روسای جمهور افغانستان و پاکستان بعد از کشیدگی ای که در روابط دو کشور در پی ترور برهان الدین ربانی، رییس شورای عالی صلح افغانستان ایجاد شده بود، برای نخستین بار روز سه شنبه، 10 عقرب/ 1 نوامبر، در ترکیه باهم دیدار کردند.

عبدالله گل، رییس جمهور ترکیه که میزبان دیدار سه جانبه بود، با آصف علی زرداری رییس جمهور پاکستان و حامد کرزی رییس جمهور افغانستان جداگانه نیز دیدار و گفتگو کرد.

عبدالله گل گفت که روسای جمهور افغانستان و پاکستان در این نشست توافق کردند در تحقیق قضیه قتل برهان الدین ربانی، رییس شورای صلح افغانستان همکاری کنند.

عبدالله گل گفت: «یکی از نتایج مهم این نشست تصمیم پاکستان و افغانستان به ایجاد میکانیزمی برای روشن ساختن قضیه قتل ربانی، رییس جمهور پیشین افغانستان بود».

جاوید لودین، معین سیاسی وزارت خارجه جمهوری اسلامی افغانستان در حاشیه دیدار سه جانبه در استانبول به خبرنگاران گفت که افغانستان و پاکستان چندین سال برای اعتماد سازی تلاش کردند، اما فکر می کند که این تلاش ها در زمینه عملی، ناکام مانده است.

جاوید لودین افزود: «بنابراین، ما در مرحله یی هستیم که از بیان کلمات و تعهدات فراتر برویم. ما باید به مرحله یی برسیم که واقعاً کارهای مشخص و واقعی انجام دهیم که پاسخگوی نگرانی های امنیتی ما باشد».

افغانستان و پاکستان در یک سال گذشته تلاش کردند که گفتگوهای مشترک صلح داشته باشند. این دو کشور کمیسیون مشترکی را ایجاد کرده بودند که برای پیشبرد روند صلح مشترکاً کار کند، اما بعد از ترور برهان الدین ربانی، این گفتگوها به حالت تعلیق درآمد و افغانستان سازمان استخبارات نظامی پاکستان (آی اس آی) را به حمایت از طالبان متهم کرد.

معین سیاسی وزارت خارجه افغانستان گفت که حمایت پاکستان برای تامین صلح و ثبات نه تنها در افغانستان بلکه برای خود پاکستان نیز حیاتی است که با موجی از بمب گذاری های طالبان پاکستانی رو به رو شده است.

جاوید لودین تصریح کرد: «بنابراین، پیامی که واقعاً امروز آورده ایم، این است که به پاکستان بگوییم: ببنید، شما در کمک به تامین صلح و ثبات در افغانستان، تنها با ما همکاری نمی کنید... این مساله یی برای صلح و امنیت پاکستان نیز است که از دست تروریسم رنج می برد».

پاکستان که اتهام حمایت از شورشیان را همواره رد کرده، به گفتگوهای صلح با طالبان تاکید کرده و چندین بار گفته است که در برنامه مصالحه دولت افغانستان با طالبان همکاری می کند. اما از قرار معلوم، کابل از همکاری اسلام آباد در این روند ناامید شده است.

ایمل فیضی، سخنگوی حامد کرزی روز سه شنبه نگرانی رییس جمهور کرزی را در پیوند به حمایت پاکستان از شورشیان تکرار کرد. او گفت: «پیام رییس جمهور کرزی این است که ضرورت است تا پاکستان به استفاده از افراط گرایی به عنوان ابزاری در سیاست اش، نقطه پایان بگذارد».

پاکستان تاهنوز در مورد گفتگوهای سه جانبه روز سه شنبه با جزییات ابراز نظر نکرده است. رحمان ملک، وزیر داخله پاکستان در استانبول فقط گفت که این مذاکرات «بسیار خوب» بود.

جنرال اشفاق پرویز کیانی، لوی درستیز/ رییس ستاد ارتش پاکستان که در حاشیه این نشست سه جانبه با شیر محمد کریمی همتای افغان اش و رییس ارتش ترکیه دیدار داشت، از ابراز نظر در مورد این گفتگوها خودداری کرد. ارتش پاکستان در سیاست های داخلی و خارجی این کشور نقش چشمگیری دارد و از جنرال کیانی به عنوان مرد قدرتمندی در این کشور یاد می شود.

وقتی از معین سیاسی وزارت خارجه افغانستان در مورد پاسخ مقام های پاکستانی به خواست های افغانستان پرسیده شد، گفت: «آزمایش باقی مانده است که انجام شود و آن زمینه یی است که ما گام های مشخصی (از جانب پاکستان) در کمک به روند صلح ببینیم».

فردا چهار شنبه کنفرانس منطقه یی افغانستان در شهر استانبول برگزار می شود که برعلاوه نمایندگان کشورهای منطقه، نمایندگان ارشد برخی کشورهای غربی نیز در آن شرکت می کنند.

رویترز/ عارف فرهمند

ویراستار: رسول رحیم