مقام‌ها در وزارت مبارزه با مواد مخدر می‌گویند که مبارزه با این پدیده سه بعد دارد و تا زمانی که در سطح منطقه و جهان با قاچاق مواد مخدر مبارزه نشود، تنها افغانستان قادر به مهار این پدیده نیست. براساس آمار این وزارت سالانه دو تا سه هزار نفر به اتهام قاچاق مواد مخدر بازداشت می‌شوند اما این اقدامات هیچ کمکی به کاهش مواد مخدر نمی‌کند.

معین پالیسی وزارت مبارزه با مواد مخدر گفت معضل مواد مخدر بسیار گسترده‌تر از آن است که حکومت افغانستان با آن مبارزه کند. او تاکید کرد که مواد مخدر افغانستان میلیاردها دالر عاید دارد، در حالی که کمک‌ها برای مبارزه با این پدیده بسیار کاهش یافته است.

وزارت مواد مخدر گفت که افغانستان هرگز نمی‌تواند بر بعد منطقوی و جهانی مواد مخدر کنترول داشته باشد، زیرا مافیای مواد مخدر در منطقه و جهان به مراتب قویتر عمل می‌کنند. آقای قایم گفت: «ما با امکانات محدود همان قدر مبارزه می‌کنیم که توان داریم نه بیشتر از آن.»

hs, nka